Ζευγάρι ηγεσίας της ΕΕ με μήνυμα την ισορροπία μεταξύ των «28»

Σε ντουέτο που αντιπροσωπεύει όλες τις τάσεις στο πολύπλοκο μωσαϊκό των «28» κατάληξε η Σύνοδος Κορυφής, επιλέγοντας ένα ντουέτο που θα δοκιμαστεί σε δύσκολες περιστάσεις για την ΕΕ: Ο Ντόναλντ Τουσκ και η Φεντερίκα Μογκερίνι θα είναι τα πρόσωπα της ενωμένης Ευρώπης από τη μάχη για την καταπολέμηση της ανεργίας μέχρι τον αγώνα για ενιαία φωνή σε μία διεθνή σκηνή γεμάτη προκλήσεις.

Οι ηγέτες των «28» επέλεξαν τον πολωνό πρωθυπουργό Ντόναλντ Τουσκ για την προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ και την ιταλίδα υπουργό Εξωτερικών για τη θέση της Ύπατης Εκπροσώπου Εξωτερικής Πολιτικής. Η επιλογή των διαδόχων του διδύμου Ρομπάι-Άστον δεν συνοδεύεται από εκπλήξεις αλλά επιβεβαιώνει την πάγια ευρωπαϊκή τακτική του συγκερασμού τάσεων.

Την κεντροδεξιά της ΕΕ αντιπροσωπεύει στο δίδυμο ο Τουσκ ενώ την κεντροαριστερά η Μογκερίνι. Στο μείζον ζήτημα της αντιμετώπισης του «οικονομικού βαλτώματος» και ειδικότερα τη συζήτηση περί λιτότητας και αναπτυξιακών πολιτικών, ο μεν Τουσκ θεωρείται από τους πιο στενούς συνομιλητές της Μέρκελ ενώ η Μογκερίνι προέρχεται από τα «σπλάχνα» της κυβέρνησης Ρέντσι στη Ρώμη, η οποία θεωρείται πιο κοντά στον Ολάντ.

Οι χώρες της ΕΕ που δεν βρίσκονται στο ευρώ αισθάνονται πιο κοντά τον Τουσκ -η επιλογή του ήταν και απάντηση στη δυσφορία των χωρών εκτός Ευρωζώνης για την κυριαρχία στελεχών από χώρες του κοινού νομίσματος.

Ακόμη κι όσον αφορά τη μεγαλύτερη πρόκληση για την Ευρώπη στο πεδίο εξωτερικής πολιτικής, την στάση απέναντι στη Ρωσία και τον Βλαντιμίρ Πούτιν, το δίδυμο εκφράζει το φάσμα απόψεων μεταξύ των οποίων αναζητούν τη θέση τους οι «28».

Ο μεν Τουσκ, της Πολωνίας της πρώην ανατολικής Ευρώπης, συγκατελέγεται στο στρατόπεδο όσων θέλουν αυστηρή στάση απέναντι στο Κρεμλίνο ενώ η Μογκερίνι, της Ιταλίας με στενές οικονομικές σχέσεις με τη Ρωσία, θεωρείται στον ευρωπαϊκό Τύπο ως πιο πρόθυμος ακροατής της ρωσικής πλευράς.

Το πόσο «συμπληρωματικά» λειτουργούν οι μονάδες του διδύμου ολοκληρώνεται και στους άξονες βορράς-νότος και παλιά-νέα μέλη. Και τέλος, κάτι που έχει τη σημασία του, τηρείται η ισορροπία μεταξύ ανδρών και γυναικών σε ηγετικές θέσεις.

Όσον αφορά τα «διαπιστευτήρια ικανότητας» των δύο, ο Τουσκ έχει μακρά πορεία στη Βαρσοβία αλλά τελευταία η δημοτικότητά του έχει αρχίσει να φθίνει -με φόντο και το πρόσφατο σκάνδαλο υποκλοπών στη χώρα. Ως πρώτο του μειονέκτημα για την ευρωπαϊκή σκηνή, στην παρούσα φάση, θεωρείται η ελλιπής γλωσσομάθειά του: Μιλά ελάχιστα αγγλικά, καθόλου γαλλικά ενώ δηλώνει ότι ξεχάσει όσα γερμανικά είχε διδαχθεί μικρός.

Υποσχέθηκε ότι θα βελτιώσει αυτό το σημείο: «Θα «ξεσκονίσω» (polish) τα αγγλικά μου» είπε στα αγγλικά το βράδυ του Σαββάτου στους δημοσιογράφους, προκαλώντας γέλια για το λογοπαίγνιο (polish σημαίνει και ξεσκονίζω/γυαλίζω και πολωνικός).

Πιο ουσιαστικές είναι οι επιφυλάξεις για την Μογκερίνι. Η μόλις 41χρονη πολιτικός δεν μετρά παρά έξι μήνες στο ιταλικό υπουργείο Εξωτερικών (και είναι νεότερη ακόμη και από τον ιταλό πρωθυπουργό, που ούτως ή άλλως θεωρείται «φρέσκο αίμα»).

Οι παροικούντες την Ρώμη την χαρακτηρίζουν «επιμελή, διαβασμένη και καλά δικτυωμένη», αφήνοντας αιχμές για το τελευταίο σημείο. Η Μογκερίνι, αναφέρουν αρκετοί στα πρώτα σχόλια στον ευρωπαϊκό Τύπο, θα πρέπει να περάσει σύντομα τη «δοκιμασία Λαβρόφ» -τις δύσκολες συναντήσεις με τον ρώσο υπουργό Εξωτερικών, που έχει τη φήμη σκληρού και άκαμπτου συνομιλητή.

Επιμέλεια: Βασίλης Ψυχογιός

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ