Η Ευρώπη συνεχίζει μετά το Brexit, το μήνυμα Ιταλίας, Γερμανίας, Γαλλίας

Επίδειξη όχι μόνο ενότητας αλλά και βιωσιμότητας της ευρωπαϊκής ενοποίησης μετά την ψήφο για Brexit είναι η τριμερής συνάντηση μεταξύ του ιταλού πρωθυπουργού, του γάλλου προέδρου και της γερμανίδας καγκελαρίου στο νησί Βεντοτένε, απέναντι από τη Νάπολη τη Δευτέρα.

Μεγάλες ανακοινώσεις δεν αναμένονται -για αρκετούς λόγους που σχετίζονται με την «κατάσταση αναμονής» στην οποία βρίσκεται η ΕΕ- ενώ η ίδια η συνάντηση συνοψίζει τη θέση στην οποία βρίσκονται οι ίδιοι οι τρεις ηγέτες, με τον καθένα να αντιμετωπίζει τις δικές του προκλήσεις.

Το νησί επιλέχθηκε για το συμβολικό ρόλο που θεωρείται ότι έχει στην ευρωπαϊκή ενοποίηση: Από τη φυλακή του, οι Ερνέστο Ρόσι και Αλτιέρο Σπινέλι είχαν καλέσει το 1941 με το «μανιφέστο» τους σε ευρωπαϊκή ενοποίηση -οι τρεις ηγέτες θα καταθέσουν μάλιστα στεφάνι στον τάφο του Σπινέλι στο νησί, υπογραμμίζοντας το μήνυμα που θέλουν να στείλουν.

Η συνάντηση χαρακτηρίζεται από τις τρεις ηγεσίες ως ένα από τα πολλά στάδια στην εν εξελίξει διαδικασία «επανεξέτασης» του ευρωπαϊκού οικοδομήματος μετά το σοκ της βρετανικής ψήφου για έξοδο. Ακόμη και η διαδικασία του Brexit ωστόσο φαίνεται ότι καθυστερεί -και ακόμη περισσότερο αναμένεται να τραβήξει αυτή η αναζήτηση κατεύθυνσης της υπόλοιπης ΕΕ.

Η συνάντηση γίνεται με πρωτοβουλία της Ιταλίας και ο ιταλός πρωθυπουργός θέλει να δείξει πως η Ρώμη καλείται, ειδικά μετά την απόφαση του Λονδίνου για αποχώρηση, να ενισχύσει το ρόλο που έχει στο ευρωπαϊκό προσκήνιο -αλλά και την επιδίωξη μεγαλύτερης «ευελιξίας» στο οικονομικό πεδίο, με πιο επείγον, λόγω της συγκυρίας, το τραπεζικό τοπίο.

«Χρειάζεται επανεκκίνηση των επενδύσεων, η συζήτηση για τη λιτότητα έχει προξενήσει μόνο ζημιά στην Ευρώπη» είπε την παραμονή της συνάντησης ο Ρέντσι μιλώντας σε δημοσιογράφους. Ο ιταλός πρωυθυπουργός αναφέρθηκε επίσης σε άλλα ζητήματα που ενώνουν περισσότερο τους τρεις ηγέτες, όπως το προσφυγικό: «Το μεταναστευτικό δεν είναι ιταλικό, αλλά ευρωπαϊκό» είπε, για να τονίσει ότι, παρά το πολιτικό κόστος, «όταν βλέπω ένα παιδί να κινδυνεύει να πνιγεί, σκέφτομαι ότι αυτό το παιδί πρέπει να διασωθεί».

Η ιταλική ηγεσία βρίσκει κοινό έδαφος με την γαλλική ηγεσία στο πώς θέλει να δοθεί ώθηση στην οικονομική ανάπτυξη στην Ευρωζώνη. Το Παρίσι προσέρχεται μεν με έναν αρκετά αποδυναμωμένο Ολάντ (λιγότερο από χρόνο πριν τις επόμενες γαλλικές εκλογές, φαντάζει αρκετά δύσκολο το ενδεχόμενο επανεκλογής του), αλλά με θέσεις για οικονομικά μέτρα επέκτασης -αλλά και διπλασιασμό του «πακέτου Γιούνκερ»- και απομάκρυνση από τη λιτότητα, κάτι στο οποίο ωστόσο το Βερολίνο δεν έχει την ίδια προσέγγιση.

Επιπλέον, ενδεικτικό είναι ότι συγκεκριμένα για την Άνγκελα Μέρκελ ανοίγει μία εβδομάδα συναντήσεων με αρκετούς ευρωπαίους ηγέτες και, κυρίως, από τις χώρες της κεντρικής Ευρώπης. Στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες ανατολικά του Βερολίνου, έχουν ενισχυθεί οι ευρωσκεπτικιστικές δυνάμεις (μαζί με ξενοφοβικές τάσεις, που χρησιμοποιούν και το προσφυγικό για να αντλήσουν το δυναμική) και η γερμανική ηγεσία θέλει να αποφύγει κάθε τι που θα κατέληγε να ενισχύσει τέτοιες φυγόκεντρες τάσεις.

Έτσι, η συγκυρία δείχνει γιατί το Βερολίνο επιμένει σε «καλύτερη, όχι περισσότερη Ευρώπη» σε αυτήν τη χρονική στιγμή, αποφεύγοντας κινήσεις που θα έμοιαζαν απότομες. Και σε κάθε περίπτωση, και οι τρεις ηγέτες βρίσκονται για τους δικούς τους λόγους σε στάση εκλογικής αναμονής – έστω κι αν ο ιταλός πρωθυπουργός προσπαθεί να αρχίσει να αποσυσχετίζει το επικείμενο δημοψήφισμα για τις συνταγματικές αλλαγές με το πολιτικό σκηνικό στη Ρώμη.

Επιμέλεια: Β.Ψυχογιός

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ