Στερεύει ο ενθουσιασμός για τον «υπόγειο Αμαζόνιο» της Βραζιλίας

Τον γύρο του κόσμου έκανε πριν λίγες μέρες η είδηση ότι κάτω από τον Αμαζόνιο υπάρχει άλλο ένα υπόγειο ποτάμι με ανάλογο μέγεθος. Μελετώντας τα δεδομένα διάφοροι επιστήμονες δημοσιοποίησαν την διαφωνία τους για την ύπαρξη του υπόγειου ποταμού υποχρεώνοντας τους ερευνητές που έκαναν την ανακάλυψη να αναδιπλωθούν και να δηλώσουν ότι ήταν ατυχής ο χαρακτηρισμός «ποτάμι» στην κίνηση του νερού που εντόπισαν στο υπέδαφος του Αμαζονίου.

Όπως φαίνεται το νερό είναι αλμυρό και όχι γλυκό και δεν ρέει όπως το νερό των ποταμών, αλλά με ταχύτητες που δεν ξεπερνούν τα λίγα εκατοστά το χρόνο.

Η ανακάλυψη

Επιστήμονες του Εθνικού Παρατηρητηρίου της Βραζιλίας μελέτησαν τις διακυμάνσεις στη θερμοκρασία 241 ανενεργών γεωτρήσεων πετρελαίου, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν τις δεκαετίες του 1970 και 1980 από τον κρατικό πετρελαϊκό όμιλο Petrobras. Με βάση τα δεδομένα που προέκυψαν και αναλύοντας τις λεγόμενες «θερμικές πληροφορίες» οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι σε βάθος τεσσάρων χιλιομέτρων κάτω από τον Αμαζόνιο υπάρχει κυκλοφορία νερού μέσα από πορώδεις βράχους και μάλιστα η κίνηση του γίνεται από τα δυτικά προς τα ανατολικά, όπως ακριβώς συμβαίνει και με τα νερά του Αμαζονίου.

Οι ερευνητές θεώρησαν ότι είχαν να κάνουν με ένα υπόγειο «αντίγραφο» του Αμαζονίου και έσπευσαν να το ανακοινώσουν χωρίς πρώτα να υπάρξει σχετική δημοσίευση σε κάποια επιστημονική επιθεώρηση. Μάλιστα βάφτισαν το ποτάμι δίνοντας του το όνομα του επικεφαλής της ομάδας καθηγητή Βαλίγια Άμζα.

Οι αντιδράσεις

Η ανακοίνωση συγκέντρωσε όπως ήταν αναμενόμενο τα φώτα της δημοσιότητας αφού επρόκειτο για μια εντυπωσιακή και σημαντική από πολλές απόψεις ανακάλυψη. Ουσιαστικά οι ερευνητές μιλούσαν για το πιο βαθύ και πιο μεγάλο σε έκταση υπόγειο ποτάμι.

Όμως διάφοροι ειδικοί που μελέτησαν τα στοιχεία της έρευνας βγήκαν και υποστήριξαν ότι αυτό που συμβαίνει στο υπέδαφος του Αμαζονίου είναι μια γεωλογική διεργασία που σε καμία περίπτωση δεν παραπέμπει σε ποτάμι.

«Καταρχάς η λέξη «ποταμός» θα πρέπει να διαγραφεί από την εργασία γιατί δεν πρόκειται για ποταμό σε καμία περίπτωση. Πράγματι νερό και άλλα είδη υγρών μπορούν να ρέουν μέσα από πορώδεις βράχους. Όμως οι ποταμοί καταλήγουν σε κάποια θάλασσα ή ωκεανό γεγονός που στην προκειμένη περίπτωση δεν συμβαίνει. Επίσης σε βάθος 4 χλμ. δεν υπάρχει καμία πιθανότητα να υπάρχει γλυκό νερό, τα δεδομένα που υπάρχουν δείχνουν ξεκάθαρα ότι το συγκεκριμένο νερό είναι αλμυρό. Τόσο εγώ όσο και πολλοί συνάδελφοι μου έχουμε σοβαρές αντιρρήσεις για τα όσα αναφέρονται σε αυτή την έρευνα» δήλωσε στο BBC o Χόρχε Φιγουειρέδο, γεωλόγος της Petrobras.

Οι διευκρινίσεις

Μετά από όλα αυτά οι ερευνητές υποχρεώθηκαν να απαντήσουν και όπως διευκρίνισαν χρησιμοποίησαν την λέξη «ποτάμι» ως ένα γενικό όρο για να περιγράψουν αυτό που ανακάλυψαν και όχι με την συμβατική έννοια της λέξης. Αναφέρουν επίσης ότι το νερό που εντόπισαν ρέει με ταχύτητες που δεν ξεπερνούν τα λίγα εκατοστά το χρόνο, συνεπώς δεν έχει ροή ανάλογη με εκείνη των ποταμών. Έτσι όπως φαίνεται ο «υπόγειος Αμαζόνιος» δεν υπάρχει και ήταν μάλλον ο ευσεβής πόθος των ερευνητών.

Βήμα Science

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ