Πού εστιάζονται οι ανησυχίες για τα πυρηνικά της Φουκουσίμα

Μία εβδομάδα μετά την αρχή των αλλεπάλληλων καταστροφών που πλήττουν την Ιαπωνία, ο στρατός και η εταιρεία Tepco προσπαθούν απεγνωσμένα να ρίξουν νερό στον αντιδραστήρα 3, o oποίος χρησιμοποιούσε καύσιμα με επικίνδυνο πλουτώνιο, καθώς και στη δεξαμενή με τα χρησιμοποιημένα καύσιμα του αντιδραστήρα 4, τα οποία παραμένουν εκτεθειμένα στον αέρα και απειλούν με διαρροή.

Την Παρασκευή, η ιδιοκτήτρια Tepco (Tokyo Electric Company) δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να χρειαστεί να σφραγίσει με τσιμέντο το σταθμό Φουκουσίμα Νταΐτσι, όπως είχε γίνει στο εργοστάσιο του Τσερνόμπιλ το 1986.

Ειδικοί εκτιμούν ότι τα πολλαπλά προβλήματα στη Φουκουσίμα δεν αποκλείεται να οδηγήσουν στη διαρροή μεγάλης ποσότητας ραδιενεργών ισοτόπων. Καθησυχάζουν πάντως ότι το ραδιενεργό νέφος θα περιοριστεί σε μια απόσταση 100 χιλιομέτρων από τον σταθμό, και δεν θα εξαπλωθεί στην ατμόσφαιρα όπως είχε συμβεί στο Τσερνομπίλ.

Και οι 6 αντιδραστήρες της Φουκουσίμα παρουσιάζουν προβλήματα υπερθέρμανσης. Πιο επικίνδυνες θεωρούνται αυτή τη στιγμή δύο μονάδες:

Ο αντιδραστήρας 4 βρισκόταν εκτός λειτουργίας για συντήρηση την ώρα του σεισμού. Αυτό σημαίνει ότι τουλάχιστον ένα μέρος των ράβδων ουρανίου είχε μεταφερθεί για προσωρινή αποθήκευση σε μια δεξαμενή ψύξης, η οποία μάλιστα βρίσκεται έξω από το κέλυφος που απομονώνει τον αντιδραστήρα. Η στάθμη του νερού έπεσε και, σύμφωνα με την αμερικανική Ρυθμιστική Επιτροπή Πυρηνικής Ενέργειας, η δεξαμενή είναι τελείως άδεια. Αυτό σημαίνει ότι οι ράβδοι είναι εκτεθειμένοι στον αέρα και θα μπορούσαν να απελευθερώσουν ραδιενεργά υλικά κατευθείαν στην ατμόσφαιρα.

Στον αντιδραστήρα 3 πιστεύεται ότι υπάρχει ο ίδιος κίνδυνος στη δεξαμενή των εξαντλημένων καυσίμων. Επιπλέον, η πίεση στον αντιδραστήρα έχει μειωθεί, ένδειξη πιθανής ρήξης στο προστατευτικό πρωτεύον κέλυφος. Δυνητικά ο αντιδραστήρας 3 θα μπορούσε να προκαλέσει χειρότερη διαρροή: Είναι ο μόνος από τους έξι που χρησιμοποιούσε ως καύσιμα ένα μείγμα ουρανίου-245 και πλουτωνίου-239. Το πλουτώνιο, που υπάρχει σε μικρές ποσότητες και στους υπόλοιπους αντιδραστήρες, ως παραπροϊόν της σχάσης ουρανίου, είναι πολύ πιο τοξικό από άλλα ραδιοϊσότοπα και έχει μεγάλο χρόνο ημιζωής, 25.000 χρόνια. Το θετικό είναι ότι το πλουτώνιο είναι πιο βαρύ από άλλα ραδιενεργά στοιχεία και διασκορπίζεται πιο δύσκολα στην ατμόσφαιρα.

Την Πέμπτη, τα στρατιωτικά ελικόπτερα και οι μάνικες φαίνεται ότι απέτυχαν να γεμίσουν νερό τις ανοιχτές δεξαμενές των εξαντλημένων καυσίμων στους αντιδραστήρες 3 και 4. Παραμένει αδιευκρίνιστο αν τα αμερικανικά, μη επανδρωμένα αεροπλάνα κατάφεραν να φωτογραφίσουν τις γιγάντιες δεξαμενές.

Στο μεταξύ, ένα νέο καλώδιο που αναπτύσσεται από τοπικό ηλεκτρικό σταθμό δημιουργεί ελπίδες για αποκατάσταση της ηλεκτροδότησης το Σαββατοκύριακο. Θα μπορούσαν έτσι να λειτουργήσουν οι αντλίες ψύξης, εφόσον βέβαια δεν έχουν καταστραφεί από το σεισμό, το τσουνάμι και τις εκρήξεις.

Σε κάθε περίπτωση, η επιχείρηση στο σταθμό της Φουκουσίμα θα διαρκέσει πολλές εβδομάδες. Η Tepco και η ιαπωνική κυβέρνηση ίσως αναγκαστούν να καλύψουν τον σταθμό με μια τσιμεντένια σαρκοφάγο, όπως συνέβη στο Τσερνόμπιλ.

Πάντως ο αντιδραστήρας του Τσερνόμπιλ δεν ήταν εξοπλισμένος με κέλυφος, όπως συμβαίνει στους ιαπωνικούς αντιδραστήρες. Όταν εξερράγη το δοχείο αντίδρασης με την καρδιά, το ραδιενεργό υλικό εκτινάχθηκε σε μεγάλο ύψος πάνω από την Ουκρανια. Αυτό είναι απίθανο να συμβεί στην περίπτωση της Φουκουσίμα.

Εκτός από τους αντιδραστήρες 3 και 4, σοβαρά προβλήματα ψύξης αντιμετωπίζουν οι μονάδες 1 και 2, όπου σειρά εκρήξεων κατέστρεψε μέρος των εξωτερικών κτιρίων.

Προβλήματα υπερθέρμανσης έχουν αναφερθεί και στους απενεργοποιημένους αντιδραστήρες 5 και 6, για τους οποίους όμως έχουν ανακοινωθεί ελάχιστες πληροφορίες.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ