Άλκη Ζέη: «Τα πιο ευτυχισμένα χρόνια ήταν της Κατοχής, είχαμε όραμα»

Στα χρόνια της Κατοχής, στην περίοδο της εξορίας της στη Χίο, αλλά και στη διάσπαση του ΚΚΕ αναφέρθηκε η διακεκριμένη συγγραφέας Άλκη Ζέη.

«Τα πιο ευτυχισμένα χρόνια ήταν εκείνα της Κατοχής», δήλωσε, και θέλοντας να ερμηνεύσει την παραδοξότητα της φράσης, σημείωσε: «Με τη Ζωρζ Σαρή λέγαμε να μην το πούμε πουθενά. Εκείνα τα χρόνια, όμως, είχαμε όραμα, πιστεύαμε σε κάτι, βοηθούσαμε να φύγουν οι Γερμανοί και μέσα μας ήμασταν ευτυχισμένοι».

Mιλώντας για τη ζωή και το έργο της στον ΙΑΝΟ, η κ. Ζέη σχολίασε στο δημοσιογράφο κ. Νίκο Θρασυβούλου την επικαιρότητα. Εστιάζοντας στο προσφυγικό ζήτημα, δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο της συγγραφής ενός βιβλίου «για τα προσφυγόπουλα στη Συρία». Επισήμανε, όμως, ότι εάν έγραφε κάτι τέτοιο δεν θα το έκανε τώρα, τη στιγμή που εκτυλίσσονται τα γεγονότα, αλλά στο μέλλον.

Για τη διάσπαση στο ΣΥΡΙΖΑ σχολίασε ότι ήταν «αναμενόμενη αφού μπήκε κόσμος από διαφορετικούς χώρους».

Στο «μέτωπο» του παρελθόντος και αναφερόμενη στο πρόσωπο εκείνο που τη μύησε στον κόσμο της συγγραφής στράφηκε προς τη Διδώ Σωτηρίου, τη σύζυγο του θείου της Πλάτωνα. «Μου έφερε καινούριους κόσμους, από τότε μου ήρθε η ιδέα να γράφω», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Ιδιαίτερη μνεία έκανε στη Σχολή Αηδονόπουλου, όπου φοίτησε και τη σημάδεψε, όπως προδίδουν οι αναμνήσεις και οι περιγραφές της. «Δεν υπήρχε άλλο τέτοιο σχολείο με ξένους προοδευτικούς καθηγητές, οι περισσότεροι εκ των οποίων ήταν αριστεροί», ανέφερε με νοσταλγικό τόνο στη φωνή της.

Με έντονες τις μνήμες του παρελθόντος στο μυαλό της, δεν παρέλειψε να αναφερθεί στην επιστήθια φίλη της Ζωρζ Σαρή, που «έφυγε» πριν από περίπου τρία χρόνια από τη ζωή, και την οποία συχνά βλέπει στον ύπνο της, όπως είπε.

Μνημονεύοντας το σύζυγό της, το θεατρικό συγγραφέα Γιώργο Σεβαστίκογλου, ανέφερε ότι εκείνο που θα θυμάται πάντα είναι η φράση του : «Δεν μπορώ γιατί πάω στον Κάρολο Κουν».

Με μελανά χρώματα περιέγραψε την περίοδο της εξορίας της στη Χίο, αλλά και τις προσπάθειες που κατέβαλε για να φτάσει στο σύζυγό της ο οποίος είχε διαφύγει στη Τασκένδη του Ουζμπεκιστάν. Χωρίς να γνωρίζει τι θα αντικρίσει εκεί, η κ.Ζέη έμεινε για δύο χρόνια στην Ιταλία περιμένοντας τη «σοβιετική βίζα».

Το 1957 μετακόμισε με το σύζυγό της στη Μόσχα, όπου έγραψε «Το Καπλάνι της Βιτρίνας, ενώ δεν ξεθωριάζει από τη μνήμη της και η περίοδος διαμονής της στο Παρίσι. Τότε πληροφορήθηκε από τον Δημήτρη Δεσποτίδη, αρχηγό της ΕΠΟΝ Αθήνας, για τη διάσπαση του ΚΚΕ. «Χαρήκαμε πολύ γιατί όσοι δεν συμπαθούσαμε πήγαν στην άλλη μεριά», σημείωσε.

Επιστρέφοντας από τη Μόσχα στην Ελλάδα διαπίστωσε ότι πολλά ήταν τα παιδιά εκείνα που δεν γνώριζαν για την Αντίσταση κατά τη διάρκεια της Κατοχής, οπότε και αισθάνθηκε την ανάγκη να μιλήσει γι’αυτό μέσα από το μυθιστόρημά της «Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου».

Πίσω στα παιδικά της χρόνια, τα βιβλία της Πηνελόπης Δέλτα ήταν εκείνα που τη σημάδεψαν, ενώ ανάμεσα στους αγαπημένους της συγγραφείς φιγουράρει ο Αντον Τσέχωφ, με τις περιγραφές του για τις γυναίκες και τη γνώση του πάνω στην ανθρώπινη ψυχοσύνθεση να τη κερδίζουν.

Ο συγγραφέας φέρει, κατά κάποιο τρόπο, συμβολικό χαρακτήρα για την Άλκη Ζέη αφού το πρώτο βιβλίο που διάβασε στα ρωσικά είχε την υπογραφή του.

———————————————
«Το καπλάνι της Βιτρίνας» θα ανέβει τον Οκτώβριο στο Θέατρο Βρετάνια σε σκηνοθεσία Ανδρομάχης Χρυσομάλη.

Ελισάβετ Σταμοπούλου