Το πρώτο θηλαστικό που εξαφανίζεται λόγω της κλιματικής αλλαγής

Ένα μικρό τρωκτικό που ζούσε αποκλειστικά σε ένα μικρό κοραλλιογενές νησί έξω από την Αυστραλία είναι το πρώτο είδος θηλαστικού του οποίου η εξαφάνιση αποδίδεται ευθέως στην ανθρωπογενή κλιματική αλλαγή.

Ο μελόμυς του Μπράμπλ Κέι, με την επιστημονική ονομασία Melomys rubicola, κατείχε τον τίτλο του μόνου ενδημικού θηλαστικού στο σύμπλεγμα του Μεγάλου Κοραλλιογενούς Υφάλου.

Το τρωκτικό είχε βρεθεί μόνο σε ένα νησάκι, μήκους 340 μέτρων και πλάτους 150, το οποίο βρίσκεται ανάμεσα στην αυστραλιανή πολιτεία του Κουίνσλαντ και την Παπούα Νέα Γουινέα.

Στη διάρκεια δύο ερευνών πεδίου που πραγματοποιήθηκαν το 2014, ερευνητές του Πανεπιστημίου του Κουίνσλαντ απέτυχαν να εντοπίσουν έστω και έναν μελόμυ. Σύμφωνα με τη μαρτυρία ενός επαγγελματία ψαρά, τελευταία φορά που εθεάθη το ζωάκι ήταν το 2009.

Το οριστικό τέλος του τρωκτικού «πιθανότατα αποτελεί την πρώτη καταγεγραμμένη εξαφάνιση θηλαστικού λόγω της ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής» γράφουν οι ερευνητές στην έκθεσή τους.

Ο μελόμυς σχεδόν σίγουρα εξαφανίστηκε από πλημμύρες που πλήττουν όλο και συχνότερα το κοραλλιογενές νησί λόγω της ανόδου της στάθμης της θάλασσας.

Η επιφάνεια του νησιού που παραμένει πάνω από το επίπεδο της πλημμυρίδας μειώθηκε από τα 40 στρέμματα το 1998 στα 25 στρέμματα το 2014. Επιπλέον, οι συχνές πλημμύρες μείωσαν κατά 97% το ενδιαίτημα του τρωκτικού, με το κάλυμμα βλάστησης να συρρικνώνεται από τα 22 στρέμματα το 1998 σε μόλις 0,65 στρέμματα το 2014.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, η μέση στάθμη της θάλασσας αυξήθηκε κατά σχεδόν 20 εκατοστά από το 1901 έως το 2010, ρυθμός πρωτοφανής τα τελευταίες 6.000 χρόνια. Στην περιοχή όπου βρίσκεται το νησί του μελόμυ, ωστόσο, ο ρυθμός ανόδου το διάστημα 1993-2014 ήταν σχεδόν διπλάσιος σε σχέση με τον παγκόσμιο μέσο όρο.

Οι ερευνητές προτείνουν να κηρυχθεί ο μελόμυς εξαφανισμένος από τη φύση. Υπάρχουν όμως υποψίες ότι το αυστραλιανό τρωκτικό κατάγεται από την Παπούα Νέα Γουινέα, στην οποία οι ερευνητές ελπίζουν να ανακαλύψουν κάποιο συγγενικό είδος.

Προειδοποιούν όμως ότι η περίπτωση του μελόμυ είναι μόνο η αρχή σε έναν κόσμο που ζεσταίνεται όλο και περισσότερο.

Έρευνα που δημοσιεύτηκε το 2014 στο κορυφαίο περιοδικό Science κατέληγε στην εκτίμηση ότι ο σημερινός ρυθμός εξαφάνισης ειδών είναι 1.000 φορές πάνω από το κανονικό.

Βαγγέλης Πρατικάκης

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ