«Πολύ περίπλοκη» για να γίνει η συνάντηση Ομπάμα-Ροχανί

Παρά τα διπλωματικά ανοίγματα εκατέρωθεν, στη θεωρία μένει τελικά το ενδεχόμενο μίας πρώτης συνάντησης ΗΠΑ-Ιράν στο υψηλότερο επίπεδο εδώ και δεκαετίες. Οι πρόεδροι Μπαράκ Ομπάμα και Χασάν Ροχανί δεν θα έλθουν ενώπιος ενωπίω στο περιθώριο των εργασιών της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, καθώς σύμφωνα με Αμερικανούς αξιωματούχους η συνάντηση αποδείχθηκε «πολύ περίπλοκη» για την ιρανική πλευρά.

«Δεν θα υπάρξει συνάντηση» δήλωσε το βράδυ της Τρίτης ανώτατος αξιωματούχος της διακυβέρνησης Ομπάμα.

Ο ίδιος και δεύτερη πηγή της αμερικανικής κυβέρνησης δήλωσαν ανωνύμως στους δημοσιογράφους ότι ο Μπαράκ Ομπάμα ήταν ανοιχτός στην προοπτική συνάντησης με τον νέο Ιρανό πρόεδρο ενόσω βρίσκονται αμφότεροι στη Νέα Υόρκη, ωστόσο η ιρανική πλευρά δεν ήταν έτοιμη για μία επαφή σε προεδρικό επίπεδο.

Είχαν προηγηθεί ενθαρρυντικές ενδείξεις ότι οι πρόεδροι Ηνωμένων Πολιτειών και Ιράν θα είχαν την υψηλότερου επιπέδου συνάντηση από την εποχή πριν την Επανάσταση του 1979.

Αμφότεροι έχουν μιλήσει δημοσίως και μέσω ανταλλαγής επιστολών για ένα διπλωματικό «άνοιγμα» καθώς γίνονται προσπάθειες επίλυσης του ζητήματος του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος.

Αξιωματούχοι είχαν επισημάνει πως σε κάθε περίπτωση μία συνάντηση δεν θα περιλάμβανε διαπραγμάτευση επί του ιρανικού προγράμματος, το οποίο κατά τη Δύση αποσκοπεί στην ανάπτυξη πυρηνικών όπλων, γεγονός το οποίο το Ιράν αρνείται.

Από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ ο Μπαράκ Ομπάμα κάλεσε σε διπλωματική ώθηση στο ζήτημα του Ιράν, λέγοντας πως οι πρόσφατες κινήσεις της Τεχεράνης προσφέρουν τη βάση για μία «ουσιαστική συμφωνία» για το πυρηνικό πρόγραμμα της Ισλαμικής Δημοκρατίας.

Ο Αμερικανός πρόεδρος τόνισε πως «τα λόγια πρέπει τώρα να συνδεθούν με πράξεις που είναι διαφανείς και επαληθεύσιμες».

Τη σκυτάλη της διπλωματίας παίρνει τώρα ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Τζον Κέρι, ο οποίος πρόκειται να συναντήσει την Πέμπτη τον Ιρανό ομόλογό του Μοχάμαντ Τζαφάντ Ζαρίφ.

Η συνάντηση θα έλθει στο πλαίσιο της συνόδου των Ομάδας των Έξι (των πέντε μόνιμων κρατών-μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας και της Γερμανίας) και του Ιράν, η οποία έχει ανακοινωθεί από την επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Κάθριν Άστον.

Συνάντηση Ροχανί – Φρανσουά Ολάντ

Ο νέος Ιρανός πρόεδρος είχε συνάντηση με τον Γάλλο ομόλογό του Φρανσουά Ολάντ στο περιθώριο των εργασιών της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ. Πρόκειται για την πρώτη συνάντηση μεταξύ ηγετών των δύο χωρών από το 2005, όταν ο τότε πρόεδρος της Γαλλίας Ζακ Σιράκ είχε δεχτεί στο Παρίσι τον μεταρρυθμιστή Ιρανό πρόεδρο Μοχαμάντ Χαταμί.

Μιλώντας ενώπιον της Γενικής Συνέλευσης ο Ολάντ είχε νωρίτερα καλέσει το Ιράν να προχωρήσει σε «συγκεκριμένες ενέργειες» όσον αφορά το πυρηνικό πρόγραμμά του, εκφράζοντας την ελπίδα για έναν «ειλικρινή και άμεσο διάλογο» της Δύσης με την Τεχεράνη.

«Αυτό που αναμένει η Γαλλία από το Ιράν είναι συγκεκριμένες ενέργειες που να μαρτυρούν ότι η χώρα αυτή αποκηρύσσει το στρατιωτικό πυρηνικό πρόγραμμά της, μολονότι έχει το δικαίωμα να διατηρεί σε ένα πολιτικό [πυρηνικό] πρόγραμμα για ειρηνικούς σκοπούς» είπε ο Γάλλος πρόεδρος.

Ο Ολάντ δήλωσε ότι διακρίνει ένα «αμυδρό φως» στις πρόσφατες, πιο διαλλακτικές δηλώσεις του νέου προέδρου Ιράν. «Τα λόγια τώρα θα πρέπει να μεταφραστούν σε πράξεις. Στο θέμα των πυρηνικών, οι συνομιλίες καθυστερούν εδώ και δέκα χρόνια» υπενθύμισε.

Συνομιλίες και με την Κριστίν Λαγκάρντ

Ο νέος Ιρανός πρόεδρος συναντήθηκε την Τρίτη στη Νέα Υόρκη και με την διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Κριστίν Λαγκάρντ για συνομιλίες που επικεντρώθηκαν στην οικονομική πολιτική της κυβέρνησής του και στην εξεύρεση τρόπων για να διευρυνθούν οι σχέσεις της Τεχεράνης με τον διεθνή οικονομικό οργανισμό.

Ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ Τζέρι Ράις δήλωσε στο Reuters ότι η συνάντηση αυτή έγινε στο περιθώριο της 68ης Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη κατόπιν αιτήματος της Τεχεράνης. Στόχος ήταν να συζητήσουν οι δύο πλευρές «τις διεθνείς οικονομικές εξελίξεις, τις οικονομικές προτεραιότητες της ιρανικής κυβέρνησης και πώς θα μπορούσε να βαθύνει η σχέση του Ιράν με το ΔΝΤ» συμπλήρωσε.

Αυτή ήταν η πρώτη συνάντηση που είχαν οι δύο πλευρές αφότου ο Ροχανί ανέλαβε τα καθήκοντά του τον Αύγουστο. Η πιθανότητα μιας αποστολής του ΔΝΤ στο Ιράν για να εξετάσει την κατάσταση της οικονομίας της χώρας αυτής θα συζητηθεί στις επόμενες συνεδριάσεις του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας, επισήμανε ο Ράις.

Το Ισραήλ κατηγορεί ότι Ιράν ότι θέλει να παραπλανήσει

Το Ισραήλ, εν τω μεταξύ, υποστήριξε εκ νέου διά του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου πως τα διπλωματικά ανοίγματα του Ιράν προς τη Δύση έχουν ως στόχο να μπορέσει η Τεχεράνη να συνεχίσει το πυρηνικό πρόγραμμά της για την απόκτηση πυρηνικών όπλων.

«Το Ιράν πιστεύει ότι τα γλυκά λόγια και οι συμβολικές πράξεις θα του επιτρέψουν να συνεχίσει την πορεία του προς τη βόμβα» είπε ο Νετανιάχου μετά τη δήλωση που έκανε ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών ότι η Ουάσινγκτον είναι έτοιμη «να δοκιμάσει τη διπλωματική οδό» με την Τεχεράνη.

Ο Νετανιάχου έδωσε εντολή στην ισραηλινή αντιπροσωπεία στον ΟΗΕ να μποϊκοτάρει, όπως είχε συμβεί και πέρσι, την ομιλία που θα εκφωνήσει στη Γενική Συνέλευση ο Ιρανός πρόεδρος Χασάν Ροχανί.

«Ο πρωθυπουργός εκτιμά ότι παρά την επίθεση γοητείας του νέου Ιρανού προέδρου η πολιτική του καθεστώτος απέναντι στο Ισραήλ δεν έχει αλλάξει» τονίζεται στην ανακοίνωση που εξέδωσε το πρωθυπουργικό γραφείο.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ