Το «πράσινο φως» της ΕΚΤ έλαβε το νομοσχέδιο για την τραπεζική εξυγίανση

Το «πράσινο φως» από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έλαβε το σχέδιο νόμου για την ανάκαμψη και εξυγίανση πιστωτικών ιδρυμάτων (BRRD).

Την Κυριακή, 19 Ιουλίου 2015 η ΕΚΤ έλαβε αίτημα του ελληνικού υπουργείου Οικονομικών για τη διατύπωση γνώμης αναφορικά με σχέδιο νόμου για την ανάκαμψη και εξυγίανση πιστωτικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων επενδύσεων, με το οποίο το ελληνικό υπουργείο ζητούσε την επείγουσα έκδοση της γνώμης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Η ΕΚΤ λόγω του πολύ σύντομου χρόνου εντός του οποίου εξέτασε το νομοθετικό κείμενο, δεν ήταν σε θέση να αξιολογήσει στο σύνολό τους τα πλείστα ζητήματα, νομικής και ρυθμιστικής φύσης, τα οποία αναμφίβολα θέτει το υπό εξέταση σχέδιο νόμου. Ωστόσο, προχώρησε σε ελάσσονος σημασίας παρατηρήσεις.

Πρέπει να σημειωθεί πως στο κείμενο της έκθεσης γνωμοδότησης της ΕΚΤ τονίζεται πως η Ελλάδα έχει θεσπίσει άρτιο νομοθετικό πλαίσιο το οποίο εισήγαγε μηχανισμούς εξυγίανσης προβληματικών ιδρυμάτων ήδη από το 2011, και δη πριν από την έκδοση της BRRD , επί του οποίου έχει λάβει χώρα διαβούλευση με την ΕΚΤ.

Στις επιμέρους παρατηρήσεις που έκανε η ΕΚΤ – και οι οποίες ήδη ελήφθησαν υπόψη από την νομοπαρασκευαστική επιτροπή του νομοσχεδίου- περιλαμβάνονται τα εξής:

• Το νομοσχέδιο προβλέπει πως η Επιτροπή Εξυγίανσης της Τράπεζας της Ελλάδος υποχρεούται, προτού αποφασίσει ως προς τη λήψη μέτρων εξυγίανσης, να λαμβάνει τη σύμφωνη γνώμη του υπουργείου Οικονομικών σε ένα ευρύ φάσμα περιπτώσεων. Ωστόσο η ΕΚΤ επισημαίνει πως είναι σημαντικό η Τράπεζα της Ελλάδος να έχει τον τελικό έλεγχο οποιασδήποτε απόφασης αφορά θέματα εξυγίανσης που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την οικονομική της ανεξαρτησία.
• Κατά την ΕΚΤ η υποχρέωση της Τράπεζας της Ελλάδος, ως αρχής εξυγίανσης, να λαμβάνει τη σύμφωνη γνώμη του υπουργείου Οικονομικών πριν από τη λήψη μέτρων εξυγίανσης σε ένα ευρύ φάσμα περιπτώσεων εγείρει το ζήτημα του κατά πόσο θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι το υπουργείο λειτουργεί ως δεύτερη αρχή εξυγίανσης, παράλληλα προς την Τράπεζα της Ελλάδος.
• Οι διατάξεις του σχεδίου νόμου που αναφέρονται στην ευθύνη της Τράπεζας της Ελλάδος, τονίζουν πως η ΤτΕ ως αρχή εξυγίανσης, πρόκειται να ευθύνεται για δόλο και βαριά αμέλεια. Κατά την ΕΚΤ δεν είναι σαφές γιατί η Τράπεζα της Ελλάδος θα πρέπει να επωμιστεί δυνητικά μια τέτοιας έκτασης ευθύνη τη στιγμή που το σχέδιο νόμου την υποχρεώνει να λαμβάνει τη σύμφωνη γνώμη του υπουργείου Οικονομικών πριν από τη λήψη μέτρων εξυγίανσης σε ένα ευρύ φάσμα περιπτώσεων.
• Η ΕΚΤ σημειώνει πως το σχέδιο νόμου περιέχει διατάξεις σχετικές με την προσωπική ευθύνη των μελών των συλλογικών οργάνων λήψης αποφάσεων και του προσωπικού της Τράπεζας της Ελλάδος. Υπογραμμίζει δε πως ενδεχομένως να τίθεται ζήτημα όσον αφορά την αναλογικότητα της ευθύνης αυτής, ιδίως λόγω του ότι το προσωπικό άλλων ελληνικών δημόσιων αρχών δεν υπέχει παρόμοια προσωπική ευθύνη έναντι τρίτων.
• Σε ό,τι αφορά τα εργαλεία της σύστασης μεταβατικού ιδρύματος και των εταιρειών διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων, το σχέδιο νόμου προβλέπει ότι το εν λόγω ίδρυμα ή η εταιρεία πρέπει να ανήκει εξ ολοκλήρου ή εν μέρει σε μία ή περισσότερες δημόσιες αρχές, συμπεριλαμβανομένης της αρχής εξυγίανσης ή του Ταμείου Εξυγίανσης. Ενώ η εν λόγω διάταξη ενσωματώνει την BRRD η ΕΚΤ υποστηρίζει πως στην περίπτωση που μία κεντρική τράπεζα ενεργεί ως αρχή εξυγίανσης θα πρέπει να διευκρινιστεί, προς άρση κάθε αμφιβολίας, ότι σε καμία περίπτωση η κεντρική τράπεζα δεν θα αναλαμβάνει ή χρηματοδοτεί οποιαδήποτε υποχρέωση των εν λόγω οντοτήτων.
• Η ΕΚΤ σημειώνει πως στο μέτρο που η ισχύουσα νομοθεσία αναθέτει στο ΤΧΣ τον ρόλο του μετόχου των μεταβατικών ιδρυμάτων, αυτό βρίσκεται ίσως στην πλέον κατάλληλη θέση, από άποψη εμπειρογνωμοσύνης και πόρων, να αναλάβει τον ρόλο του μετόχου μεταβατικών ιδρυμάτων και εταιρειών διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων δυνάμει του σχεδίου νόμου.
• Το σχέδιο νόμου ορίζει ότι τα σχέδια ανάκαμψης και εξυγίανσης που εκπονεί και επικαιροποιεί ορισμένο ίδρυμα μπορεί να περιλαμβάνουν κατά περίπτωση μία προσανατολισμένη στο μέλλον ανάλυση του τρόπου και του χρόνου κατά τον οποίο ένα ίδρυμα μπορεί να ζητήσει τη χρήση διευκολύνσεων παροχής ρευστότητας από την κεντρική τράπεζα υπό συνθήκες πίεσης. Στο σημείο αυτό η ΕΚΤ αναφέρει πως αν και οι εν λόγω διατάξεις ευθυγραμμίζονται με τις απαιτήσεις της BRRD, σε καμία περίπτωση δεν επηρεάζουν την αρμοδιότητα του Ευρωσυστήματος να αποφασίζει ανεξάρτητα και υπό συνθήκες πλήρους διακριτικής ευχέρειας ως προς την παροχή ρευστότητας κεντρικής τράπεζας.
• Τέλος, όσον αφορά στο άρθρο 32 παράγραφος 5 του σχεδίου νόμου, για την ανάκλησης της άδειας λειτουργίας πιστωτικού ιδρύματος, η ΕΚΤ σημειώνει πως αυτό ισχύει τόσο για ιδρύματα που υπόκεινται στην άμεση εποπτεία της όσο και για ιδρύματα που υπόκεινται στην εποπτεία της Τράπεζας της Ελλάδος, στη βάση αυτή προτείνει η διατύπωση του άρθρου 32 παράγραφος 5 του σχεδίου νόμου να αποσαφηνιστεί προκειμένου αυτό να αποτυπωθεί.

Θ.Κ.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ