Από χιμπατζήδες του Καμερούν ξεκίνησε η επιδημία AIDS

36

Είκοσι πέντε χρόνια μετά την εμφάνιση των πρώτων κρουσμάτων AIDS, νέες αναλύσεις επιβεβαιώνουν ότι ο ιός HIV προήλθε από άγριους χιμπατζήδες του νότιου Καμερούν.

Οι επιστήμονες γνώριζαν εδώ και χρόνια ότι ο HIV προήλθε πιθανότατα από τον SIV (Simian Immunodeficiency Virus), τον παραπλήσιο ιό της ανοσοανεπάρκειας των πιθήκων. Όμως μέχρι σήμερα ο SIV ήταν δυνατό να εντοπιστεί μόνο με αιματολογικές εξετάσεις και είχε ανιχνευθεί μόνο σε χιμπατζήδες που ζουν σε αιχμαλωσία.

Κανείς δεν γνώριζε μέχρι σήμερα πόσο διαδεδομένος είναι ο SIV στη φύση και από ποιον συγκεκριμένο πληθυσμό χιμπατζήδων ο ιός μεταπήδησε στον άνθρωπο.

Η τελική απάντηση δημοσιεύεται την Παρασκευή στο Science, έπειτα από την ανάπτυξη ενός διαγνωστικού τεστ που ανιχνεύει τον ιό στα κόπρανα των ζώων.

Ερευνητές των πανεπιστημίων του Νότινγκχαμ, του Μονπελιέ και της Αλαμπάμα, μαζί με ντόπιους οδηγούς, περιπλανήθηκαν στην πυκνή ζούγκλα του Καμερούν και συνέλεξαν συνολικά 1.300 δείγματα κοπράνων.

Εκτός από το τεστ αντισωμάτων, τα δείγματα υποβλήθηκαν και σε γενετική ανάλυση ώστε να αναγνωριστεί κάθε μεμονωμένο ζώο. Ο ιός εντοπίστηκε τελικά σε αρκετές ομάδες χιμπατζήδων του υποείδους Pan troglodytes troglodytes. Σε ορισμένες ομάδες δεν υπήρχαν μολυσμένα ζώα, ενώ σε άλλες το ποσοστό μόλυνσης έφτανε το 35%. Ο SIV, πάντως, σπάνια προκαλεί προβλήματα υγείας στους χιμπατζήδες.

Γενετικές αναλύσεις του ίδιου του ιού αποκάλυψαν μια κοινότητα πιθήκων κοντά στον ποταμό Σανάγκα του νότιου Καμερούν, όπου η γενετική αλληλουχία του ιού ήταν εντυπωσιακά όμοια με την αλληλουχία των σημαντικότερων υπότυπων του HIV-1, που προκαλεί και τα περισσότερα ανθρώπινα κρούσματα.

Ο πρώτος άνθρωπος για τον οποίο είναι γνωστό ότι είχε μολυνθεί από HIV ήταν ένας άνδρας από την Κινσάσα του γειτονικού Κονγκό, ο οποίος είχε δώσει δείγμα αίματος το 1959 στο πλαίσιο άσχετης ιατρικής μελέτης. Η μόλυνση συνέβη πιθανώς γύρω στο 1930.

Το πιθανότερο είναι ότι κάποιος κυνηγός στο Καμερούν δαγκώθηκε από μολυσμένο χιμπατζή ή κόπηκε την ώρα που έκοβε το κρέας του. Ο άνθρωπος αυτός μόλυνε στη συνέχεια κάποιον άλλο μέσω της σεξουαλικής οδού. Τελικά, ο HIV έφτασε στην Κινσάσα.

Στη διάρκεια αυτού του «άλματος» από είδος σε είδος, ο ιός υπέστη μεταλλάξεις με αποτέλεσμα να γίνει πιο επικίνδυνος για τον άνθρωπο από ό,τι για τον ανθρωποειδή συγγενή του.

Η τελευταία έρευνα φαίνεται να λύνει οριστικά το μυστήριο για την προέλευση του HIV, υποστηρίζουν οι ερευνητές. «Έπρεπε να φτάσουμε όσο το δυνατό πιο κοντά στην πηγή του ιού» σχολιάζουν. «Είναι ιστορικής σημασίας».

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ,Associated Press