Η «μετα-αλήθεια» λέξη του 2016 και για τη γερμανική γλώσσα

Η διάλυση των γεγονότων μέσα στην αυθαίρετη επιλογή επιμέρους δεδομένων που συνδυάζονται με ψευδείς και ανυπόστατες θεωρίες ώστε να αιτιολογηθεί εκ των υστέρων μία συναισθηματικής βάσης πεποίθηση ως συμπέρασμα δήθεν με λογικό έρεισμα, σε μία διαδικασία που συνήθως τελείται και στους χώρους του Διαδικτύου: Αυτή θα ήταν μία πρόχειρη περιγραφή της «μετα-αλήθειας», η οποία αφού έγινε λέξη της χρονιάς για την αγγλική γλώσσα, επιλέχθηκε πλέον και για τα γερμανικά ως λέξη του 2016.

Την Παρασκευή, η Εταιρεία για τη Γερμανική Γλώσσα (GfdS) ανακοίνωσε την επιλογή της για τη λέξη του 2016. Μέσα από δέκα τελικές επιλογές κατέληξε στο επίθετο postfaktisch, το οποίο η GfdS αναφέρει ως εκγερμανισμό του αγγλικού post-truth.

Στις υπόλοιπες επιλογές βρίσκονταν το «Brexit», τα «Social Bots» ή το «Trump-Effekt» («Επίπτωση Τραμπ»).

H «μετα-αλήθεια» επιλέχθηκε ως χαρακτηριστική μίας ριζικής πολιτικής μεταστροφής. «Ο νεολογισμός παραπέμπει στο ότι σήμερα το πιο σημαντικό στις συζητήσεις για πολιτικά και κοινωνικά θέματα έχει γίνει το συναίσθημα αντί τα γεγονότα» αναφέρει η εταιρεία.

Όλο και μεγαλύτερη μερίδα του πληθυσμού, συνεχίζει, «είναι διατεθειμένη, εξαιτίας της δυσφορίας της για «αυτούς εκεί πάνω», να αγνοήσει τα πραγματικά γεγονότα και να αποδεχθεί με προθυμία ακόμη και ολοφάνερα ψέματα».

«Στην postfaktischen εποχή, η επιτυχία δεν έρχεται με επίκληση της αλήθειας, αλλά με έκφραση της «αλήθειας που αισθάνεται κανείς αληθινή»» καταλήγει η GfdS.

Για το φιλολογικό της υπόθεσης, τόσο στα αγγλικά όσο και στα γερμανικά το πρώτο συνθετικό είναι η λατινική πρόθεση post («μετά», όπως επίσης αποδίδεται στα ελληνικά και σε όρους όπως ο μεταμοντερνισμός).

Στη γερμανική εκδοχή, επιλέγεται ως δεύτερο συνθετικό το Fakt (γεγονός), δηλαδή είναι μεταφορά του αγγλικού post-factual (επίθετο που συνδέεται με το post-truth). H GfdS στην ανακοίνωσή της αναφέρει πως θεωρεί το postfaktisch απόδοση του post-truth.

Βασίλης Ψυχογιός

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ