Τα επόμενα βήματα της Σκωτίας, εφόσον εγκαταλείψει το Ηνωμένο Βασίλειο

Και ποια θα είναι η επόμενη μέρα για την Σκωτία, σε περίπτωση που οι πολίτες της ψηφίσουν υπέρ της ανεξαρτησίας; Η επίσημη ανακήρυξη θα γίνει στις 24 Μαρτίου 2016 στην επέτειο της Ένωσης των δύο Κοινοβουλίων (1707), αλλά και των δύο Στεμμάτων (1603).

Μέχρι τότε είναι πολλά αυτά που πρέπει να γίνουν, σε επίπεδο θεσμών, οικονομίας, πολιτικής και κοινωνίας.

Το πλέον κρίσιμο ζήτημα έχει να κάνει με το νόμισμα. Ήδη το Λονδίνο έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν έχει στόχο να αφήσει στη Σκωτία τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσει τη λίρα. Ο Άλεξ Σάλμοντ έχει υποσχεθεί στους πολίτες ότι θα διαπραγματευθεί όσο το δυνατόν πιο γρήγορα γίνεται το θέμα με το Λονδίνο.

Σύμφωνα με τον Guardian, η Σκωτία θα μπορούσε να κόψει δικό της νόμισμα, να κάνει αίτηση για ένταξη στην Ευρωζώνη ή να επιλέξει την «στερλινοποίηση» δηλαδή τη χρήση της λίρας, αλλά όχι επισήμως.

Παράλληλα, οι σκωτσέζοι πολιτικοί θα πρέπει να εργαστούν εντατικά για την «παράδοση-παραλαβή» των εξουσιών από το Λονδίνο.

Η Ελισάβετ Β’ θα παραμείνει βασίλισσα; Στην πραγματικότητα θα παραμείνει, γιατί η Ένωση των δύο Στεμμάτων (1603) δεν τίθεται υπό αμφισβήτηση στο δημοψήφισμα της Πέμπτης, όπως εξηγεί ο Άνταμ Τόμκινς του Πανεπιστημίου της Γλασκώβης.

Φυσικά, εφόσον η Σκωτία συντάξει το δικό της Σύνταγμα, το πολιτειακό μπορεί να τεθεί και να ακολουθήσει νέο δημοψήφισμα.

Κομβικό ζήτημα είναι αυτό που αφορά την είσοδο της Σκωτίας στην ΕΕ. Το θέμα είχε πάρει αρκετές διαστάσεις στα πρώτα στάδια της προεκλογικής εκστρατείας, λόγω και των προειδοποιητικών δηλώσεων που έγιναν από την Κομισιόν.

Στη συνέχεια όμως πέρασε σε δεύτερη μοίρα. Ο Άλεξ Σάλμοντ δηλώνει ότι έχει ήδη κάνει τις επαφές του με κυβερνήσεις χωρών της ΕΕ, ακόμα και με χώρες που αντιμετωπίζουν παρόμοια θέματα (Ισπανία, Ιταλία, Βέλγιο).

Εφόσον η Σκωτία γίνει ανεξάρτητη χώρα, μένει εκτός ΕΕ. Σύμφωνα με τους πολιτικούς υπέρ της ανεξαρτησίας, το άρθρο 48 της Συνθήκης της Λισαβόνας δίνει το δικαίωμα σε μια χώρα-μέλος (Ηνωμένο Βασίλειο) να ζητήσει αναθεώρηση της Συνθήκης, ώστε η Σκωτία να συνεχίσει να είναι μέλος της ΕΕ, χωρίς να πρέπει να περάσει από τη μακρά διαδικασία του άρθρου 50.

Σε διαφορετική περίπτωση θα πρέπει να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις και στο τέλος αυτής της πορείας να συμφωνήσουν και οι υπόλοιποι «28»…

Αντίστοιχες θα πρέπει να είναι οι επαφές και σε επίπεδο ΝΑΤΟ, αν και οι περισσότεροι συμφωνούν ότι τα προβλήματα εδώ είναι λιγότερα.

Ένα από τα «αγκάθια» στο θέμα της άμυνας είναι η πυρηνική βάση Trident που διατηρεί η Βρετανία στη Σκωτία. Ο Άλεξ Σάλμοντ θέλει να διώξει τη βάση, ωστόσο, το Λονδίνο εκτιμά ότι κάτι τέτοιο απαιτεί χρόνο και χρήμα.

Φυσικά, όπως συμβαίνει στα διαζύγια, τα δύο μέρη πρέπει να μοιράσουν και τα περιουσιακά τους στοιχεία, τα έσοδα από τις κοινές τους δραστηριότητες, όπως το πετρέλαιο, τον χρυσό, πρεσβείες στο εξωτερικό, το δημόσιο χρέος (υπάρχει και αυτό), το BBC κλπ.

Και το τελικό ερώτημα: θα παραιτηθεί ο Κάμερον αν χαθεί η Σκωτία; Επισήμως δεν έχει αυτή την υποχρέωση, αλλά ήδη δέχεται πίεση. Στην τελική, θα «χρεωθεί» την απόσχιση γιατί συνέβη επί πρωθυπουργίας του.

Στην πολιτική όμως όλα είναι σχετικά, όπως παρατηρεί και ο Guardian. Και τα δύο κόμματα θα αντιμετωπίσουν ισχυρές αναταράξεις. Άλλωστε, τις τελευταίες ημέρες Εργατικοί και Συντηρητικοί μετακόμισαν κυριολεκτικά στην Σκωτία για να ενισχύσουν την εκστρατεία του Better Together.

«Καθώς και τα δύο κόμματα θα αντιμετωπίσουν κρίση, ίσως το θέμα κριθεί σε ποιο κόμμα η κρίση θα είναι χειρότερη. Πάντως είναι δύσκολο να φανταστούμε και τους δύο να επιβιώνουν» παρατηρεί η βρετανική εφημερίδα, αναφερόμενη στον Κάμερον και τον Έντ Μίλιμπαντ.

Τι δείχνει η τελευταία δημοσκόπηση

Προβάδισμα του «όχι» της τάξης του 52%, έναντι 48% για το «ναι» στην ανεξαρτησία δείχνει η πλέον πρόσφατη δημοσκόπηση της ICM για λογαριασμό της εφημερίδας Scotsman.

Από την έρευνα προκύπτει υποχώρηση του «όχι» και ενίσχυση του «ναι», ενώ οι αναποφάσιστοι κινούνται στο 14%.

Χωρίς το ποσοστό των αναποφάσιστων το «όχι» συγκεντρώνει 45% και το «ναι» 41%.

Απόστολος Ρουμπάνης

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ