Αφρικανοί ακαδημαϊκοί εναντίον της ομοφοβικής νομοθεσίας

Με το επιχείρημα ότι πρόκειται για εφεύρημα της Δύσης, ή για αφύσικο και μεταδοτικό κουσούρι, περισσότερες από τις μισές χώρες της Αφρικής απαγορεύουν την ομοφυλοφιλία. Ομάδα αφρικανών ακαδημαϊκών επιχειρεί τώρα να καταρρίψει την πλάνη και το φόβο με έκθεσή της για την επιστήμη του θέματος.

Οι έκθεση για την ανθρώπινη σεξουαλικότητα, την οποία δημοσιεύει η Ακαδημία Επιστημών της Νοτίου Αφρικής, προειδοποιεί ότι η ποινικοποίηση της ομοφυλοφιλίας όχι μόνο δεν βασίζεται σε επιστημονικά δεδομένα, αλλά επιπλέον αποτελεί απειλή για τη δημόσια υγεία, αφού εμποδίζει τις προσπάθειες για περιορισμό του AIDS και άλλων μεταδοτικών νοσημάτων.

Όπως επισημαίνει ο δικτυακός τόπος του Nature, οι ερωτικές σχέσεις μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου απαγορεύονται σε 38 από τις 53 χώρες της Αφρικής. Σε τέσσερις από αυτές τιμωρούνται με τη θανατική ποινή.

Τα τελευταία χρόνια, η ομοφοβία εξαπλώνεται στην ήπειρο. Το 2014, η Ουγκάντα, στην οποία η ομοφυλοφιλία ήταν ήδη απαγορευμένη, πέρασε νόμο που τιμωρεί τους ενόχους με ισόβια φυλάκιση και ποινικοποιεί την «προώθηση» της ομοφυλοφιλίας. Παρά τη διεθνή κατακραυγή, πρόεδρος της χώρας Γιοβέρι Μουσενέβι επέμενε τότε ότι ο νόμος θα σταματούσε τον «κοινωνικό ιμπεριαλισμό της Δύσης».

Η νομοθεσία τελικά αποσύρθηκε από συνταγματικό δικαστήριο λόγω χαμηλής συμμετοχής στην ψηφοφορία της Βουλής. Όμως ένας ανάλογος νόμος ψηφίστηκε την ίδια χρονιά στην Γκάμπια, ενώ η Νιγηρία απαγόρευσε ρητά τον γκέι γάμο, τις οργανώσεις για τα δικαιώματα των γκέι και τις δημόσιες επιδείξεις ερωτικής τρυφερότητας ανάμεσα σε άτομα του ίδιου φύλου.

Η έκθεση που τα βάζει με την ομοφοβική νομοθεσία «έπρεπε να προέρχεται από την Αφρική. Αν ήταν αμερικάνικη, οι αφρικανικές κυβερνήσεις θα τη θεωρούσαν αμερικανική προπαγάνδα» λέει η Γκλέντα Γκρέι, μέλος της συντακτικής ομάδας στην Ακαδημία Επιστημών της Νοτίου Αφρικής.

Η μελέτη προχωρά σε μια ανασκόπηση της βιβλιογραφίας μέχρι τον 19ο αιώνα και τεκμηριώνει την ύπαρξη ομοφυλοφιλικών σχέσεων όπως οι γάμοι μεταξύ γυναικών στην τότε «Ακτή των Σκλάβων», που περιλαμβάνει το σημερινό Τόγκο, το Μπενίν και τη Νιγηρία. Αναφέρεται ακόμα στις σχέσεις ανάμεσα σε νεαρούς βοσκούς στην Αιθιοπία και τους άνδρες που εκδίδονταν ντυμένοι ως γυναίκες στη Σενεγάλη.

Ακόμα, οι συντάκτες επικαλούνται μελέτη του 2008, σύμφωνα με την οποία οι άνδρες που έχουν σεξουαλικές επαφές με άνδρες αντιστοιχούν τουλάχιστον στο 2% του ανδρικού πληθυσμού στην Αφρική.

Η έκθεση καταρρίπτει επίσης το μύθο ότι η ομοφυλοφιλία είναι αφύσικη, αφού η ανθρώπινη σεξουαλικότητα έχει βιολογική βάση, καθώς και τους μύθους ότι είναι μεταδοτική, ευθύνεται για την εξάπλωση του AIDS ή ενθαρρύνει την παιδοφιλία.

Οι εκτιμήσεις των ειδικών ποικίλουν όσον αφορά τα αποτελέσματα που θα έχει η μελέτη στη νομοθεσία. Ακόμα και στην Ουγκάντα, όμως, υπάρχουν άνθρωποι διατεθειμένη να διαδώσουν τα συμπεράσματα παρά τους κινδύνους. Ένα παράδειγμα είναι ο Πολ Σεμουγκόμα, γκέι γιατρός από την Ουγκάντα που ζει εξόριστος στη Νότιο Αφρική: «Ως ακτιβιστής», λέει, «σκοπεύω να βρω την έκθεση και να τη χρησιμοποιήσω όπως αυτοί χρησιμοποιούν τη Βίβλο εναντίον μας».

Επιμέλεια: Βαγγέλης Πρατικάκης

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ