Κογκρέσο: Αναζητήστε ζωή σε φεγγάρι του Δία

Το αμερικανικό Κογκρέσο ενέκρινε τον νέο προϋπολογισμό της NASA και της έδωσε εντολή να οργανώσει μια αποστολή εξερεύνησης της Ευρώπης, του παγωμένου δορυφόρου του Δία κάτω από την παγωμένη επιφάνεια του οποίου υπάρχει ένας υπόγειος ωκεανός που πιθανώς να έχουν αναπτυχθεί σε αυτόν κάποιες μορφές ζωής

Έγκριση και εντολή

Το αμερικανικό Κογκρέσο ανακοίνωσε το ποσό που ενέκρινε για την χρηματοδότηση της NASA για τους επόμενους 18 μήνες το οποίο θα είναι 18,5 δις. δολάρια. Το Κογκρέσο ζήτησε από την διαστημική υπηρεσία των ΗΠΑ να υλοποιήσει το πρόγραμμα OWEP (Ocean Worlds Exploration Programme) που θα περιλαμβάνει την εξερεύνηση ωκεανών που υπάρχουν σε εξωγήινους κόσμους. Μάλιστα το Κογκρέσο έθεσε και σχετικό χρονοδιάγραμμα για την πρώτη αποστολή αυτού του προγράμματος. Ζήτησε από την NASA η πρώτη αποστολή να ξεκινήσει το αργότερο το 2022.

Στο ηλιακό μας σύστημα υπάρχουν δύο δορυφόροι στους οποίους όλες οι ενδείξεις υποδεικνύουν την ύπαρξη ενός υπόγειου ωκεανού κάτω από την παγωμένη τους επιφάνεια. Ο ένας είναι η Ευρώπη, ο δορυφόρος του Δία και ο άλλος ο Εγκέλαδος, ο δορυφόρος του Κρόνου. Υπήρχε προβληματισμός για το ποιος από τους δύο δορυφόρους πρέπει να εξερευνηθεί πρώτος και τελικά η NASA μετά την έγκριση του νέου προϋπολογισμού αποφάσισε να οργανώσει άμεσα μια αποστολή στην Ευρώπη. Όμως σύμφωνα με τα όσα συμφωνήθηκαν με το Κογκρέσο η NASA θα οργανώσει αμέσως μετά την αποστολή στην Ευρώπη αποστολές εξερεύνησης τόσο στον Εγκέλαδο όσο και στον μεγαλύτερο δορυφόρο του Κρόνου, τον Τιτάνα ο οποίος βρίσκεται σε μια γεωλογική και ατμοσφαιρική κατάσταση παρόμοια με εκείνη που υπήρχε στην Γη την πρώτη περίοδο της ύπαρξης της.

Η αποστολή

Πριν την τελευταία εξέλιξη και τις εντολές του Κογκρέσου η NASA είχε ξεκινήσει την οργάνωση μιας εξερευνητικής αποστολής στην Ευρώπη την οποία ονόμασε Clipper. Το σκάφος της αποστολής είναι προγραμματισμένο να ξεκινήσει το ταξίδι του στα μέσα της δεκαετίας του 2020. Το κόστος της αποστολής έχει υπολογιστεί στα δύο δισ. δολάρια με την NASA να προσφέρει περίπου 250 εκ. δολάρια και αναζητεί πλέον συμμάχους για να προχωρήσει το σχέδιο.

Η αποστολή Clipper έχει σχεδιαστεί να συλλέξει δεδομένα από την επιφάνεια της Ευρώπης και να είναι προπομπός για επόμενες αποστολές οι οποίες θα προσπαθήσουν να διεισδύσουν στην παγωμένη επιφάνεια και να εξερευνήσουν τον ωκεανό που βρίσκεται από κάτω. Όμως με βάση τα νέα δεδομένα και την επιθυμία του Κογκρέσου να αναζητηθεί άμεσα ζωή στους εξωγήινους ωκεανούς είναι πολύ πιθανό οι στόχοι της αποστολής Clipper να μεταβληθούν ή να οργανωθεί μια νέα αποστολή.

Τα εμπόδια

Βασικό εμπόδιο στην εξερεύνηση των υπόγειων ωκεανών τόσο στην Ευρώπη όσο και τον Εγκέλαδο είναι ότι αυτοί (αν υπάρχουν) βρίσκονται σε βάθη δεκάδων ή και εκατοντάδων χλμ κάτω από την παγωμένη τους επιφάνεια. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να κατασκευαστεί ένα σύνθετο προηγμένο σύστημα που περιλαμβάνει ένα πανίσχυρο τρυπάνι που θα καταφέρει να τρυπήσει την επιφάνεια της Ευρώπης και να διεισδύσει μέχρι τον ωκεανό και ένα σκάφος ή κάποιο άλλο όργανο που θα τον εξερευνήσει. Ένα τέτοιο σύστημα δεν υπάρχει ακόμη και δεν είναι γνωστό αν μπορεί να κατασκευαστεί μέσα στην επόμενη πενταετία.

Πάντως πριν από λίγες εβδομάδες η NASA ανακοίνωσε ότι αποφάσισε να χρηματοδοτήσει την κατασκευή ενός επαναστατικού ρομπότ εξερεύνησης του ωκεανού της Ευρώπης. Το ρομπότ αυτό θα έχει το σχήμα καλαμαριού και το πιο εντυπωσιακό του χαρακτηριστικό είναι ότι θα διαθέτει ένα προηγμένο σύστημα που θα του επιτρέπει να λειτουργεί μετατρέποντας σε ενέργεια τα μεταβαλλόμενα μαγνητικά πεδία του δορυφόρου.

Θοδωρής Λαΐνας
Βήμα Science

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ