Διαπραγματευτικό «θρίλερ» για βαλκανικό διάδρομο και Τουρκία

«Ενώπιος ενωπίω» ΕΕ και Τουρκία στην πλέον καθοριστική στιγμή για τις ευρωπαϊκές προσπάθειες διαχείρισης του προσφυγικού που λαμβάνει διαστάσεις ανθρωπιστικής κρίσης. Γερμανία και Ελλάδα προσήλθαν με κοινό μέτωπο απέναντι σε κλειστά σύνορα και τις χώρες του Βίζεγκραντ -και προδιαγράφεται «μάχη» κόντρα σε αναφορά για «κλείσιμο του διαδρόμου των Δυτικών Βαλκανίων» στο τελικό ανακοινωθέν του έκτακτου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που ακολουθεί τη συνάντηση των «28» με τον Αχμέτ Νταβούτογλου.

Η συνεργασία με την Τουρκία και όχι μονομερείς ενέργειες είναι το κλειδί βιώσιμης λύσης, επιμένει η Άνγκελα Μέρκελ, λέγοντας ότι αναμένει «δύσκολες διαπραγματεύσεις» στις Βρυξέλλες που ως όλα δείχνουν θα είναι μαραθώνιες.

Η Σύνοδος ΕΕ-Τουρκίας έχει μετατραπεί σε ανατολίτικο παζάρι με τον Αχμέτ Νταβούτογλου να προβάλλει αιτήματα της τελευταίας στιγμής με επίκεντρο περαιτέρω οικονομική βοήθεια και επιτάχυνση της απελευθέρωσης της βίζας για τα ταξίδια των Τούρκων στο εξωτερικό.

Η ΕΕ δέχεται να διπλασιάσει στα 6 δισ. ευρώ την οικονομική βοήθεια προς την Τουρκία (με τη διάθεση άλλων τριών δισ. ευρώ έως το 2018), ενώ οι ηγέτες των «28» συζητούν σχέδιο για τη μετεγκατάσταση ενός Σύρου πρόσφυγα στην Ευρώπη για κάθε Σύρο που επαναπροωθείται στην Τουρκία από τα ελληνικά νησιά.

Διαβάστε αναλυτικά: Ανατολίτικο παζάρι στις Βρυξέλλες

Ο βαλκανικός διάδρομος

«Δεν μπορεί να κλείσει οτιδήποτε» τόνισε σχετικά με το ζήτημα των συνόρων η Γερμανίδα καγκελάριος προσερχόμενη στη Σύνοδο ΕΕ-Τουρκίας, σημειώνοντας ότι οι προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές «πρέπει να μειωθούν όχι μόνο για μερικές χώρες, αλλά για όλες, που σημαίνει και για την Ελλάδα».

Υπογράμμισε ότι απαιτείται «βιώσιμη λύση» που αφορά στην προστασία των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ «και αυτό μπορεί να γίνει μόνο με τη συνεργασία της Τουρκίας», προκρίνοντας σταθερά την εφαρμογή του Σχεδίου Δράσης ΕΕ-Τουρκίας έναντι μονομερών λύσεων για το προσφυγικό.

«Ελπίζω ότι θα κάνουμε ένα παραπάνω βήμα σήμερα για την επίτευξη αυτών των στόχων, αλλά αυτό προϋποθέτει δύσκολες διαπραγματεύσεις, γι’ αυτό νομίζω ότι θα χρειαστούν μερικές ώρες μέχρι να έχουμε αποτέλεσμα» σημείωσε.

Στις εργασίες του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου η Άνγκελα Μέρκελ αναμένεται να σταθεί ενάντια στη διατήρηση στα τελικά συμπεράσματα της φράσης που αναφέρεται στο «κλείσιμο του διαδρόμου των Δυτικών Βαλκανίων», εξέλιξη που θα δικαίωνε τις μέχρι τώρα ενέργειες της Αυστρίας.

Στην κατ’ ιδίαν συνάντηση που είχαν Άνγκελα Μέρκελ και Αλέξης Τσίπρας πριν την έναρξη των εργασιών της Συνόδου ΕΕ-Τουρκίας εξέφρασαν από κοινού τη διαφωνία τους στην επίμαχη αναφορά.

Ευρωπαίος αξιωματούχος ανέφερε ότι ενώ μέχρι χθες, Κυριακή, είχε επικρατήσει η αυστριακή θέση για σαφή σχετική αναφορά στα συμπεράσματα, όπως φαίνεται και από το προσχέδιο των συμπερασμάτων που έχει διαρρεύσει, συντονισμένες αντιδράσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την Γερμανίδα Καγκελάριο και την ελληνική κυβέρνηση είχαν ως αποτέλεσμα να αλλάξει η βάση διαπραγμάτευσης.

Ως εκ τούτου, λίγη ώρα πριν την έναρξη της Συνόδου, οι βασικές προτεραιότητες σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, είναι να συνεχίσει η Ελλάδα τις εργασίες ολοκλήρωσης των hotspots, να φέρει αποτελέσματα η επιχείρηση του ΝΑΤΟ και της Frontex στο Αιγαίο, να δεχθεί η Τουρκία την επανεισδοχή των παράτυπων μεταναστών πριν από την 1η Ιουνίου και να ξεκινήσει διαδικασία μετεγκατάστασης προσφύγων απευθείας από την Τουρκία.

Ενισχύοντας την ίδια εικόνα, η εκπρόσωπος της Άνγκελα Μέρκελ χαρακτήρισε από το Βερολίνο «εικασίες» την αναφορά σε κλείσιμο του βαλκανικού διαδρόμου στο τελικό ανακοινωθέν, σημειώνοντας ότι οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται σε εξέλιξη.

«Έλαβα γνώση των πληροφοριών αυτών, ότι διατυπώνονται εικασίες για κλείσιμο του διαδρόμου των Βαλκανίων. Όμως θέλω να πω ότι πρόκειται για εικασίες, οι διαπραγματεύσεις, οι συζητήσεις εξακολουθούν να βρίσκονται σε εξέλιξη και πρέπει να περιμένουμε» δήλωσε η Κριστιάνε Βιρτς στους δημοσιογράφους.

Στο κλείσιμο όλων των προσφυγικών διαδρομών επέμεινε ωστόσο προσερχόμενος στις Βρυξέλλες ο καγκελάριος της Αυστρίας και αρχηγός των Σοσιαλδημοκρατών Βέρνερ Φάιμαν, λέγοντας πως ο ίδιος υποστηρίζει ότι θα πρέπει να διαμηνυθεί σαφώς προς όλους: «Θα κλείσουμε όλες τις διαδρομές, συμπεριλαμβανομένης της Διαδρομής των Βαλκανίων. Οι διακινητές δεν πρέπει να έχουν καμία ευκαιρία».

Ο ίδιος εμφανίστηκε σκεπτικός ως προς τη βιωσιμότητα μίας λύσης με την Τουρκία, σημειώνοντας πως είναι καλό όταν κάποιος συμφωνεί κάτι με τον γείτονα, όμως το εάν αυτό θα κρατήσει θα το δείξει το μέλλον.

«Δεν νομίζω ότι αυτή η Σύνοδος είναι μία Σύνοδος στην οποία θα κλείσουν πόρτες, αλλά το αντίθετο: ελπίζω ότι θα βρούμε λογικές και ανθρωπιστικές λύσεις να βοηθήσουμε τους πρόσφυγες, οι οποίοι χρειάζονται επειγόντως την προστασία μας» δήλωσε πάντως από πλευράς του ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς πριν από την έναρξη της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ για το προσφυγικό.

«Εδώ πρέπει να γίνει και η διαπίστωση ότι και άλλοι οι οποίοι ψάχνουν μια καλύτερη ζωή, χρειάζονται την προστασία μας» επισήμανε επίσης ο Σουλτς. «Έχω κατανόηση γι’ αυτό, αλλά σε αυτήν την προσφυγική κρίση πρέπει, επιφυλασσόμενοι να εξετάσουμε ειδικές περιπτώσεις, να απορρίψουμε το αίτημά τους και να τους αποστείλουμε πίσω, ώστε να καταστεί δυνατή η βοήθεια γι’ αυτούς που πράγματι την χρειάζονται, ιδίως για οικογένειες από τη Συρία και το Ιράκ. Σε αυτό χρειαζόμαστε και τη συνεργασία της Τουρκίας και ελπίζω ότι σήμερα θα κάνουμε μερικά βήματα» επισήμανε.

H Γαλλία υποστηρίζει ένα σχέδιο που βασίζεται στην προστασία των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ, στη συνεργασία ΕΕ-Τουρκίας και στην αλληλεγγύη προς την Ελλάδα, δήλωσε την ίδια στιγμή προσερχόμενος στις εργασίες της συνόδου ΕΕ-Τουρκίας ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ.

Σε ό,τι αφορά τη συνεργασία της Τουρκίας με την ΕΕ, ο Ολάντ τόνισε ότι πρέπει να είναι «ειλικρινής και αποτελεσματική». Όπως είπε, θα ζητηθεί η δέσμευση της Τουρκίας να καταπολεμήσει τους διακινητές, να δεχτεί την επανεισδοχή των οικονομικών μεταναστών που ήρθαν στην Ευρώπη από το έδαφός της, ενώ παράλληλα η Ευρώπη εξετάζει ένα πρόγραμμα μετεγκατάστασης προσφύγων απευθείας από την Τουρκία.

Σε ό,τι αφορά την ασφάλεια των εξωτερικών συνόρων στο Αιγαίο, ο Γάλλος πρόεδρος τόνισε ότι αναμένονται αποτελέσματα από τη ναυτική δύναμη του ΝΑΤΟ στην περιοχή.

Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, ο Φρανσουά Ολάντ είπε ότι θα της παρασχεθεί βοήθεια, καθώς βρίσκεται στα εξωτερικά σύνορα της Ευρώπης και είναι η πρώτη χώρα εισόδου για τους πρόσφυγες. Παραδέχτηκε ότι σήμερα ο δρόμος των Δυτικών Βαλκανίων είναι κλειστός και, όπως είπε, η Ελλάδα θα δεχτεί σημαντικό αριθμό προσφύγων που συνεχίζουν να έρχονται -και γι’ αυτό πρέπει να βοηθηθεί. Όπως είπε ο Γάλλος πρόεδρος, η λύση είναι να μειωθούν οι ροές των προσφύγων και γι’ αυτό χρειάζεται η συνεργασία με την Τουρκία.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ