Συμβιβασμός το Νόμπελ Λογοτεχνίας στον Στάινμπεκ το 1962 δείχνουν αρχεία στη Σουηδία

Η καλύτερη λύση ανάμεσα σε μια προβληματική δεξαμενή υποψηφίων θεωρήθηκε ο Αμερικανός συγγραφέας Τζον Στάινμπεκ, ο οποίος το 1962 κέρδισε το Νόμπελ Λογοτεχνίας. Στοιχεία από αρχεία που άνοιξαν στη Σουηδία, δείχνουν ότι ο Στάινμπεκ αποτέλεσε μία συμβιβαστική λύση για την επιτροπή που αποφασίζει για το βραβείο.

Εκτός από τον Στάινμπεκ, υποψήφιοι για το βραβείο ήταν ο Γάλλος θεατρικός συγγραφέας Ζαν Ανούιγ, η Κάρελ Μπλίξεν από τη Δανία, ο Βρετανός Λόρενς Ντάρελ και ο Άγγλος ποιητής Ρόμπερτ Γκρέιβς.

Σύμφωνα με τα -διαβαθμισμένα έως τώρα- έγγραφα της τετραμελούς επιτροπής Νόμπελ της Σουηδικής Ακαδημίας, δείχνουν ότι τα μέλη της επιτροπής συμφώνησαν να κερδίσει το βραβείο ο Στάινμπεκ (συγγραφέας αριστουργημάτων όπως το Άνθρωποι και Ποντίκια και Τα Σταφύλια της Οργής), ωστόσο εκφράστηκαν επιφυλάξεις.

«Δεν υπάρχουν ξεκάθαροι υποψήφιοι για το βραβείο Νόμπελ και η επιτροπή βρίσκεται σε μια απίστευτη κατάσταση» έγραψε ο Χένρι Όλσον, μέλος της Επιτροπής.

Ο Γκρέιβς απορρίφθηκε επειδή ήταν κυρίως ποιητής και η επιτροπή δεν ήθελε να βραβεύσει έναν Αγγλοσάξονα ποιητή πριν από τον θάνατο του Έζρα Πάουντ, θεωρώντας ότι η ποίηση τους δεν μπορούσε να συγκριθεί με εκείνη του μοντερνιστή ποιητή.

Ωστόσο, η υποστήριξη του Πάουντ στο φασισμό τον απέκλειε από τις υποψηφιότητες, αναφέρει στα σχόλιά του ο Χένρι Όλσον.

Η υποψηφιότητα της Μπλίξεν, η οποία είχε γράψει μεταξύ άλλων το Πέρα από την Αφρική (1937), εγκαταλείφθηκε αφού η συγγραφέας είχε πεθάνει εκείνο το Σεπτέμβριο, ενώ το γεγονός ότι το βραβείο είχε δοθεί το 1960 στον Γάλλο ποιητή Σεν-Τζον Περς, εξασθένησε τις ελπίδες του Ανούιγ.

Από την άλλη, το Αλεξανδρινό Κουαρτέτο του Λόρενς Ντάνιελ δεν θεωρήθηκε αρκετό και η επιτροπή αποφάσισε να δει επόμενα δείγματα του συγγραφέα στο μέλλον.

Ο μόνιμος γραμματέας της Ακαδημίας, ο Άντερς Όστερλινγκ, έγραψε ότι προτιμούσε τον Στάινμπεκ έναντι του Γκρέιβς αφού ο Αμερικανός συγγραφέας «φαίνεται ότι έχει περισσότερες πιθανότητες να κερδίσει υποστήριξη χωρίς αντιρρήσεις».

Οι κριτικοί λογοτεχνίας της εποχής -τόσο στη Σουηδία όσο και στις ΗΠΑ- αμφισβήτησαν την απόφαση, υποστηρίζοντας πως τα πρόσφατα έργα του Στάινμπεκ δεν έφθαναν στο ύψος των πρώτων λογοτεχνικών επιτευγμάτων του.

Μάλιστα, ο ίδιος ο συγγραφέας είχε αιφνιδιαστεί από τη βράβευσή του.

Η Σουηδική Ακαδημία, η οποία απονέμει το Νόμπελ Λογοτεχνίας, διατηρεί για 50 χρόνια απόρρητα τα έγγραφα που αφορούν τις αποφάσεις της.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ,ΑΠΕ/Γερμανικό