Πιθανώς εξαφανισμένο το στέλεχος της πανώλης που προκάλεσε το Μαύρο Θάνατο

Γενετική ανάλυση σε θύματα του «Μαύρου Θανάτου», της επιδημίας που σκότωσε το ένα τρίτο του μεσαιωνικού πληθυσμού της Ευρώπης, επιβεβαιώνει σχεδόν πέραν πάσης αμφιβολίας ότι ένοχος ήταν το βακτήριο της πανώλης. Όμως το συγκεκριμένο στέλεχος έχει πλέον εξαφανιστεί, και τα σημερινά στελέχη φαίνεται ότι είναι λιγότερο παθογόνα.

Ερευνητές από τον Καναδά και τη Γερμανία πραγματοποίησαν γενετικές εξετάσεις στα λείψανα που βρέθηκαν σε ένα μαζικό τάφο του 14ου αιώνα στο Λονδίνο.

Στα λείψανα εντοπίστηκαν τμήματα DNA από το γονιδίωμα του βακτηρίου της πανώλης Yersinia pestis, αναφέρουν οι ερευνητές στο Proceedings of the National Academy of Sciences.

Ωστόσο οι βακτηριακές γενετικές αλληλουχίες από τον μεσαιωνικό τάφο παρουσιάζουν διαφορές από το γονιδίωμα των σημερινών στελεχών του βακτηρίου. «Τα δεδομένα μας αποκαλύπτουν ότι ο Μαύρος Θάνατος στη μεσαιωνική Ευρώπη προκλήθηκε από ένα στέλεχος του Y.pestis που ενδέχεται να μην υπάρχει πια» γράφει η ερευνητική ομάδα.

Φαίνεται ότι η σημερινή πανώλη είναι λιγότερο επικίνδυνη από τον μεσαιωνικό της πρόγονο. Στην επιδημία του Μαύρου Θανάτου χρειάστηκαν μόλις πέντε χρόνια, από το 1348 έως το 1353, για να αποδεκατιστεί το ένα τρίτο έως τα δύο τρίτα του ευρωπαϊκού πληθυσμού.

Σε πρόσφατες επιδημίες, όμως, ο απολογισμός ήταν πολύ μικρότερος. Για παράδειγμα, η επιδημία που ξέσπασε στη Βομβάη το 1904 πέθανε μόλις το 3% του πληθυσμού, παρόλο που τα αντιβιοτικά δεν είχαν ακόμα ανακαλυφθεί.

Σήμερα, τα αντιβιοτικά και οι βελτιωμένες συνθήκες υγιεινής αποτρέπουν μεγάλες επιδημίες της ασθένειας. Παρόλα αυτά, κρούσματα καταγράφονται κάθε χρόνο σε Βραζιλία, Κογκό, Μαδαγασκάρη, Μιανμάρ, Περού, ΗΠΑ και Βιετνάμ.

Η φυσική δεξαμενή της ασθένειας είναι ορισμένα είδη τρωκτικών, συμπεριλαμβανομένων των αρουραίων. Το βακτήριο μεταδίδεται στον άνθρωπο από ψύλλους που είχαν νωρίτερα τσιμπήσει μολυσμένα τρωκτικά.

Προσβάλλει συνήθως τους λεμφαδένες της βουβωνικής χώρας, οπότε ονομάζεται βουβωνική πανώλη.

Μια διαφορετική, πιο σπάνια μορφή της νόσου είναι η πνευμονική πανώλη, η οποία μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο μέσω μολυσμένων σταγονιδίων από το στόμα.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ,Associated Press