Το Βερολίνο σε αναζήτηση νέων πολιτικών ισορροπιών

του Αθανάσιου Κελέμη*

Τα αποτελέσματα των γερμανικών εκλογών σηματοδοτούν την απαρχή μιας νέας φάσης για τη Γερμανία, καθώς και την Ε.Ε., ενώ έως κάποιο βαθμό θα επηρεάσουν και τις ελληνογερμανικές σχέσεις.

Το Βερολίνο, με βάση τους διαφοροποιημένους πολιτικούς συσχετισμούς, θα ξεκαθαρίσει στοχεύσεις στο ελληνικό πρόγραμμα. Δεν μπορεί κανείς βέβαια να περιμένει θεαματικές αλλαγές, αλλά μια ενδεχόμενη αυστηροποίηση ως προς την απαίτηση υλοποίησης των συμφωνηθέντων, δε θα πρέπει να αποκλειστεί. Άλλωστε, η προσήλωση στην τήρηση των συμφωνηθέντων είναι μια σταθερά στην πολιτική που έχει χαράξει η Γερμανία τα τελευταία χρόνια απέναντι στην Αθήνα.

Ειδικά τώρα, που ένας από τους επικείμενους κυβερνητικούς εταίρους της καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ, το κόμμα των Φιλελεύθερων, έχει αναφέρει προεκλογικά ότι η υλοποίηση των συμφωνηθέντων είναι εκ των ων ουκ άνευ για τη συνέχιση της χρηματοδότησης της Ελλάδας, μια περισσότερο σκληρή στάση από τη νέα κυβέρνηση της Γερμανίας προβλέπεται ως πιθανή.
Στο φόντο αυτό και με δεδομένη την εκτιμώμενη πίεση που θα ασκηθεί από την γερμανική ακροδεξιά του AfD, για λιγότερες δυνατές παραχωρήσεις στον ευρωπαϊκό νότο, η Ελλάδα θα πρέπει να αφαιρέσει τυχόν «επιχειρήματα» από τους επικριτές της.

Ουσιαστικά η Αθήνα οφείλει να κατανοήσει ότι η παραμονή στο ευρωπαϊκό «τρένο» απαιτεί γενναίες αποφάσεις και συνέχιση των τομών.

Η Ελλάδα καλείται να δει τα θέματα της αύξησης της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας, της αντιμετώπισης της υπερφορολόγησης και της διαμόρφωσης ενός σωστού μίγματος παρεμβάσεων και μέτρων.

Όλοι στην Ελλάδα πρέπει να δεχθούν ότι, μπορεί να έγιναν πολλές μεταρρυθμίσεις τα τελευταία δύσκολα χρόνια των μνημονίων, όμως υπολείπονται κι άλλες, για ζητήματα σχετικά με τη λειτουργία της αγοράς, το άνοιγμα των επαγγελμάτων, την ψηφιοποίηση της οικονομίας, τη διαμόρφωση ενός θετικότερου επενδυτικού και επιχειρηματικού κλίματος, καθώς και τη λειτουργία του δημοσίου και της δικαιοσύνης.

Πάνω σε αυτά και στην πρόοδο που θα καταγραφεί, θα οικοδομηθεί η νέα σχέση Αθήνας – Βερολίνου. Η Ελλάδα, τα προηγούμενα χρόνια έκανε και λάθη, τα οποία πλήρωσε ακριβά η κοινωνία. Κατέγραψε όμως και θεαματικές επιδόσεις. Πλέον, δεν βρίσκεται στη δυσχερή θέση στην οποία ήταν την περίοδο που αντιμετώπιζε τον κίνδυνο του Grexit. Με κεκτημένο αυτό και με τη νέα πνοή από την ανανέωση του πολιτικού χρόνου στο Βερολίνο, είναι εφικτή η οικοδόμηση μιας νέας, αμοιβαίας επωφελούς διακρατικής συνεργασίας. Και αυτή θα είναι κέρδος για όλη την ΕΕ.

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο η καγκελάριος Μέρκελ και οι φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις καλούνται να δώσουν νέα πνοή στο ευρωπαϊκό εγχείρημα. Με την εμπειρία νωπή από τη διαχείριση της οικονομικής και της προσφυγικής κρίσης στην ευρωζώνη και στην Ε.Ε., αντίστοιχα, αλλά και τους κλυδωνισμούς στο μεταπολεμικό, ευρωπαϊκό οικοδόμημα από τα αποσχιστικά κινήματα και την άνοδο της ακροδεξιάς σε πλήρη εξέλιξη, θα πρέπει να κινηθούν ώστε να κλείσουν το δρόμο στα φαντάσματα της ιστορίας.

Μαζί με όσους σταθερά είναι προσηλωμένοι στο ενωσιακό κεκτημένο και στις καταστατικές παρακαταθήκες των πρωτοπόρων της ενοποίησης, υποχρεούνται να οδηγήσουν την Ε.Ε. σε ασφαλή «τόπο».

Με πίστη στις αξίες που μετά τον όλεθρο του μεγάλου πολέμου έγιναν οδηγός δράσης για εκατομμύρια ευρωπαίους και μη, καλούνται να στηρίξουν τη μετεξέλιξη της Ε.Ε. σε μια κοινότητα κρατών με ενισχυμένη συνεργασία στην οικονομία, την εσωτερική ασφάλεια και την εξωτερική πολιτική.

Λόγω εμπειρίας, ιστορικής βαρύτητας και θέσης, η Ελλάδα, οι πολίτες της και οι οικονομικές της οντότητες, έχουν πολλά να δώσουν σε αυτήν την προσπάθεια. Άλλωστε, η πλούσια συσσωρευμένη γνώση στους κρίσιμους παραπάνω τομείς, δίνει «πανευρωπαϊκή» τροφή για σκέψη.

Σήμερα, η χώρα έχοντας βγει από τον αστερισμό του Grexit, έχοντας εισέλθει σε τροχιά αλλαγών και επιστροφής στην ευρωπαϊκή κανονικότητα, μπορεί να αρθρώσει ένα μεστό ευρωπαϊκό λόγο, αλλά και να δώσει παραδείγματα ορθής πρακτικής.

* Ο δρ. Αθανάσιος Κελέμης είναι γενικός διευθυντής και μέλος Δ.Σ. του Ελληνογερμανικού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου

in.gr