«Όλοι θα παρακολουθούνται» στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς της Ρωσίας

Αθλητές και θεατές στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς του Σότσι θα βρίσκονται υπό συνεχή τηλεφωνική και διαδικτυακή παρακολούθηση, αποκαλύπτουν έγγραφα που επικαλείται η εφημερίδα Guardian. Ειδικοί χαρακτηρίζουν το σύστημα των υπηρεσιών ασφαλείας «PRISM με αναβολικά», συγκρίνοντάς το με το πρόγραμμα παρακολούθησης της Εθνικής Υπηρεσίας Ασφάλειας των ΗΠΑ.

O πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν μπορεί να δήλωσε ότι η Ρωσία είναι «ανοιχτή και φιλόξενη», μιλώντας την Κυριακή κατά την παραλαβή της Ολυμπιακής Φλόγας, στο παρασκήνιο όμως η ρωσική κυβέρνηση αξιοποιεί κάθε τεχνικό μέσο για την παρακολούθηση «όλων των επικοινωνιών».

Οι δυνατότητες του συστήματος, με την ονομασία SORM, έρχονται στην επιφάνεια από έκθεση που συνέταξαν οι δημοσιογράφοι Αντρέι Σολντάτοφ και Ιρίνα Μπορόγκαν, ειδικοί στις ρωσικές υπηρεσίες ασφαλείας.

Οι πάροχοι υπηρεσιών επικοινωνίας, αποκαλύπτουν τα έγγραφα, είναι
υποχρεωμένοι διά νόμου να εγκαθιστούν, και μάλιστα με δικά τους έξοδα,
κουτιά που επιτρέπουν στην υπηρεσία ασφαλείας FSB να
υποκλέπτει όλα τις τηλεφωνικές και διαδικτυακές επικοινωνίας, και
επιπλέον να παρακολουθεί συγκεκριμένες λέξεις κλειδιά.

Μάλιστα το
SORM αξιοποιεί μια αμφιλεγόμενη τεχνολογία με την ονομασία DPI (Deep
Packet Inspection) που επιτρέπει το φιλτράρισμα των δεδομένων σύμφωνα με λέξεις-κλειδιά.

«Για παράδειγμα μπορεί κανείς να εισάγει τον όρο «Ναβάλνι» και να βρει ποιοι άνθρωποι σε μια συγκεκριμένη περιοχή χρησιμοποιούν τη λέξη «Ναβάλνι»» εξηγεί στη βρετανική εφημερίδα ο ερευνητής Αντρέι Σολντάτοφ, αναφερόμενος σε έναν γνωστό πολιτικό της αντιπολίτευσης.

Ο Σολντάτοφ μίλησε αργότερα και στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων, όπου επισήμανε ότι «οι εταιρείες επικοινωνιών δεν γνωρίζουν ποιος και πότε παρακολουθείται». Δήλωσε μάλιστα «έκπληκτος» από τα μέτρα ασφάλειας στο Σότσι, τα οποία περιλαμβάνουν ακόμα και την αγορά σόναρ για τον εντοπισμό τυχόν υποβρυχίων στη Μαύρη Θάλασσα.

Ευαίσθητα δεδομένα

Το αμερικανικό State Department, υπενθυμίζει ο
Guardian, είχε εκδώσει ταξιδιωτική οδηγία νωρίτερα φέτος
προειδοποιώντας τους επισκέπτες των αγώνων του Σότσι και δίνοντάς τους
εξαιρετικά λεπτομερείς οδηγίες για την ασφάλεια των επικοινωνιών τους,
όπως το να αφαιρούν τη μπαταρία από το κινητό.

«Οι επαγγελματίες
ταξιδιώτες θα πρέπει να λάβουν σοβαρά υπόψη ότι εμπορικά μυστικά, θέσεις
διαπραγμάτευσης και άλλες ευαίσθητες πληροφορίες ενδέχεται να κλαπούν
και να καταλήξουν σε ανταγωνιστές, αντιπάλους και/ή ρωσικές ρυθμιστικές
και νομικές οντότητες» προειδοποιεί το αμερικανικό υπουργεί Εξωτερικών.

Εκτός από τους επαγγελματίες, εκτιμά το βρετανικό ρεπορτάζ, το SORM θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και για την υποτροπή τυχόν διαδηλώσεων για τα δικαιώματα των ομοφυλόφιλων, έπειτα από το θόρυβο που προκάλεσε ο πρόσφατος ρωσικός νόμος κατά της «ομοφυλοφιλικής προπαγάνδας».

«Δεδομένων των πρόσφατων εξελίξεων στη Ρωσία, έχουμε λόγο να ανησυχούμε για αυτά τα θέματα» σχολίασε ο Ρον Ντάιμπερτ, καθηγητής του Πανεπιστημίου του Τορόντο και διεθυντής του Citizen Lab, το οποίο συνεργάστηκε με τους Ρώσους ερευνητές.

Ο ίδιος χαρακτήρισε το ρωσικό σύστημα «PRISM με αναβολικά».

«Στις ΗΠΑ πολλές παρακολουθήσεις ήταν αδύναμες ή παρακάμπτονταν, ενώ με το Ρωσικό σύστημα υπάρχει μόνιμη δυνατότητα πρόσβασης ενσωματωμένη στις υποδομές επικοινωνιών» επισήμανε.

«Ακόμα και στους Ολυμπιακούς του Πεκίνου [το 2008] οι δυνατότητες παρακολούθησης δεν πλησίαζαν καν αυτές που βλέπουμε σήμερα».

Επιμέλεια: Βαγγέλης Πρατικάκης

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ