Στον ΟΗΕ οδεύει η συμφωνία Κέρι – Λαβρόφ για τη Συρία

Η φιλόδοξη συμφωνία στη Γενεύη, μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ρωσίας για το χημικό οπλοστάσιο της Συρίας, ανοίγει το δρόμο για εντατικές διαπραγματεύσεις, οι οποίες θα πρέπει να οδηγήσουν σε ένα ψήφισμα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, το οποίο σε περίπτωση μη συμμόρφωσης της Δαμασκού δεν θα αποκλείει την ανάληψη δράσης.

Η συμφωνία που ανακοινώθηκε από τους επικεφαλής της αμερικανικής και της ρωσικής διπλωματίας, Τζον Κέρι και Σεργκέι Λαβρόφ, θέτει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα.

Συγκεκριμένα, ορίζεται ότι η Δαμασκός έχει στη διάθεσή της μια εβδομάδα για να υποβάλει τον κατάλογο των χημικών όπλων της τα οποία πρέπει να καταστραφούν έως το τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2014.

Η διαδικασία της συμφωνίας στη Γενεύη θα πρέπει να καθοριστεί με ένα ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, το οποίο θα ανοίγει την πόρτα για πιθανές κυρώσεις, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης βίας σε περίπτωση αποτυχίας του συριακού καθεστώτος να ολοκληρώσει τις δεσμεύσεις του.

Αυτό το σημείο είναι και εκείνο με τη μεγαλύτερη διπλωματική ασάφεια.

Σε δηλώσεις του ο Τζον Κέρι ανέφερε ότι σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, το Συμβούλιο Ασφαλείας «επιβάλλεται» να λάβει μέτρα, σύμφωνα με το Κεφάλαιο 7 της Χάρτας των Ηνωμένων Εθνών.

Ο Σεργκέι Λαβρόφ τον διέκοψε, λέγοντας ότι στο συμφωνημένο κείμενο αναφέρεται ότι το ΣΑ του ΟΗΕ «θα έπρεπε» να λάβει μέτρα.

Το Κεφάλαιο 7 προβλέπει τη δυνατότητα ανάληψης στρατιωτικής και μη στρατιωτικής δράσης με εντολή του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, με στόχο τη διασφάλιση της ειρήνης.

Νωρίτερα, τα διεθνή πρακτορεία μετέδιδαν ότι οι ΗΠΑ είχαν υπαναχωρήσει από την απαίτησή τους να υπάρχει η απειλή της στρατιωτικής δράσης στο τελικό ψήφισμα του ΟΗΕ.

Απαντώντας σε ερώτηση για το εάν η Ρωσία θα μπορούσε να στηρίξει στο μέλλον χρήση βίας σε περίπτωση μη συμμόρφωσης της Συρίας με τη συμφωνία, ο Σ.Λαβρόφ προειδοποίησε ότι η Μόσχα θα ελέγχει διεξοδικά όλες τις εκθέσεις που ενοχοποιούν την κυβέρνηση της Συρίας.

«Υπάρχουν τόσα πολλά ψέματα και παραποιήσεις σε αυτή την περίπτωση, που θα πρέπει να είμαστε εξαιρετικά προσεκτικοί» δήλωσε ο ρώσος υπουργός.

Οι συνομιλίες θα συνεχισθούν τις επόμενες ημέρες, ενώ την Κυριακή ο Τζον Κέρι συναντάται με τον ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου πριν μεταβεί στο Παρίσι.

Εκεί θα συναντηθεί τη Δευτέρα με τον βρετανό ομόλογό του Ουίλιαμ Χέιγκ και τον γάλλο ΥΠΕΞ Λοράν Φαμπιούς, όπου σε γεύμα εργασίας θα συζητηθεί το σχέδιο ψηφίσματος που προτείνεται από τη Γαλλία στον ΟΗΕ σχετικά με τη Συρία.

Νωρίτερα, (στις 10:45 ώρα Ελλάδας) ο γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ θα δεχθεί τους υπουργούς Εξωτερικών των ΗΠΑ και της Βρετανίας, παρουσία του Λ.Φαμπιούς για να συζητήσουν τον συριακό φάκελο.

Κίνα, Ρωσία, Ηνωμένες Πολιτείες, Βρετανία και Γαλλία είναι τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που τώρα καλούνται να υπερψηφίσουν τη συμφωνία στη Γενεύη.

Στη Νέα Υόρκη, τα Ηνωμένα Έθνη ενέκριναν επισήμως την αίτησή για τη συμμετοχή της Συρίας στη Σύμβαση του 1993 για την απαγόρευση των χημικών όπλων, δήλωσε ένας εκπρόσωπος του διεθνούς οργανισμού.

Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Μπαν Γκι-μουν «χαιρέτισε» την ιδιότητα του μέλους που λαμβάνει η Συρία.

Ικανοποίηση με προειδοποιήσεις

Ενώ η διεθνής κοινότητα δηλώνει ικανοποιημένη από τη συμφωνία, οι προειδοποιήσεις προς τη Δαμασκό έχουν πολλαπλασιαστεί.

Ο αμερικανός πρόεδρος, Μπαράκ Ομπάμα, αναγνωρίζοντας ότι έγινε «ένα σημαντικό βήμα», εξέφρασε την ελπίδα ότι ο πρόεδρος της Συρίας, Μπασάρ Αλ Άσαντ «θα ανταποκριθεί στις δεσμεύσεις του», σημειώνοντας ότι «οι Ηνωμένες Πολιτείες εξακολουθούν να είναι έτοιμες για δράση», εάν η διπλωματία αποτύχει.

Σε συνέντευξή του που μεταδόθηκε την Κυριακή, ο Μπαράκ Ομπάμα απέρριψε επίσης τη θέση του ρώσου προέδρου πως οι αντικαθεστωτικοί χρησιμοποιήσαν, ως προβοκάτσια, το χημικό οπλοστάσιο με στόχο να προκαλέσουν επέμβαση από το εξωτερικό.

Ο Λευκός Οίκος χαιρέτισε ωστόσο το ρόλο που ανέλαβε ο Πούτιν στις προσπάθειες για διπλωματική επίλυση. «Υποδέχομαι θετικά την εμπλοκή του, υποδέχομαι θετικά το ότι είπε «παίρνω την ευθύνη να πιέσω τον πελάτη μου, το καθεστώς του Άσαντ, να αντιμετωπίσει το ζήτημα των χημικών όπλων»» είπε ο Ομπάμα σε συνέντευξή του στο ABC.

Θετική υποδοχή διεθνώς, «γκρίνια» ρεπουμπλικανών

Στο εσωτερικό της αμερικανικής πολιτικής σκηνής δύο σημαίνοντες αμερικανοί γερουσιαστές, ο Τζον Μακέιν και ο Λίντσεϊ Γκράχαμ, χαρακτήρισαν ολέθρια τη Συμφωνία της Γενεύης.

Σε κοινή τους δήλωση, οι Ρεπουμπλικάνοι γερουσιαστές αναφέρουν ότι η συμφωνία για τα χημικά όπλα «δεν κάνει τίποτα για να λύσει το πραγματικό πρόβλημα στη Συρία, που είναι ο εμφύλιος πόλεμος και οι σοβαρές περιφερειακές επιπτώσεις».

Εν τω μεταξύ το Παρίσι, που είχε δηλώσει ότι είναι αποφασισμένο να πλήξει το καθεστώς της Δαμασκού σε συνεργασία με τις Ηνωμένες Πολιτείες για να «τιμωρήσει» τον Μπασάρ αλ-Ασαντ για την χημική επίθεση, χαιρέτισε τη συμφωνία ως «ένα σημαντικό βήμα», σημειώνοντας ότι αναμένει την έκθεση των επιθεωρητών του ΟΗΕ (πιθανότατα τη Δευτέρα).

Ο ισραηλινός πρωθυπουργός, Μπένιαμιν Νετανιάχου, δήλωσε την Κυριακή ότι το Ισραήλ ελπίζει πως η αμερικανορωσική συμφωνία θα οδηγήσει «στην πλήρη καταστροφή» του χημικού οπλοστασίου της Συρίας, τονίζοντας ότι η συμφωνία θα κριθεί εκ του αποτελέσματος.

Η Κίνα χαιρέτισε τη συμφωνία της Γενεύης. Ο κινέζος υπουργός Εξωτερικών, Ουάνγκ Γι, δήλωσε -μετά από συνάντηση με τον γάλλο ομόλογό του- ότι η συμφωνία θα κατευνάσει τις εντάσεις στη Συρία και επιτρέπει να ανοίξουν οι προοπτικές για τη διευθέτηση του θέματος της Συρίας με ειρηνικά μέσα.

Το Ιράν, το οποίο υποστηρίζει σθεναρά τον πρόεδρο Άσαντ, από την πλευρά του, σημειώνει ότι μετά τη συμφωνία της Γενεύης, οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν έχουν καμία «δικαιολογία» για να πλήξουν τη Συρία.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ,ΑΠΕ/Reuters/Γαλλικό/Γερμανικό