Χαλάρωση κυρώσεων με συμφωνία, ενίσχυση χωρίς, δείχνει η Δύση στο Ιράν

Ως ενιαίο μέτωπο εμφανίστηκαν οι μεγάλες δυνάμεις έναντι του Ιράν στη διαπραγμάτευση του Σαββατοκύριακου που απέτυχε να οδηγήσει σε μεταβατική συμφωνία επί του πυρηνικού προγράμματος, βάσει δηλώσεων του Βρετανού ΥΠΕΞ Ουίλιαμ Χέιγκ που ευθυγραμμίζονται με την απόρριψη, διά στόματος Τζον Κέρι, αναφορών που θέλουν τη Γαλλία να φρέναρε τη συμφωνία.

Το Ιράν υπαναχώρησε από τη συμφωνία, λέει η Ουάσινγκτον την επομένη των διαπραγματεύσεων στη Γενεύη. Την ανάγκη να οικοδομηθεί το μομέντουμ για συμφωνία την ίδια στιγμή το Λονδίνο, επισημαίνοντας ότι μία προκαταρκτική συμφωνία θα συνοδεύεται από μερική άρση κυρώσεων, όμως η απουσία αυτής θα επιφέρει ενίσχυσή τους.

Αποκρούοντας πληροφορίες ότι επιφυλάξεις που διατυπώθηκαν εκ μέρους της Γαλλίας εμπόδισαν τη σύναψη μίας μεταβατικής συμφωνίας στην κρίσιμη διαπραγμάτευση, ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας απέδωσε στην Ισλαμική Δημοκρατία την ευθύνη για την απουσία συμφωνίας παρά το κλίμα αισιοδοξίας που είχε καλλιεργηθεί και από πλευράς της.

Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ επισήμανε ότι η Ομάδα των Έξι (τα πέντε μόνιμα κράτη-μέλη του ΟΗΕ και η Γερμανία) υιοθέτησαν ενωμένη θέση κατά την παρουσίαση της πρότασής τους στο Ιράν. Ωστόσο, η Τεχεράνη «δεν μπορούσε να την αποδεχτεί, εκείνη τη συγκεκριμένη στιγμή, δεν ήταν σε θέση να την κάνει αποδεκτή» συμπλήρωσε.

Και εξέφρασε την ελπίδα ότι εντός των προσεχών μηνών θα μπορέσει να υπάρξει μία συμφωνία που θα είναι αποδεκτή από όλες τις πλευρές.

Οι δηλώσεις Κέρι έγιναν κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στο Άμπου Ντάμπι από όπου παρείχε επίσης διαβεβαιώσεις ότι η Ουάσινγκτον θα συνεχίσει να προστατεύει τους συμμάχους της στην περιοχή κατά οιασδήποτε απειλής και δεν θα υπονομεύσει τις σχέσεις της με τις αραβικές χώρες.

Στέλνοντας συγκεκριμένα μήνυμα προς το Ισραήλ, το οποίο έχει αντιδράσει με οργή στην προοπτική αυτής της συμφωνίας μιλώντας για «επικό λάθος», ο Τζον Κέρι επισήμανε πως είναι πεπεισμένος ότι μία συμφωνία αυτού του είδους θα προστατεύσει το Ισραήλ κατά τρόπο πιο αποτελεσματικό.

Και από βρετανικής πλευράς απορρίφθηκαν αναφορές ότι η συμφωνία προσέκρουσε σε γαλλικές ενστάσεις, με τον υπουργό Εξωτερικών Ουίλιαμ Χέιγκ να δηλώνει ενώπιον του Κοινοβουλίου πως οι μεγάλες δυνάμεις προσήλθαν στη διαπραγμάτευση ως ενιαίο μέτωπο, υπογραμμίζοντας πως είναι λάθος να υπαινίσσεται κανείς πως οποιαδήποτε δυτική χώρα άσκησε βέτο στη συμφωνία.

Σύμφωνα με ορισμένες αναφορές, οι συνομιλίες απέτυχαν διότι η Γαλλία επεδίωξε αυστηρότερους περιορισμούς στις εγκαταστάσεις βαρέος ύδατος που κατασκευάζονται στο Αράκ. Ωστόσο, Αμερικανοί διπλωμάτες δήλωσαν πως η επιμονή της ιρανικής κυβέρνησης σε επίσημη αναγνώριση του «δικαιώματός» της στον εμπλουτισμό ουρανίου αποτέλεσε μεγάλο εμπόδιο.

Η εφημερίδα Jerusalem Post επικαλέστηκε υψηλόβαθμο Αμερικανό αξιωματούχο, ο οποίος ανέφερε πως η Ομάδα των Έξι είχε προετοιμάσει ένα έγγραφο εργασίας, όμως ήταν «πολύ σκληρό» για τους Ιρανούς.

Ο Ουίλιαμ Χέιγκ δήλωσε πάντως στους Βρετανούς βουλευτές πως υπάρχουν γερά θεμέλια για τον επόμενο γύρο διαπραγματεύσεων με το Ιράν, και υπογράμμισε την ανάγκη να «οικοδομηθεί το μομέντουμ».

Επισήμανε πως παραμένουν διαφορές μεταξύ των πλευρών, ωστόσο προσέθεσε πως οι περισσότερες έχουν περιοριστεί και κάποιες έχουν γεφυρωθεί πλήρως. «Δεν χάνουμε χρόνο επιδιώκοντας αυτές τις διαπραγματεύσεις. Η συμφωνία είναι στο τραπέζι και μπορεί να επιτευχθεί» είπε ο Χέιγκ.

Επί του περιεχομένου, ανέφερε ενώπιον των βουλευτών πως στόχος είναι να υπάρξει μία μεταβατική, προκαταρκτική συμφωνία, που θα δημιουργήσει την ευκαιρία για μία ουσιαστική διευθέτηση, η οποία και θα προβλέπει «περιορισμένη, αναλογική ανακούφιση από τις κυρώσεις».

Υπογράμμισε, όμως, ταυτόχρονα στρέφοντας το «βλέμμα» στο Ιράν πως η απουσία συμφωνίας θα συνοδευτεί από σκληρότερες κυρώσεις κατά της Ισλαμικής Δημοκρατίας. «Είναι πολύ σημαντικό για τις ιρανικές αρχές να κατανοήσουν ότι θα υπάρξει πίεση για μεγαλύτερες κυρώσεις, για ενίσχυση των κυρώσεων, εάν δεν υπάρξει συμφωνία σε αυτά τα ζητήματα» δήλωσε στη Βουλή των Κοινοτήτων.

Αναβίωση διπλωματικών σχέσεων Βρετανίας-Ιράν

Στον απόηχο της διαπραγμάτευσης του Σαββατοκύριακου και εν όψει της επανάληψης του διαλόγου στα τέλη Νοεμβρίου, η Βρετανία ανακοίνωσε πως αποκαθίστανται οι διπλωματικές σχέσεις της με τον Ιράν δύο χρόνια μετά τη λεηλασία της πρεσβείας της στην Τεχεράνη από οργισμένο πλήθος.

Η Βρετανία ανακοίνωσε το διορισμό μη εγκατεστημένου επιτετραμμένου στην Τεχεράνη. Καθήκοντα αναλαμβάνει άμεσα ο Αζάι Σάρμα, νυν επικεφαλής του τμήματος του βρετανικού υπουργείου Εξωτερικών για το Ιράν. Το διορισμό νέου επιτετραμμένου στη Βρετανία ανακοίνωσε ταυτόχρονα το Ιράν.

Ευαγγελία Μπίφη

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ