Προτάσεις για αναπτυξιακές πρωτοβουλίες και «γρήγορες νίκες» κατά της κρίσης

Μάρκου Αγαμέμνων

Την εκτίμηση ότι είναι εφικτή η έξοδος από την κρίση και η αποφυγή της χρεοκοπίας, υπό την προϋπόθεση ότι θα συνεχιστούν οι μεταρρυθμίσεις προς την κατεύθυνση απελευθέρωσης των αγορών και αύξησης της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας, εξέφρασαν οι ομιλητές εκδήλωσης που διοργάνωσε τη Δευτέρα το ΙΣΤΑΜΕ-Ανδρέας Παπανδρέου με θέμα Το νέο σχέδιο για την ανάπτυξη και επενδυτικές ευκαιρίες στην Ελλάδα.

Ο υπουργός Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας κ. Μ.Χρυσοχοΐδης τόνισε ότι αυτήν την περίοδο τρέχει «ένα πακέτο στήριξης, πάνω από 10 δισ. ευρώ που ενισχύει τη ρευστότητα στην αγορά, παρέχει κίνητρα για ιδιωτικές επενδύσεις, επανεκκινεί έργα δημόσιων υποδομών, ενισχύει την καινοτομία, τον τουρισμό, τις κατασκευές, τη μεταποίηση, την εξωστρέφεια, τη νεανική επιχειρηματικότητα».

Σύμφωνα με τον κ. Χρυσοχοΐδη, κατ’ αυτόν τον τρόπο οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα κατορθώσουν και πάλι να αποκτήσουν πρόσβαση στον τραπεζικό δανεισμό. Βασικός μηχανισμός θα αποτελέσει το ΕΤΕΑΝ -πρόκειται για την μετεξέλιξη του ΤΕΜΠΜΕ-, το οποίο θα λειτουργεί ως δίαυλος ρευστότητας προς τις επιχειρήσεις παρέχοντας χαμηλότοκα δάνεια.

Εντός του Μαΐου πρόκειται να βγει στην αγορά μέσω του ΕΤΕΑΝ, το Ταμείο Επιχειρηματικότητας, ύψους 1,2 δισ., το όποιο σε συνδυασμό με τα προγράμματα του JEREMIE θα δώσουν σημαντική ανάσα στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Ήδη από την προηγούμενη βδομάδα διατίθεται στην αγορά μέσω δύο τραπεζών ένα σημαντικό πρόγραμμα του JEREMIE για την ευνοϊκή δανειοδότηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων ύψους 120 εκατ. ευρώ.

Ανάπτυξη στην πράξη σημαίνει όμως, ότι και ο επιχειρηματίας που δραστηριοποιείται στον πρωτογενή τομέα της οικονομίας, ο ελαιοπαραγωγός για παράδειγμα ή ο ιχθυοκαλλιεργητής, να έχει κι αυτός πρόσβαση στη ρευστότητα. Πάλι μέσω του ΕΤΕΑΝ, το Μάιο δημιουργούνται το Ταμείο Αγροτικής Επιχειρηματικότητας που θα διαθέσει 450 εκ. ευρώ, και το Ταμείο Αλιείας με πόρους ύψους 105 εκατ. ευρώ.

Οι δράσεις του ΕΣΠΑ

Αναφορικά με το ΕΣΠΑ ο υπουργός περιφερειακής Ανάπτυξης είπε ότι το 2010 αυξήθηκε η απορροφητικότητα του από 3% σε 18% και το 2011 θα τη διπλασιαστεί με κριτήριο την ενίσχυση της παραγωγικότητας. Μάλιστα στο τέλος του 2010 εντάχθηκαν 11 μεγάλα έργα υποδομών στο ΕΣΠΑ, ύψους 4,6 δισ. ευρώ.

Ενώ σχετικά με το νέο επενδυτικό νόμο είπε ότι «βάζουμε στοπ στις ανεξέλεγκτες επιδοτήσεις και παρέχουμε για πρώτη φορά ένα συνδυασμένο πλέγμα κινήτρων που περιέχει φοροαπαλλαγές, στοχευμένες επιδοτήσεις και ευνοϊκά δάνεια από το ΕΤΕΑΝ.

Μέσα από τον Επενδυτικό Νόμο προκηρύσσουμε στις 15 Μαρτίου ενισχύσεις ύψους 2,15 δισ. ευρώ, από τα οποία το 1,5 δισ. ευρώ θα είναι φοροαπαλλαγές και τα 650 εκ. ευρώ επιδοτήσεις».

Και για την στήριξη των εξαγωγικών επιχειρήσεων ανέφερε πως ήδη «τρέχει» πρόγραμμα μέσω του ΕΣΠΑ ύψους 30 εκατ. ευρώ για εξαγωγικές εταιρίες και το Μάιο μέσω του ΕΤΕΑΝ θα προκηρυχθούν άλλα 70 εκατ. ευρώ και παράλληλα, αναδιαμορφώνεται και το θεσμικό περιβάλλον, ενώ ήδη ο ΕΟΤ, ο ΟΠΕ και το Invest in Greece προωθούν από κοινού για πρώτη φορά στο εξωτερικό τον τουρισμό, τα προϊόντα, τις υπηρεσίες μας, τις επενδυτικές ευκαιρίες στην Ελλάδα.

Ταμβακάκης: «Εφικτές 9 γρήγορες νίκες»

«Η πραγματικότητα δείχνει ότι κλάδοι οι οποίοι στήριξαν την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας τα προηγούμενα έτη, όπως το λιανικό και χονδρικό εμπόριο, οι κατασκευές και οι βασικές υπηρεσίες προς νοικοκυριά και επιχειρήσεις συρρικνώνονται σημαντικά στο νέο περιβάλλον» τόνισε από την πλευρά του διευθύνων σύμβουλος της Εθνικής Τράπεζας κ. Απ.Ταμβακάκης.

Όπως είπε χαρακτηριστικά, υπάρχουν συγκεκριμένοι κλάδοι που θα μπορούσαν να αναδειχθούν σε βασικούς μοχλούς ενός εξωστρεφούς, ανταγωνιστικού και, άρα, βιώσιμου αναπτυξιακού μοντέλου.

«Στους κλάδους αυτούς έχουμε ξεκάθαρο συγκριτικό πλεονέκτημα, το οποίο όμως έχει μείνει ανεκμετάλλευτο» σημείωσε ο κ. Ταμβακάκης, προσθέτοντας ότι οι γρήγορες νίκες οι οποίες μπορούν να τρέξουν παράλληλα με τις μεταρρυθμίσεις και να μας δώσουν πίσω τη χαμένη αξιοπιστία μας είναι οι εξής:

1) Η αποτελεσματική απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας

2) Ένα ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης υδάτινων πόρων

3) Η διαχείριση των απορριμμάτων και η ανακύκλωση-όχι μόνο ως κοινωνική ευθύνη αλλά ως επιχειρηματικό μοντέλο- και οι επενδύσεις σε ένα ολοκληρωμένο αποχετευτικό σύστημα για τις πόλεις μας.

4) Το χωροταξικό -ξεκινώντας από την Αττική και έπειτα να επεκταθεί και στην υπόλοιπη Ελλάδα.

5) Οι πράσινες επενδύσεις

6) Η αναδιάρθρωση της αγροτικής παραγωγής και η στροφή της προς προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας

7) Οι μεταφορές μέσω της ορθολογικότερης διαχείρισης των λιμένων, καθώς και η ανάδειξη της Ελλάδας σε διαμετακομιστικό κόμβο εμπορευμάτων της ΝΑ Ευρώπης, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

8) Τουριστικές δραστηριότητες υψηλής προστιθέμενης αξίας π.χ. συνεδριακός τουρισμός, μαρίνες, παραθεριστική κατοικία

9) Η προώθηση των συμπράξεων Δημοσίου – Ιδιωτικού Τομέα σε όλους τους τομείς και δημόσια έργα.

Σύμφωνα με τον κ. Ταμβακάκη, οι παραπάνω ενέργειες θα μπορούσαν να αποδώσουν άμεσα αποτελέσματα και ταυτόχρονα να αποτελέσουν τους κλάδους στους οποίους θα στηριχθεί το νέο αναπτυξιακό μοντέλο.

«Υπολογίζεται ότι αυτοί οι κλάδοι δυνητικά θα μπορούσαν να αυξήσουν το ρυθμό οικονομικής ανάπτυξης κατά τουλάχιστον 2% ετησίως» εξήγησε ο ίδιος.

Η Ελλάδα έχει «λίπος» να κάψει

Ο κ. Γιάννης Στουρνάρας, Καθηγητής Οικονομικών του Πανεπιστημίου Αθηνών και
Γενικός Διευθυντής του ΙΟΒΕ τόνισε ότι «η προσπάθεια που έχει αναληφθεί για την αποφυγή της στάσης πληρωμών και την έξοδο της χώρας από την κρίση έχει σημαντικές πιθανότητες επιτυχίας».

Σύμφωνα με τον ίδιο, δεν πρέπει να λησμονούμε το «λίπος» που υπάρχει στο σώμα της ελληνικής οικονομίας και τις αναξιοποίητες ευκαιρίες και δυνατότητες της, την εμπειρία της δεκαετίας του ’90 και τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, σε συνδυασμό με τη διαφαινόμενη, έστω και με τις γνωστές γερμανικές αντιδράσεις, τάση για μία Ευρωζώνη περισσότερο ομοσπονδιακή από τη σημερινή.

Κατά τον κ. Στουρνάρα, η διασφάλιση της επιτυχίας προϋποθέτει τη διαμόρφωση, επεξήγηση και επικοινωνία ενός σύγχρονου αναπτυξιακού οράματος για την επόμενη δεκαετία, δηλαδή ενός νέου αναπτυξιακού και κοινωνικού προτύπου, απαλλαγμένου από τις ιδεολογικές αγκυλώσεις του παρελθόντος.

Παράλληλα, υποστήριξε ότι θα πρέπει να υπάρξει ενίσχυση της διοικητικής επάρκειας των μηχανισμών εφαρμογής και παρακολούθησης, με την αναβάθμιση της αποτελεσματικότητας της δημόσιας διοίκησης, τη διευρυμένη χρήση έμπειρων εξωτερικών συμβούλων και τη δημιουργία ειδικού γραφείου διοίκησης των αλλαγών (Project Management Office) στο γραφείο του Πρωθυπουργού.

Τη δεκαετία του ‘90 πετύχαμε ανάλογη προσαρμογή

«Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990 η Ελλάδα πέτυχε δημοσιονομική προσαρμογή περίπου παρόμοια με αυτή που απαιτείται σήμερα από τη Συμφωνία, στο ίδιο περίπου χρονικό διάστημα: Το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης έφτασε το 14,5% του ΑΕΠ το 1993 και μειώθηκε στο 3,1% το 1999» ανέφερε ο κ. Στουρνάρας..

Όπως είπε, κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η πραγματική συναλλαγματική ισοτιμία της δραχμής ανατιμήθηκε (δηλαδή η ανταγωνιστικότητα μειώθηκε) κατά 15% περίπου ως αποτέλεσμα της ακολουθούμενης τότε αντιπληθωριστικής συναλλαγματικής πολιτικής, εξουδετερώνοντας το επιχείρημα εκείνων που θεωρούν ότι το πρόβλημα σήμερα είναι η μη δυνατότητα ονομαστικής υποτίμησης του νομίσματος.

«Αξίζει να σημειωθεί ότι ο βασικός παράγοντας ανάπτυξης στη διάρκεια αυτής της περιόδου ήταν οι επιχειρηματικές επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα, αντανακλώντας κυρίως τη βελτίωση της εμπιστοσύνης» πρόσθεσε ο Στουρνάρας, εξηγώντας ότι «παρόμοιες δυνάμεις θα μπορούσαν να αναδειχθούν και σήμερα με μια και μόνο διαφορά: Τα επιτόκια δεν μπορούν να έχουν την πορεία της δεκαετίας του ’90, όμως σήμερα μπορούμε να έχουμε σημαντική βελτίωση, αντί χειροτέρευση, της ανταγωνιστικότητας με τις προωθούμενες μεταρρυθμίσεις στις αγορές προϊόντων, υπηρεσιών και εργασίας καθώς και με την αυστηρότερη εισοδηματική πολιτική».

Εισαγωγή της επιχειρηματικότητας στα σχολεία

Τέλος, ο κ. Δημήτρης Τσίγκος, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Νέων Επιχειρηματιών, ζήτησε να ενισχυθεί η πρόσβαση των νέων Ευρωπαίων σε κεφάλαια επιχειρηματικών συμμετοχών υψηλού ρίσκου και να προωθηθούν οι ενδοευρωπαϊκές εμπορικές συναλλαγές.

Παράλληλα, τόνισε ότι είναι απαραίτητη η εισαγωγή της επιχειρηματικότητας σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης και σε προγράμματα διά βίου μάθησης.

Ο ίδιος πρότεινε και ορισμένες ρυθμιστικές και νομοθετικές παρεμβάσεις για την επιχειρηματικότητα, σημειώνοντας ότι στην Ελλάδα «βιώνουμε μια μεγάλη αντίφαση».

Όπως είπε, η γεωοικονομία της χώρας, όπως και μια σειρά στρατηγικών παραμέτρων, είναι ευνοϊκότερες από ποτέ, προσθέτοντας ωστόσο ότι την ίδια στιγμή η χρηματοοικονομική συγκυρία είναι εξαιρετικά δυσμενής και το κατεστημένο, κρατικοδίαιτο οικονομικό μοντέλο ολοκληρώνει τον κύκλο του.

«Έχουμε μπροστά μας μια μεγάλη ευκαιρία!» υποστήριξε ο κ. Τσίγκος.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ