Δραγασάκης: Ανεύθυνα τα όσα λέγονται για αφελληνισμό των τραπεζών

Ο προϋπολογισμός 2016 εντάσσεται σε μεσοπρόθεσμο σχέδιο αντιμετώπισης όχι μόνο των συμπτωμάτων, αλλά και των αιτιών της κρίσης, τόνισε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης στην Ολομέλεια της Βουλής. «Βλέπω πολλούς να αρνούνται την ιστορία» είπε απευθυνόμενος στην Αντιπολίτευση.

Περιέγραψε το «ιδιαιτέρως κρίσιμο εξάμηνο» που ακολουθεί και το κυβερνητικό σχέδιο, με αναφορά και στο παράλληλο πρόγραμμα, προβλέποντας επιστροφή στην ανάπτυξη στο β΄εξάμηνο του 2016. Για την κυβέρνηση «το μνημόνιο δεν είναι ο ορίζοντας της πολιτικής της», όπως συνέβαινε με τις προηγούμενες κυβερνήσεις, τόνισε.

Εκτενή αναφορά έκανε ο κ. Δραγασάκης στις επιθέσεις που δέχθηκε η κυβέρνηση για τον τρόπο ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, χαρακτηρίζοντας «ανεύθυνα πολλά από όσα ακούστηκαν» και «εκτός πραγματικότητας τα όσα λέγονται περί αφελληνισμού των τραπεζών» παραθέτοντας συγκεκριμένα στοιχεία.

Μάλιστα, τόνισε προς πάσα κατεύθυνση πως «η ρητορική περί εξεταστικών επιτροπών δεν είναι απειλή για εμάς», επαναλαμβάνοντας ότι «για την κυβέρνηση ο φάκελος τράπεζες δεν έχει ανοίξει ακόμη». Προηγουμένως από το βήμα της Βουλής η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Φώφη Γεννηματά, ζήτησε εξεταστική για τους λόγους που οδήγησαν στην κρίση και την κατάσταση στην οικονομία.

Ιδιαιτέρως αιχμηρή η τοποθέτηση του αντιπροέδρου της κυβέρνησης και για τα σενάρια περί οικουμενικής κυβέρνησης.

Καταρχάς επισήμανε την αντίφαση να ζητούν οικουμενική κυβέρνηση με τον ΣΥΡΙΖΑ, κόμματα που απορρίπτουν την πολιτική και τις επιλογές του κυβερνώντος κόμματος, για να προσθέσει ότι:

«Οικουμενικές κυβερνήσεις γίνονται όταν υπάρχει κενό εξουσίας, ο ΣΥΡΙΖΑ είναι κόμμα εκλεγμένο από το λαό» τόνισε, για να ακολουθήσει το «καρφί» ότι «όσοι ζητούν ‘οικουμενικές λύσεις’ ίσως ζητούν ‘οικουμενική’ συγκάλυψη θεμάτων που πρέπει να αποκαλυφθούν και ακύρωση των ρήξεων και των αλλαγών που ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί και θα κάνει».

«Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι πόλος σταθερότητας και μετασχηματισμού της κοινωνίας» τόνισε ακόμη ο κ. Δραγασάκης.

Το επόμενο κρίσιμο εξάμηνο

Ιδιαίτερα κρίσιμο χαρακτήρισε ο Γιάννης Δραγασάκης το επόμενο εξάμηνο. Βάσει του κυβερνητικού σχεδίου, όπως είπε, στις αρχές του επόμενου έτους θα γίνει η αξιολόγηση του προγράμματος και θα αρχίσει η συζήτηση για το χρέος. Στους πρώτους μήνες του έτους θα γίνει πλήρης άρση των κεφαλαιακών ελέγχων (capital controls) και αναμένεται η ΕΚΤ να κάνει τις απαραίτητες κινήσεις ώστε να αποκατασταθεί η ρευστότητα στις τράπεζες και στην οικονομία, πρόσθεσε.

Το δεύτερο εξάμηνο του 2016 μπορούμε να πάμε σε ανάκαμψη της οικονομίας, είπε ο κ. Δραγασάκης. Σημειώνεται ότι νωρίτερα ο υπουργός Ανάπτυξης Γιώργος Σταθάκης χαρακτήρισε πολύ πιθανό το ενδεχόμενο η μετάβαση στην ανάπτυξη να γίνει ήδη από το α’ εξάμηνο του 2016.

Αν συμβούν όλα αυτά, συνέχισε ο κ. Δραγασάκης, θα υπάρξει αναβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης της χώρας, κάτι που ανοίγει το δρόμο για έξοδο στις διεθνείς αγορές, κάτι που δεν αποκλείεται να γίνει στο τέλος του έτους, όπως είπε.

Στη διάρκεια του 2016 θα έχει υλοποιηθεί το 80% όσων προβλέπονται στη συμφωνία με τους δανειστές, οπότε από τα μέσα του έτους θα αντιστραφεί η αναλογία: μνημονιακά μέτρα/μεταρρυθμιστικά αναπτυξιακά μέτρα δικού μας σχεδιασμού, εξήγησε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης.

Έμφαση στο παράλληλο πρόγραμμα

Για την κυβέρνησή μας, τόνισε ο κ. Δραγασάκης, το μνημόνιο είναι μια συμβατική υποχρέωση που τιμούμε, «δεν είναι ο ορίζοντας της πολιτικής της. Τα μνημόνια ήταν ο ορίζοντας των προηγούμενων κυβερνήσεων».

Με αναφορά και στο «παράλληλο πρόγραμμα» που θα εφαρμόσει η κυβέρνηση, ο κ. Δραγασάκης μίλησε για «νέο παράδειγμα πολιτικής και νέο υπόδειγμα οικονομικής και κοινωνικής συγκρότησης που θα μας οδηγήσουν στην έξοδο από την κρίση», η οποία -όπως τόνισε- δεν ήταν μόνο δημοσιονομική, αλλά και κρίση παραγωγικού μοντέλου και συγκρότησης της κοινωνίας.

Εξηγώντας τι είναι το παράλληλο πρόγραμμα, που έχει δεχθεί πολλές επικρίσεις και ειρωνικά σχόλια από την Αντιπολίτευση, ο κ. Δραγασάκης είπε χαρακτηριστικά «είναι όλα αυτά που εσείς δεν κάνατε όσο κυβερνούσατε. Είναι μεταρρυθμίσεις που παρά το γεγονός ότι σε άλλες χώρες έγιναν από κεντροδεξιές και κεντροαριστερές κυβερνήσεις εδώ εκκρεμούν από την εποχή του Τρικούπη και του Βενιζέλου», φέρνοντας ως παράδειγμα το κτηματολόγιο, το περιουσιολόγιο, το φορολογικό σύστημα.

Οι ελλείψεις αυτές θα αντιμετωπιστούν και θα καλυφθούν σε συνάρτηση με την αντιμετώπιση του κοινωνικού προβλήματος, ανέφερε.

«Τομές, ρήξεις και μετασχηματισμοί που θα ‘χουν στο κέντρο την κοινωνία και τις ανάγκες της είναι το παράλληλο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ» και «αυτό θα είναι το αποτύπωμα που θα αφήσει» είπε απαντώντας στην πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ που επέκρινε προηγουμένως τον ΣΥΡΙΖΑ για το τι θα αφήσει πίσω του.

«Ανεύθυνα» τα όσα λέγονται για την «αναγκαία» ανακεφαλαιοποίηση

Σημαντικό μέρος της ομιλίας του αφιέρωσε ο κ. Δραγασάκης για να απαντήσει στις επιθέσεις και στην επιχειρηματολογία της Αντιπολίτευσης περί αποτυχημένης ανακεφαλαιοποίησης, την οποία -όπως υποστηρίζουν- καταρχάς προκάλεσε η κακή διαχείριση και η ακολουθούμενη πολιτική από τον ΣΥΡΙΖΑ, ενώ η υλοποίησή της οδήγησε στον αφελληνισμό των τραπεζών.

«Για την ανακεφαλαιοποίηση ακούγονται πολλά, τα οποία επιτρέψτε μου να χαρακτηρίσω ανεύθυνα, ιδίως από ορισμένους που είναι κατεξοχήν υπεύθυνοι για όσα συνέβησαν στο πρόσφατο παρελθόν» είπε ο κ. Δραγασάκης.

Σημειώνοντας ότι η ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης ήταν σημαντικός σταθμός, αναφέρθηκε στη σημασία:

α) της αποσύνδεσης της αξιολόγησης από την ανακεφαλαιοποίηση, μια επιτυχία της κυβέρνησης -όπως είπε-διότι υπήρχαν δυνάμεις που επεδίωκαν να συνδεθεί με την πρώτη αξιολόγηση και καταβλήθηκαν προσπάθειες να γίνει τον επόμενο χρόνο υπό το βάρος μιας οδηγίας, η οποία απαιτεί το κούρεμα των καταθέσεων. «Κι αυτό ακριβώς ήταν το πρώτο που μπορέσαμε να αποτρέψουμε».

β) της κάλυψης των κεφαλαιακών αναγκών που καθορίζονταν στο βασικό σενάριο από ιδιώτες επενδυτές και για τις τέσσερις συστημικές τράπεζες. «Στην αρχή της διαδικασίας κανείς δεν ήταν σίγουρος ότι και οι 4 θα μπορέσουν να αντλήσουν πόρους και κεφάλαια έστω για τις βασικές τους ανάγκες από τα ιδιωτικά κεφάλαια. Κι όμως αυτό επετεύχθη» είπε.

γ) του σημαντικού περιορισμού των κεφαλαίων που θα κληθεί να συνεισφέρει το Δημόσιο στα περίπου 5,5 δισ. ευρώ, αντί των 20 δισ. ή 25 δισ. που πολλοί έλεγαν.

Δεν υπάρχει αφελληνισμός των τραπεζών

Απαντώντας στην κατηγορία περί αφελληνισμού των ελληνικών τραπεζών, ο κ. Δραγασάκης είπε ότι είναι «εκτός πραγματικότητας» και συνέστησε: «όσοι μιλούν για «αφελληνισμό» του τραπεζικού συστήματος, καλό είναι να είναι προσεκτικοί και να μη λένε πράγματα εκτός πραγματικότητας».

Προς επίρρωση των λεγομένων του ανέφερε το παράδειγμα της Πειραιώς και της Εθνικής Τράπεζας. Στην Πειραιώς, είπε, περίπου το 26% του μετοχικού κεφαλαίου της ανήκει στο Δημόσιο, μέσω του ΤΧΣ και το 40% ανήκει σε εγχώριους επενδυτές, που σημαίνει ότι συνολικά το 66% ανήκει σε εγχώριους επενδυτές.

Στην Εθνική Τράπεζα, το 41% των μετοχών ανήκει στο ΤΧΣ και το 12% βρίσκεται στην κατοχή άλλων εγχώριων ιδιωτών επενδυτών. Συνολικά ένα ποσοστό 53% είναι στην κατοχή εγχώριων επενδυτών.

«Επομένως για ποιον αφελληνισμό μιλάμε; Οι κραυγές περί αφελληνισμού του τραπεζικού μας συστήματος, επομένως δεν έχουν σχέση με την πραγματικότητα» τόνισε ο κ. Δραγασάκης.

Πρόσθεσε δε πως ακόμη και στην Alpha Bank, που κάλυψε το σύνολο των αναγκών της από ιδιωτικά κεφάλαια, το Δημόσιο είναι ο σημαντικότερος μεμονωμένος μέτοχος με 11%, ενώ τόσο στην Alpha Bank, όσο και στη Eurobank το Δημόσιο συμμετέχει με εκπρόσωπό του στο ΔΣ.

Το συμπέρασμα είναι ότι διαμορφώνεται ένα νέο σύστημα ελέγχου του τραπεζικού συστήματος στο οποίο παίζουν ρόλο πολλοί παράγοντες, μεταξύ αυτών όμως και το Δημόσιο παίζει καθοριστικό ρόλο, διότι κυρίως διαμορφώνει το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας των τραπεζών, υπογράμμισε o κ. Δραγασάκης.

Αναγκαία η ανακεφαλαιοποίηση λόγω των προηγούμενων χειρισμών

Αναπάντητο δεν άφησε ο κ. Δραγασάκης και το γιατί κατέστη αναγκαία η τρίτη ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών επιρρίπτοντας τις ευθύνες στο τρόπο που έγιναν οι προηγούμενες ανακεφαλαιοποιήσεις.

Όπως τόνισε, αυτή η ανακεφαλαιοποίηση δεν αποτελεί συνέχεια των προηγούμενων, αλλά έρχεται να διορθώσει λάθη και να αποτρέψει κινδύνους που ενυπήρχαν στις προηγούμενες, διότι κατέστη αναγκαία όχι λόγω των κεφαλαιακών περιορισμών, αλλά διότι οι προηγούμενες ανακεφαλαιοποιήσεις δεν θωράκισαν επαρκώς τις τράπεζες, δεν συνοδεύτηκαν με σχέδιο αντιμετώπισης των «κόκκινων δανείων» και δεν σχεδιάστηκαν με όρους δημοσίου συμφέροντος, αντιθέτως σχεδιάστηκαν με όρους εξυπηρέτησης ειδικών ομάδων συμφερόντων, μεταξύ των οποίων των παλαιών μετόχων και διοικήσεων, που προστατεύτηκαν σκανδαλωδώς.

«Γι’ αυτό και οι όποιες αναφορές σε Εξεταστική Επιτροπή δεν συνιστούν απειλές, αλλά καθήκον και υποχρέωση της Βουλής. Θα επαναλάβω ότι ο φάκελος των τραπεζών δεν έχει ακόμη ανοίξει για την κυβέρνηση» είπε χαρακτηριστικά.

Ενημέρωσε δε, ότι μετά από εξουσιοδότηση του Κυβερνητικού Συμβουλίου Οικονομικής Πολιτικής απέστειλε επιστολή στην ΤτΕ, στο ΤΧΣ, στην Ένωση Τραπεζών και στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, με την οποία τους ζητεί να καταθέσουν στη Βουλή εκθέσεις με τις οποίες να απαντούν σε όλα τα ερωτήματα -και σε αυτά που έχουν από την Αντιπολίτευση- για την πορεία του χρηματοπιστωτικού συστήματος από την κρίση και μετά και για τις ανακεφαλαιοποιήσεις.

Οι στόχοι στη μετά ανακεφαλαιοποίηση εποχή

Περιγράφοντας την κυβερνητική πολιτική μετά την ανακεφαλαιοποίηση, ο κ. Δραγασάκης τόνισε ότι προβλέπει τους εξής στόχους:

– Ολοκλήρωση του θεσμικού πλαισίου για την ταχεία αντιμετώπιση των «κόκκινων δανείων».

– Την αξιολόγηση των διοικήσεων για πρώτη φορά, όχι μόνο των προσώπων, αλλά και των δομών της κάθε τράπεζας. Με την ευκαιρία αυτή, ο κ. Δραγασάκης προανήγγειλε την επανεξέταση των υπέρογκων αμοιβών των ανώτατων στελεχών.

– Την προετοιμασία ενός νόμου που θα εισάγει ένα σύστημα διαύγειας στις τράπεζες («γιατί να μην δημοσιοποιούν σε ποιον δίνουν δάνεια, τις δαπάνες για διαφήμιση κτλ») με στόχο να αποτραπούν προβλήματα σαν αυτά του παρελθόντος

– Η ενίσχυση της ρευστότητας της οικονομίας, κάτι που -όπως εξήγησε- εξαρτάται από την ΕΚΤ, αλλά εξαρτάται και από τις ίδιες τις τράπεζες και την πολιτική επιτοκίων και άλλους παράγοντες, όπως είναι η κατοχύρωση και η άσκηση των δικαιωμάτων του Δημοσίου, «πράγμα το οποίο προϋποθέτει θεσμικές αλλαγές στο υπουργείο Οικονομικών».

– Την εφαρμογή εντός του 2016 ενός εναλλακτικού τραπεζικού συστήματος, το οποίο «θα αντιμετωπίζει ανάγκες που οι συστημικές τράπεζες είτε δεν μπορούν είτε δεν θέλουν να αντιμετωπίσουν στον τομέα των καινοτόμων δράσεων, των μικρών επιχειρήσεων, της τοπικής και περιφερειακής ανάπτυξης κλπ».

Όπως ενημέρωσε, ο κ. Δραγασάκης, ήδη έχει δρομολογηθεί η συμμετοχή του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων στο μετοχικό κεφάλαιο του ΕΤΕΑΝ και ήδη ετοιμάζονται προγράμματα νεοφυών επιχειρήσεων για τη λεγόμενη μικροπίστωση κ.λπ.

Αργυρώ Τσατσούλη

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ