Δημοσίευμα των Financial Times για φυγή καταθέσεων προκαλεί αναταραχή στην Αθήνα

Δημοσίευμα των Financial Times, την Πέμπτη, για μαζική φυγή τραπεζικών καταθέσεων στο εξωτερικό, προκάλεσε αναταραχή στην Αθήνα, καθώς εμφανίζει το ελληνικό τραπεζικό σύστημα να «αιμορραγεί» από πολύτιμα κεφάλαια.

Σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, τα οποία επικαλείται η βρετανική εφημερίδα, οι Έλληνες καταθέτες, κατά τους δύο πρώτους μήνες του 2010, μετέφεραν στο εξωτερικό καταθέσεις ύψους 10 δισ. ευρώ περίπου, ποσό που αντιστοιχεί στο 4,5% των συνολικών ιδιωτικών καταθέσεων.

Στο δημοσίευμα φιλοξενείται ανώνυμη δήλωση τραπεζίτη, σύμφωνα με τον οποίο η φυγή των καταθέσεων αντανακλά «την ανησυχία των εύπορων Ελλήνων σχετικά με τη διατήρηση καταθέσεων στην Ελλάδα, δεδομένης της αυξημένης αβεβαιότητας».

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, πολλοί καταθέτες επέλεξαν να μεταφέρουν τα κεφάλαιά τους στις θυγατρικές των ελληνικών τραπεζών εκτός Ελλάδας, σε χώρες όπως η Κύπρος και το Λουξεμβούργο, ενώ άλλοι επέλεξαν να μεταφέρουν κεφάλαια σε εγχώριες θυγατρικές ξένων τραπεζών.

Η ίδια πηγή σημείωσε πως «αναμένουμε αυτά τα κεφάλαια να επιστρέψουν (στην Ελλάδα) μόλις επιλυθεί η κρίση».

Σύμφωνα με ελληνικούς τραπεζικούς κύκλους, το δημοσίευμα είναι ανακριβές για τους εξής λόγους:

1) Διαμορφώνεται στην ελληνική αγορά και τα διεθνή ΜΜΕ η εικόνα ότι η μείωση των νομισματικών μεγεθών και κυρίως των καταθέσεων ταυτίζεται ισόποσα με φυγή κεφαλαίων στο εξωτερικό.

Οι Financial Times έγραψαν ότι έχει, ήδη, φύγει στο εξωτερικό το 4,5% των καταθέσεων, όσο και η μείωση των καταθέσεων τους τελευταίους μήνες. Καταρχήν, η συμπεριφορά του κοινού έχει αλλάξει ριζικά μετά τη Συμφωνία των Βρυξελλών, στις 25 Μαρτίου, και τμήμα των εκροών από το τραπεζικό σύστημα έχει επανέλθει, αποκαθιστώντας σταδιακά την ομαλότητα.

2) Επειδή έχει σημειωθεί ραγδαία μείωση των χορηγήσεων με ταχύτατη επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης των υπολοίπων και παράλληλα, τα επιτόκια δανεισμού έχουν αυξηθεί σημαντικά, οι επιχειρήσεις χρησιμοποιούν τα ταμειακά τους διαθέσιμα για αποπληρωμή υποχρεώσεων, εξυπηρέτηση των εμπορικών τους αναγκών και αποπληρωμή των εισαγωγών.

Αυτό επιβεβαιώνεται από το γεγονός ότι η μεγαλύτερη μείωση καταθέσεων έχει σημειωθεί στις εταιρικές καταθέσεις όψεως και λιγότερο προθεσμίας και όχι στις καταθέσεις ιδιωτών. Η παραπάνω συμπεριφορά εξηγεί κατ εκτίμηση το 30%-35% περίπου της μείωσης των καταθέσεων.

2) Σημειώνεται ότι και το ίδιο φαινόμενο μείωσης των καταθέσεων και χορηγήσεων παρουσιάζεται στην υπόλοιπη Ευρώπη και την Ευρωζώνη. Με βάση τα πρόσφατα στοιχεία της ΕΚΤ, η αύξηση του Μ3 (ρυθμός αύξησης της προσφοράς χρήματος) και των χορηγήσεων ακολουθεί φθίνουσα πορεία το τελευταίο διάστημα και η μεταβολή των καταθέσεων έχει γίνει αρνητική σε ορισμένες χώρες.

Αυτή η εξέλιξη, όμως, δεν ερμηνεύτηκε ως φυγή κεφαλαίων, όπως γίνεται στην περίπτωση της Ελλάδας.

3) Όταν τα επιτόκια στους τίτλους του Δημοσίου αυξάνονται σημαντικά και ταχύτερα από τα επιτόκια των τραπεζικών καταθέσεων, σημειώνονται υποκατάσταση καταθέσεων με τίτλους του Δημοσίου, δηλαδή οι καταθέτες αποκτούν ελληνικά ομόλογα για υψηλότερες αποδόσεις.

Αυτό εξηγεί το 20%-25% της μείωσης των καταθέσεων το τελευταίο διάστημα και σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί φυγή κεφαλαίου στο εξωτερικό.

4) Επιπλέον, ένα 15%-20% της μείωσης καταθέσεων στην Ελλάδα τους τελευταίους μήνες έχει μεταφερθεί σε θυγατρικές των ελληνικών τραπεζών στο εξωτερικό, που καταγράφεται ως εκροή κεφαλαίου από τη χώρα αλλά δεν επηρεάζει τη ρευστότητα του ελληνικού τραπεζικού συστήματος.

5) Σε περιόδους κρίσεων είναι γεγονός ότι το κοινό διατηρεί μεγαλύτερα αποθέματα μετρητών εκτός του τραπεζικού συστήματος, είτε από φόβο είτε, όμως και, κυρίως, για τη διεκπεραίωση των καθημερινών συναλλαγών του, λόγω της μεγάλης επιβράδυνσης των δανείων και του υψηλού κόστους τους και της έντασης της φοροδιαφυγής, που παρατηρείται.

Αυτό, ίσως, αποτελεί κατ εκτίμηση το 10%.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ