Η μέρα που δυο Καναδοί ανακάλυψαν πως οι γονείς τους είναι Ρώσοι πράκτορες

Ως την «χειρότερη ημέρα της ζωής τους» περιγράφουν δυο νεαροί Καναδοί την 27η Ιουνίου 2010: εκείνη την ημέρα ο Τιμ Χίθφιλντ έκλεινε τα 20 του χρόνια και οι γονείς του, ο Ντόναλντ και η Τρέισι, είχαν βγάλει τον ίδιο και τον αδελφό του, τον 16χρονο Αλεξ για φαγητό προκειμένου να γιορτάσουν την περίσταση.

Η οικογένεια Χίθφιλντ ήταν μια κλασική μεσοαστική οικογένεια που είχε έρθει στις ΗΠΑ από τον Καναδά: διέμεναν στο Κέιμπριτζ της Μασαχουσέτης και ο πατέρας εργαζόταν ως σύμβουλος επιχειρήσεων, ενώ η μητέρα ήταν μεσίτρια.

Οι τέσσερις τους, αφού γύρισαν σπίτι από το εστιατόριο, άνοιξαν μια σαμπάνια προς τιμήν του Τιμ και έκατσαν στο σαλόνι συνομιλώντας και γελώντας.

Μέχρι που ακούστηκε ένας δυνατός χτύπος στην πόρτα. Η Τρέισι έσπευσε να ανοίξει και προς μεγάλη της έκπληξη είδε… σύσσωμο το FBI στο κατώφλι τους.

Οι άντρες της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας εισέβαλαν στο σπίτι και συνέλαβαν αμέσως το ζεύγος Χίθφιλντ, απαγγέλνοντας τους κατηγόριες για κατασκοπεία.

Ταυτόχρονα, πήραν τα παιδιά και τα έβαλαν φρουρούμενα για μερικές ώρες στο δωμάτιο ενός ξενοδοχείου, ενώ το σπίτι των Χίθφιλντ κηρύχθηκε… ναρκοπέδιο και κάθε του εκατοστό μπήκε κάτω από το μικροσκόπιο των ειδικών ερευνητών.

Όταν την επόμενη ημέρα τα δυο παιδιά επέστρεψαν στην οικία τους, διαπίστωσαν πως το FBI είχε ερευνήσει εξονυχιστικά μέχρι και τη συσκευή… PlayStation που διέθεταν –καθώς και συνολικά 191 οικιακά αντικείμενα που πλέον ανήκαν στην δικαιοδοσία των ομοσπονδιακών πρακτόρων.

Και τότε έμαθαν την (πικρή και μέχρι τότε κρυφή) αλήθεια για τους γονείς τους: πως παρίσταναν επί είκοσι χρόνια τους Αμερικανούς πολίτες ενώ στην πραγματικότητα ήταν Ρώσοι κατάσκοποι που δρούσαν υπό την σκέπη και τις ευλογίες των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών.

Τα δυο αγόρια, κατόπιν συμβουλής των γονιών τους, έφυγαν αμέσως για τη Μόσχα, όπου τους σήμερα εντόπισε ο Σον Γουόκερ, δημοσιογράφος της Guardian, που υπογράφει και το σχετικό ρεπορτάζ.

«Μόλις προσγειωθήκαμε στη Μόσχα, αμέσως μας συνάντησαν άτομα που μιλούσαν αγγλικά και μας συστήθηκαν ως συνάδελφοι των γονιών μας. Μας έδειξαν φωτογραφίες των γονιών μας στα 20 τους χρόνια, με στολές, φωτογραφίες με παράσημα. Ήταν εκείνη η στιγμή που σκέφτηκα «ΟΚ, μάλλον είναι αλήθεια ό,τι λένε γι’ αυτούς». Γιατί μέχρι τότε αρνιόμουν να τα πιστέψω όλα αυτά», λέει ο Άλεξ σήμερα, έξι χρόνια μετά το συμβάν που του άλλαξε όλη τη ζωή.

Κι όταν μετά από λίγο καιρό έφτασαν στη Μόσχα και οι γονείς τους, έχοντας παραδεχτεί σε δικαστήριο ότι ήταν Ρώσοι, άρχισε να ξετυλίγεται ο μίτος της όλης ιστορίας.

Πως τα πραγματικά ονόματα των γονιών τους είναι Αντρέι Ολέγκοβιτς Μπεζρούκοφ και Έλενα Βαβίλοβα.

Ότι και οι δύο τους είχαν γεννηθεί στην πάλαι ποτέ ΕΣΣΔ κι είχαν εκπαιδευτεί από την KGB, τον προγονό της σημερινής SVR.

Πως στρατολογήθηκαν μαζί, ως ζευγάρι με στόχο μελλοντικά να γίνουν «sleeper agents», ήτοι μυστικοί πράκτορες του Κρεμλίνου που, έχοντας εκπαιδευτεί στον δυτικό τρόπο ζωής, θα εισέρχονταν σε χώρες της Δύσης, θα ενσωματώνονταν στις τοπικές κοινωνίες και θα έκαναν οικογένειες, μέχρι τη στιγμή που θα λάμβαναν μια εντολή για την εκτέλεση μιας αποστολής για την Μητέρα Ρωσία.

Και πως πήραν τα Καναδικά τους ονόματα από δύο Καναδούς που είχαν πεθάνει πριν πολλά χρόνια σε μικρή ηλικία και κανείς δεν επρόκειτο να τους αναζητήσει ξανά.

Το ζεύγος «Χίθφιλντ» έμαθε αγγλικά τη δεκαετία του ‘70 από μια Αμερικανίδα που είχε αυτομολήσει στη Μόσχα και στα μέσα της δεκαετίας του 1980 ήταν έτοιμο να σταλεί… πεσκέσι στις ΗΠΑ.

Μαζί τους εστάλησαν κι άλλα οκτώ άτομα, όλα τους επίλεκτα μέλη του ίδιου προγράμματος.

Ο «Ντόναλντ» σπούδασε διεθνή οικονομικά στο Πανεπιστήμιο του Γιορκ στο Τορόντο, ενώ το 1994 η οικογένεια μετακόμισε στο Παρίσι όπου ο πατέρας συνέχισε τις σπουδές του στα οικονομικά στο Ecole des Ponts. Κατόπιν βρήκαν νέα βάση στη Μασσαχουσέττη.

Το ζευγάρι –που δεν ανέφερε ποτέ τίποτα στα δυο τους παιδιά- επικοινωνούσε με την SVR μέσω ενός συστήματος που ονομάζεται ψηφιακή στεγανογραφία, ανεβάζοντας online εικόνες με μηνύματα που ήταν κρυμμένα και αποκρυπτογραφούνταν μέσω ενός ειδικού αλγορίθμου της SVR που είχε γραφτεί ειδικά για αυτούς.

Αυτό έγινε ειδικά μετά την διείσδυση του «Ντόναλντ» στο Kennedy School of Government του Χάρβαρντ όπου είχε πλέον αποκτήσει πρόσβαση σε πολιτικούς και επιχειρηματικούς κύκλους, μαθαίνοντας σημαντικά μυστικά που θα ήταν χρήσιμα στο Κρεμλίνο.

Το 2001 το FBI ερεύνησε μια θυρίδα που ανήκε στη «Τρέισι Χίθφιλντ» βρίσκοντας μια φωτογραφία της και γύρω γύρω λέξεις σε κυριλλικό αλφάβητο. Ήταν ένα στοιχείο που αν μη τι άλλο ήταν παράξενο, οπότε η υπηρεσία αποφάσισε να βάλει κοριούς στο σπίτι του ζευγαριού.

Όπως εικάζεται, το FBI ήξερε τις πραγματικές ταυτότητες του ζεύγους πολύ πριν το 2010, αλλά προτιμούσε να τους παρακολουθεί αντί να τους συλλάβει.

Μέχρι που το 2010 ένας Ρώσος πράκτορας που αυτομόλησε στις ΗΠΑ μαρτύρησε όλη την αλήθεια σχετικά με το πρόγραμμα και τις πραγματικότητες των δέκα αυτών «sleeper agents».

Όπως φαίνεται ο Ψυχρός Πόλεμος ουδέποτε έληξε.

Και αν όλη αυτή η ιστορία σας θυμίζει κάτι, είναι επειδή πάνω στην υπόθεση του ζεύγους «Χίθφιλντ» στηρίχθηκε το σενάριο της πρόσφατης τηλεοπτικής σειράς The Americans.

Μάλιστα, όπως λέει στον Guardian ο Άλεξ, έχει δει την εν λόγω σειρά και κάνει χιούμορ λέγοντας πως σκέφτεται να… μηνύσει τους δημιουργούς της, ενώ σημειώνει πως και οι γονείς του την βλέπουν αραιά και που και τους αρέσει.

Έξι χρόνια μετά, η οικογένεια Χίθφιλντ δεν ζει πια στη Μασσαχουσέττη, αλλά στη Μόσχα.

Ο Αλεξ ονομάζεται Αλεξάντερ Βαβίλοφ και ο αδελφός του, Τιμ, έχει πάρει το… πιο ρωσικό όνομα Τιμοφέι.

Ο πατέρας Αντρέι εργάζεται στο MGIMO, ένα γνωστό μοσχοβίτικο πανεπιστήμιο, κι έχει γράψει κι ένα βιβλίο με θέμα τις γεωπολιτικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ρωσία στο εγγύς μέλλον.

Κωνσταντίνος Τσάβαλος

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ