«Διαταραχή φάσης ύπνου», νέα δικαιολογία για τους αργοπορημένους

Για κάποιους το πρωινό ξύπνημα αποτελεί άθλο. Αυστραλοί ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Φλίντερς, πιστεύουν ότι πίσω από τη δυσκολία ορισμένων ατόμων να κοιμηθούν το βράδυ και να ξυπνήσουν νωρίς το πρωί κρύβεται το αργό βιολογικό τους ρολόι.

Μελετώντας άτομα με διαταραχή καθυστερημένης φάσης ύπνου – πρόκειται για τη μόνιμη ανικανότητα να κοιμηθεί κάποιος μια λογική ώρα το βράδυ και να ξυπνήσει νωρίς το πρωί – οι ειδικοί εντόπισαν ως βασικό αίτιο την αργή λειτουργία του βιολογικού τους ρολογιού.

«Οι ξενύχτηδες συνήθως δε μπορούν να κοιμηθούν πριν από τις 2:00 π.μ.-3:00 π.μ., ενώ υπάρχουν και περιπτώσεις που κοιμούνται στις 4:00 π.μ. Κάτι τέτοιο κάνει απλά αδύνατο το πρωινό ξύπνημα» εξηγεί ο επικεφαλής της μελέτης και καθηγητής, Λίον Λακ.

Βιολογικό ρολόι… μεγαλύτερης διάρκειας

«Εξετάζοντας το τι μπορεί να οδηγεί κάποια άτομα στο να κοιμούνται αργά, καταλήξαμε στην πιθανή εξήγηση ότι το βιολογικό τους ρολόι λειτουργεί πιο αργά από εκείνο των υπολοίπων, παρατείνοντας την ημέρα πέρα από τις 24 ώρες» υπογραμμίζει ο ειδικός.

«Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν 24ωρο βιολογικό ρολόι, πρόκειται για έναν φυσιολογικό ρυθμό που επηρεάζει τη διαδικασία της νύστας και τη θερμοκρασία του σώματος. Στην περίπτωση των ατόμων όμως που εμφανίζουν διαταραχή καθυστερημένης φάσης ύπνου ένας ολοκληρωμένος κύκλος του ρολογιού απαιτεί περισσότερο χρόνο, γεγονός που ενδεχομένως να εξηγεί το γιατί πηγαίνουν πιο αργά για ύπνο και ξυπνούν και αντίστοιχα πιο αργά».

Οι κιρκαδικοί ρυθμοί του οργανισμού, ως γνωστόν, επιδρούν στα μοτίβα του ύπνου, στη θερμοκρασία του σώματος και στην έκλυση ορμονών. Σύμφωνα με τους ειδικούς, μπορούν να επηρεαστούν από περιβαλλοντικούς παράγοντες (π.χ. τα επίπεδα ηλιακού φωτός), παράγοντες που σχετίζονται με τη θέση που έχουμε επάνω στον πλανήτη (π.χ. αν έχουμε κάνει ένα υπερατλαντικό ταξίδι) ή από το ωράριο της εργασίας μας (π.χ. αν κάνουμε βραδινές βάρδιες κτλ.).

Σε επόμενη φάση, οι αυστραλοί ειδικοί θα προσπαθήσουν να επαληθεύσουν τα αποτελέσματά τους σε νέα μελέτη μεγαλύτερης κλίμακας.

«Τα ευρήματα αυτά θα μπορούσαν να ενισχύσουν υπάρχουσες θεραπείες, όπως για παράδειγμα θεραπείες που χρησιμοποιούν το έντονο φως για την αύξηση των επιπέδων εγρήγορσης κατά τις πρωινές ώρες όπως επίσης και των επιπέδων μελατονίνης το βράδυ, για το αίσθημα της νύστας» αναφέρει ο δρ Λακ.

«Πρόκειται για μια διαταραχή που πλήττει και τους εφήβους, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να κοιμηθούν το βράδυ και συνεπώς να αδυνατούν να συγκεντρωθούν στο σχολείο την επόμενη μέρα. Οι ενήλικοι μπορούν επίσης να αντιμετωπίζουν πρόβλημα, ειδικά στον εργασιακό τους χώρο, φθάνοντας π.χ. καθυστερημένοι στη δουλειά. Οπότε βλέπουμε ότι το εν λόγω πρόβλημα μπορεί να έχει καταστροφικές επιπτώσεις στην καθημερινότητά μας» καταλήγει ο καθηγητής.

Βήμα Science

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ