Αργεντινή και ψηφιακό βιβλίο στην «καρδιά» της Έκθεσης της Φρανκφούρτης

Με μότο η τεχνολογία συναντά το περιεχόμενο η 62η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης έριξε αυλαία την Κυριακή, έχοντας δώσει για πρώτη φορά πρωταγωνιστικό ρόλο στο ψηφιακό βιβλίο, αλλά και στο Διαδίκτυο ως όχημα για να έλθουν κοντά κοινό, συγγραφείς και άνθρωποι των δημιουργικών βιομηχανιών. Τιμώμενη χώρα για φέτος ήταν η Αργεντινή και η σκυτάλη περνά το 2011 στην Ισλανδία.

Argentina, cultura en movimiento

Η ιστορία της Αργεντινής και η μνήμη της δικτατορίας «παντρεύτηκαν» με τη λογοτεχνία στη Φρανκφούρτη. Έχοντας γιορτάσει φέτος 200 χρόνια ανεξαρτησίας, η Αργεντινή μετέφερε στην έκθεση κομμάτια της ιστορίας της, διαλέγοντας το σύνθημα «πολιτισμός εν κινήσει» για την παρουσία της στο μεγαλύτερο γεγονός στο χώρο του βιβλίου παγκοσμίως.

Στον κεντρικό εκθεσιακό χώρο που αφιερώνεται στην τιμώμενη χώρα, η Αργεντινή παρουσιάστηκε στο παγκόσμιο κοινό μέσα από εντυπωσιακά εκθέματα, γιγάντιες εικόνες και βίντεο με πρόσωπα και στιγμές με επίκεντρο τη μνήμη, τη δικτατορία, τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη μετανάστευση, την ιστορία και τον πολιτισμό της.

Εβδομήντα συγγραφείς από την Αργεντινή, ανάμεσά τους η διάσημη Κλαούντια Πινέιρο, ταξίδεψαν στην Φρανκφούρτη, ενώ την έκθεση άνοιξαν η πρόεδρος της χώρας Κριστίνα Κίρσνερ και ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Γκίντο Βέστερβελε παρουσία υψηλών προσκεκλημένων από το χώρο της πολιτικής και των τεχνών.

Η Εστέλα δε Καρλότο της οργάνωσης Μητέρες της Πλατείας Μάγιο, που ζητούν επί χρόνια απαντήσεις για τους εξαφανισθέντες της δικτατορίας, ήταν ανάμεσα στις εκατοντάδες προσωπικότητες που βρέθηκαν φέτος στην έκθεση της Φρανκφούρτης -όπως η Γαλλοκολομβιανή πολιτικός Ίνγκριντ Μπετανκούρ.

Η «πίστη» των γερμανόφωνων εκδοτικών οίκων στη σύγχρονη λογοτεχνία της Αργεντινής είναι εντυπωσιακή: 216 νέες κυκλοφορίες από 104 εκδοτικούς οίκους εμφανίζονται στη σχετική λίστα που συγκροτεί η ομάδα της έκθεσης της Φρανκφούρτης. Οι 117 τίτλοι είναι μυθιστορήματα και το ένα τρίτο περιστρέφεται γύρω από τη στρατιωτική δικτατορία.

Το e-book στην καρδιά της έκθεσης

Ο διευθυντής της έκθεσης Γίργκεν Μπόος έδωσε το στίγμα της φετινής διοργάνωσης λέγοντας ότι στη Φρανκφούρτη «η τεχνολογία συναντά το περιεχόμενο». Συγκρίνοντας τα ηλεκτρονικά βιβλία με την εφεύρεση του τυπογραφείου, ο Μπόος μίλησε για τα νέα πεδία συνεργασίας που γεννώνται ανάμεσα στις δημιουργικές βιομηχανίες -μουσική, κινηματογράφος, βιβλίο, ηλεκτρονικά παιχνίδια.

Σε έναν εντυπωσιακό εκθεσιακό χώρο 172 τετραγωνικών μέτρων δεκάδες εκδηλώσεις, φόρουμ, συζητήσεις, ομιλίες και παρουσιάσεις περιστράφηκαν γύρω από τη νέα εποχή των e-books και εκθέτες παρουσίασαν στη Φρανκφούρτη την κυκλοφορία ηλεκτρονικών βιβλίων.

Το Διαδίκτυο είχε εξίσου πρωταγωνιστικό ρόλο στη Φρανκφούρτη με μεγάλη σειρά on line εκδηλώσεων, όπως παρουσιάσεις και συζητήσεις μεταξύ αναγνωστών, συγγραφέων και επαγγελματιών του χώρου, καθώς και μέσω του blog της έκθεσης (www.book-fair.com/blog) και ιστοσελίδων κοινωνικής δικτύωσης.

Στο εθνικό περίπτερο της Ελλάδας παρουσιάστηκαν βιβλία από τους εκδοτικούς οίκους Άγρα, Alba, Αλεξιάδου, Ίρις, Καρυδάκη, Καστανιώτης, Κέδρος, Λιβάνη, Μέλισσα, Modern Times, Μοτίβο, Πατάκης και Τόπος. Στο εθνικό περίπτερο φιλοξενήθηκε και ειδικά διαμορφωμένο εκθετήριο του ΕΟΤ.

Το Βραβείο Ειρήνης της έκθεσης της Φρανκφούρτης απονεμήθηκε στον Ισραηλινό συγγραφέα Νταβίντ Γκρόσμαν για τις προσπάθειες συμφιλίωσης της χώρας του με τους Παλαιστινίους.

Ο Γκρόσμαν έχει γράψει βιβλία, δοκίμια, άρθρα και παιδικά βιβλία που συχνά αναφέρονται στην εθνική του ταυτότητα και το Μεσανατολικό. Ο γιος του, Ούρι, σκοτώθηκε στη διάρκεια του πολέμου του 2006 από πύραυλο της Χεζμπολάχ, λίγες ημέρες αφότου ο Γκρόσμαν και άλλοι συγγραφείς απηύθυναν έκκληση στις δύο αντιμαχόμενες πλευρές για κατάπαυση του πυρός.

Frankfurter Buchmesse, Germany’s next Shopmodel

Η Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης είναι η μεγαλύτερη συνάντηση ιδεών, βιβλίων και ηλεκτρονικών μέσων διεθνώς, καθώς και η σημαντικότερη διεθνής αγορά δικαιωμάτων. Στη φετινή έκθεση που διήρκεσε από τις 6 έως τις 10 Οκτωβρίου συμμετείχαν 7.533 εκθέτες (εκδότες, συγγραφείς και λογοτεχνικοί πράκτορες) από 111 χώρες.

Το 2009 η έκθεση είχε 290.460 επισκέπτες, ενώ φέτος προστέθηκαν στον κατάλογο των συμμετεχόντων άλλες 11 χώρες. Η έκθεση ήταν ανοιχτή για εμπόρους, επαγγελματίες και τον Τύπο από την Τετάρτη έως την Παρασκευή και το Σαββατοκύριακο οι πύλες άνοιξαν στο κοινό.

Τιμώμενη χώρα της έκθεσης της Φρανκφούρτης για το 2011 είναι η Ισλανδία.

Η έκθεση της Φρανκφούρτης απέκτησε «επίσημο προσκεκλημένο» το 1976, αλλά τα πρώτα δέκα χρόνια η έμφαση δινόταν σε θεματικές ενότητες και όχι στο εθνικό στοιχείο. Πρώτη επίτιμη καλεσμένη ήταν το 1976 η λογοτεχνία της Λατινικής Αμερικής (όταν η Αργεντινή που τιμήθηκε σήμερα ήταν ακόμη δικτατορία). Ακολούθησαν το 1982 οι θρησκείες και το 1984, όπως «απαιτούσε» η χρονολογία, ο Τζορτζ Όργουελ.

Η τιμώμενη χώρα ή περιοχή -όπως ο αραβικός κόσμος το 2004 και η Καταλονία το 2007- άρχισε το 1986 με την Ινδία, η οποία είναι και η μόνη χώρα που έχει αποσπάσει τον τίτλο δύο φορές στην ιστορία της έκθεσης της Φρανκφούρτης.

Οι εντάσεις δεν λείπουν από τη διοργάνωση. Διαμάχη σχετικά με το πρόγραμμα της Καταλονίας, που απέκλεισε συγγραφείς που ζουν στην περιοχή και γράφουν στην ισπανική γλώσσα, εξόργισε την ισπανική κυβέρνηση (η οποία είχε συνεισφέρει έξι εκατ. ευρώ στην παρουσίαση) και οδήγησε σε μποϊκοτάζ της έκθεσης από ορισμένους συγγραφείς.

Στο προσκήνιο ήλθαν ερωτήματα για την ελευθερία του λόγου όταν τιμώμενη χώρα της Φρανκφούρτης έγινε η Τουρκία, ενώ η λογοκρισία και η κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κίνα ήλθαν στην πρώτη γραμμή πέρυσι με μία «παγωμένη» συνάντηση μεταξύ της Γερμανίδας καγκελαρίου Ανγκελα Μέρκελ και του Κινέζου αντιπροέδρου στην τελετή έναρξης. Προβλήματα δημιουργούνται και με τη συμμετοχή του Ιράν, καθώς διαφωνούντες συγγραφείς αρνούνται να ενταχθούν στο εθνικό περίπτερο της Ισλαμικής Δημοκρατίας.

Αποστολή στη Γερμανία: Ευαγγελία Μπίφη

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ