Ώρα μηδέν για το ιστορικό Σοσιαλιστικό Κόμμα της Ισπανίας

Το χάος βασιλεύει στις τάξεις του ιστορικού σοσιαλιστικού κόμματος της Ισπανίας (PSOE, με έτος ίδρυσης το 1879) με τα μέλη του να είναι πλέον χωρισμένα σε δύο στρατόπεδα που μελετούν το… Καταστατικό για τις επόμενες κινήσεις.

Τα μισά μέλη της Κεντρικής Επιτροπής παραιτήθηκαν για να αναγκάσουν σε παραίτηση τον ηγέτη του κόμματος Πέδρο Σάντσεθ και να τον εμποδίσουν να υλοποιήσει το σχέδιο που αποφάσισε μετά την ήττα στις τοπικές εκλογές της Κυριακής.

Εκείνος, ωστόσο, δεν παραιτείται, ερμηνεύοντας διαφορετικά τα όσα προβλέπει το Καταστατικό.

Ιδού ένα γράφημα της El Pais με τη διάσπαση στο PSOE. Με κόκκινο όσοι είναι υπέρ της πρότασης Σάντσεθ για συνέδριο, με πορτοκαλί όσοι είναι εναντίον:

Ο Σάντσεθ συναντάται με τα μέλη της Κεντρικής Επιτροπής που έμειναν στη θέση τους, προκειμένου να προχωρήσει το σχέδιο προκριματικών εκλογών, εντός Οκτωβρίου, και έκτακτου συνεδρίου για νέα ηγεσία, στις αρχές Δεκεμβρίου.

Το σχέδιό του θυμίζει το αντίστοιχο του ηγέτη των Βρετανών Εργατικών, Τζέρεμι Κόρμπιν: να απευθυνθεί στη βάση για να αποκτήσει νομιμοποίηση, προτού γίνουν οι τρίτες εκλογές. Με τον τρόπο αυτό, ο Ισπανός εκτιμά ότι εδραιώνει τη θέση του και μετά τη νέα (διαφαινόμενη) εκλογική αποτυχία.

Υπάρχει, ωστόσο, μια βασική διαφορά στη μαζικότητα των μελών του κόμματος. Οι Εργατικοί έχουν πάνω από 600 χιλιάδες μέλη, στο PSOE έχουν μείνει 190 χιλιάδες.

Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμα και ο ιστορικός ηγέτης του κόμματος (και πρώην πρωθυπουργός) Φελίπε Γκονθάλεθ μίλησε με σκληρά λόγια εναντίον του:

«Με πρόδωσε. Μου είπε ότι θα προχωρήσει σε αποχή» είπε, αναφερόμενος στη στάση που θα τηρούσε το κόμμα στη διαδικασία παροχής ψήφου εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση Ραχόι.

Σημειώνεται ότι με την αποχή του Σοσιαλιστικού Κόμματος, ο Ραχόι θα ήταν ήδη πρωθυπουργός σε κυβέρνηση 170 (επί συνόλου 350) έδρών.

Το κλίμα που επικρατεί στο PSOE θύμισε στον αρθρογράφο της καταλανικής εφημερίδας La Vanguardia, το ΠΑΣΟΚ:

«Χθες ζήσαμε στην οδό Φεράθ (σ.σ. η Χαριλάου Τρικούπη του κόμματος) σκηνές που θύμισαν την αυτοκαταστροφή του ΠΑΣΟΚ… […] Παραίτηση της μισής ΚΕ για να ρίξουν τον Πέδρο Σάντσεθ και να σχηματιστεί μια υπηρεσιακή επιτροπή, όπως προβλέπει το Καταστατικό. Είδαμε τον Σάντσεθ να οχυρώνεται πλήρως, να αρνείται να αναγνωρίσει το τέλος της θητείας του, απευθυνόμενος άμεσα στα μέλη. Είδαμε τους δημοσιογράφους και τους καλεσμένους να εγκαταλείπουν τα γραφεία του κόμματος. Ένα απίστευτο απόγευμα.»

Η αλήθεια είναι, όπως αναφέρει ο ισπανικός Τύπος, ότι το Καταστατικό αφήνει χώρο για διαφορετικές ερμηνείες. Επιπλέον, δεν υπάρχει προηγούμενο στην ιστορία του PSOE, για να στηριχθούν και να πορευθούν.

Ακόμα και η παραίτηση του Χοακίν Αλμούνια το 2000 (όταν έχασε από τον Χοσέ Μαρία Αθνάρ) ήταν προσωπική του απόφαση. Τότε συγκροτήθηκε Επιτροπή από τους περιφερειακούς ηγέτες που οδήγησε το κόμμα σε συνέδριο. Εκεί εξελέγη ο Χοσέ Θαπατέρο, ο οποίος έγινε πρωθυπουργός το 2004.

Με αμηχανία και αρκετή ανησυχία παρακολουθούν τις εξελίξεις τα άλλα κόμματα. Στο Λαϊκό του Ραχόι σπεύδουν να ξεκαθαρίσουν ότι δεν τους αφορά το ζήτημα, ενώ στους Podemos ο Πάμπλο Ιγκλέσιας αισθάνεται δικαιωμένος:

«Έλεγα στον Σάντσεθ να προσέχει τον Γκονθάλεθ» είπε, αναφερόμενος στην επίθεση του πρώην πρωθυπουργού. Ο επικεφαλής των Podemos στέκεται στο πλευρό του Σάντσεθ, χαρακτηρίζοντας νοθεία τα όσα συμβαίνουν.

Σημειώνει, πάντως, ότι και οι κινήσεις του Σάντσεθ δείχνουν ότι το πρώτο του μέλημα είναι να κρατήσει το κόμμα και όχι η περίφημη «κυβέρνηση της αλλαγής», καθώς το χρονικό διάστημα είναι εξαιρετικά περιορισμένο για τέτοιες συζητήσεις.

Όλα θα κριθούν από τις αποφάσεις που θα λάβει εντός της ημέρας ο ίδιος ο Σάντσεθ με τα μισά (και κάτω) μέλη της Κεντρικής Επιτροπής που του απέμειναν. Θα τραβήξει στα άκρα τη σύγκρουση ή θα επιχειρήσει να εκτονώσει την κατάσταση;

Εν τω μεταξύ, στην Ισπανία απομένουν 30 ημέρες για την προκήρυξη τρίτων εκλογών.

Απόστολος Ρουμπάνης

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ