Πραγματιστής ή ριζοσπάστης, «ο Alexis κέρδισε μία ευκαιρία» λένε τα ξένα ΜΜΕ

Το πρόσωπο του Αλέξη Τσίπρα κυριαρχεί στα πρωτοσέλιδα του διεθνούς Τύπου τη Δευτέρα, με τις ευρωπαϊκές εφημερίδες να μιλούν για ιστορική νίκη και τις απαρχές μίας νέας πολιτικής εποχής στην Αθήνα. Παντού προτάσσεται όμως το ρίσκο και η πρόκληση που περιμένει την ελληνική κυβέρνηση: Οι περισσότερες αναλύσεις βλέπουν πως θα χρειαστεί συμβιβασμός στις επερχόμενες διαβουλεύσεις που αφορούν όχι μόνο την Ελλάδα, αλλά ολόκληρη την Ευρώπη.

Καθώς οι φακοί του διεθνούς Τύπου είχαν στραφεί στην Αθήνα τις τελευταίες ημέρες, το ενδιαφέρον είχε ήδη εξαρχής επικεντρωθεί στον ΣΥΡΙΖΑ. Πλέον, το ερώτημα που θέτουν πρωτοσέλιδα και αναλύσεις είναι εάν ο Αλέξης Τσίπρας θα ακολουθήσει στάση πραγματιστή ή ριζοσπάστη: Τα περισσότερα ΜΜΕ, ανεξαρτήτως στρατοπέδου, περιμένουν (ή… ελπίζουν) το πρώτο.

«O Tσίπρας κρατά στα χέρια του την ευρωπαϊκή μοίρα της χώρας»: Χωρίς περιστροφές, ο βρετανικός Guardian γράφει πως «καμία πλευρά δεν θέλει η Ελλάδα να βγει με συντριβή από την ευρωζώνη, αλλά οι θέσεις τους είναι πολύ μακριά και στην παρούσα φάση αγεφύρωτες».

«Ο χρόνος μετρά αντίστροφα, και στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, ο Τσίπρας θα είναι ο μοναδικός χωρίς γραβάτα σε έναν ισχυρό συμβολισμό» σημειώνει η εφημερίδα, που δεν παραλείπει ότι ο «θρίαμβος του Τσίπρα θα αντηχήσει πέραν των Βαλκανίων», είτε για κόμματα όπως το ισπανικό Podemos, τον ιταλό Μπέπε Γκρίλο, το ιρλανδικό Sinn Féin (ως «αντισυστημικά») είτε ακόμη και για Ολάντ και Ρέντσι που δυσφορούν με την πρωτοκαθεδρία της λιτότητας στο ευρωπαϊκό μείγμα.

Το γερμανικό Spiegel δεν διστάζει να υπενθυμίζει ότι η έκβαση της κάλπης «μπορεί άνετα να αναγνωριστεί ως σενάριο καταστροφής: Η Αθήνα δεν τηρεί πλέον τις δεσμεύσεις της για μεταρρυθμίσεις, και όταν τα λεφτά τελειώσουν, ο Τσίπρας σταματά μονομερώς να εξυπηρετεί το χρέος, η ΕΚΤ αρνείται να αναχρηματοδοτήσει τις ελληνικές τράπεζες, η χώρα πέφτει ξανά στην κρίση και εξαναγκάζεται σε έξοδο από το ευρώ».

Ωστόσο, το περιοδικό βλέπει τον Αλέξη Τσίπρα «να έχει κερδίσει μία ευκαιρία»: «Δεν χρειάζεται να συμβεί το καταστροφικό σενάριο. Ίσως η χθεσινή ημερομηνία περάσει στην Ιστορία που θα ξεκινήσει επιτέλους η πολιτική ανανέωση της Ελλάδας και ο Τσίπρας έχει πραγματικά το θάρρος να τα βάλει με μεγιστάνες της ναυτιλίας και των ΜΜΕ». Στο ερώτημα περί πραγματισμού ή ριζοσπαστισμού, το περιοδικό απαντά: «Πιθανώς ο Τσίπρας είναι αρκετά έξυπνος ώστε να μην προχωρήσει σε μονομερείς ενέργειες για το χρέος, αλλά να επιδιώξει λύση διά της διαβούλευσης με τους πιστωτές».

Η Frankfurter Allgemeine Zeitung γράφει ότι «τώρα, ο Τσίπρας έχει την επιλογή» και επίσης θέτει το ερώτημα εάν ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ «θα προχωρήσει σε συμβιβασμό με την τρόικα ή θα ρισκάρει τη χρεοκοπία».

«Οι σημερινοί συσχετισμοί δυνάμεων στην Ευρώπη δεν ευνοούν τον Τσίπρα» γράφει η εφημερίδα, λέγοντας πως «ως πρωθυπουργός δεν θα βρει συντρόφους του σε καμία ευρωπαϊκή κυβέρνηση και επιπλέον η Ευρωζώνη θα μπορούσε να σχετικά καλά ένα GRexit». «Αυτό που δεν μπορεί να παρακάμψει ο Τσίπρας είναι ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει να χρειάζεται χρήματα από το εξωτερικό, είτε από την ΕΕ είτε από τις αγορές, και έτσι έχει την επιλογή μεταξύ συμβιβασμών με την τρόικα ή μίας μεγάλης χρεοκοπίας που θα βύθιζε τη χώρα ακόμη βαθύτερα στην άβυσσο» καταλήγει η εφημερίδα.

Η Sueddeutsche Zeitung γράφει από τη μία πως «O επαναστάτης Alexis θριαμβεύει» και από την άλλη πως «έχει ήδη ξεκινήσει την «κωλοτούμπα»». «Εδώ και λίγο καιρό, δεν ακούγονται πλέον οι μεγάλες υποσχέσεις πως ο ΣΥΡΙΖΑ θα σκίσει τα μνημόνια, αλλά διαβεβαιώσεις πως αποκλείονται μονομερείς ενέργειες και πως οι Έλληνες δεν χρειάζεται να φοβούνται για τις καταθέσεις τους». Έτσι, εξηγεί η εφημερίδα, υπονομεύτηκε ο φόβος που καλλιεργούσε το αντίπαλο στρατόπεδο και βάρυνε περισσότερο η οργή των ψηφοφόρων, «ένα ισχυρότατο συναίσθημα που μπορεί να φέρει τα πάνω κάτω».

«Τώρα, ο Τσίπρας έχει ισχυρή εντολή να ξεκινήσει κάτι με αυτόν το θυμό και η νίκη του γίνεται πρόκληση για την Ευρώπη, έστω κι αν θα πρέπει να μετριάσει τις απαιτήσεις του και να μην παραστήσει τον Ράμπο, επειδή η σοβαρότητα της κατάστασης δεν το επιτρέπει και το ξέρει», καταλήγει.

Με διαφορετικούς μεν τόνους αλλά ανάλογη οπτική, η γαλλική Liberation -που κλίνει προς τα Αριστερά και ήταν πολύ φιλική απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ ιδιαίτερα την τελευταία περίοδο- τιτλοφορεί το κεντρικό της άρθρο τη Δευτέρα με το σαφές και μονοσήμαντο «συμβιβασμός».

Η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ γράφει, έστω κι αν «λίγοι ψηφοφόροι του πιστεύουν σε ένα φωτεινό μέλλον αλλά η ψήφος τους ήταν ψήφος απόρριψης», είναι ένα σημάδι που η ΕΕ πρέπει να πάρει σοβαρά υπόψη. «Η Ευρώπη βρίσκεται σε ώρα συμβιβασμού στη βάση αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους και ο δρόμος για τον συμβιβασμό είναι πολύ στενός» υποστηρίζει. «Δεν υπάρχει άλλος δρόμος, αλλά ο Αλέξης Τσίπρας -που κουβαλά ίσως υπερβολικά πολλές ελπίδες- έχει συνείδηση της πραγματικότητας» γράφει η Liberation.

«Έστω κι αν ο Αλέξης Τσίπρας θέλει την παραμονή στο ευρώ και έχει μετριάσει τη ρητορική του τις τελευταίες εβδομάδες, η ανάδειξή του σε πρωθυπουργό παραμένει η εντονότερη αμφισβήτηση του πώς διαχειρίζεται η Ευρώπη την κρίση» γράφει από την πλευρά της η Monde.

Αποφεύγοντας το ερώτημα περί πραγματισμού, η Monde παρουσιάζει συγκεκριμένα τις μορφές που θα μπορούσε να πάρει πιθανή ελάφρυνση του χρέους -ως πιθανότερη αποτιμά την επιμήκυνση και τη μείωση των τοκοχρεολυσίων. Το ενδεχόμενο πλήρους αποτυχίας των διαπραγματεύσεων αποτιμάται ως λιγότερο πιθανό, «αλλά όχι απίθανο».

Μιλώντας για «ιστορική αλλαγή πορείας», ο Αντόνιο Φερράρι της ιταλικής Corriere della Sera αναφέρει πως «ο ΣΥΡΙΖΑ εξελέξη λέγοντας πως θα σκίσει τις συμφωνίες με την τρόικα, αλλά μένει να φανεί εάν και κατά πόσο θα το εφαρμόσει από την στιγμή που θέλει παραμονή στην Ευρωζώνη». Σε ξεχωριστό σύντομο προφίλ του Αλέξη Τσίπρα που παρουσιάζει η εφημερίδα, ρωτά εάν ο «θριαμβευτής της ελληνικής κάλπης» είναι «κόκκινος Αλέξης ή αστός, παιδί του μπαμπά»: «Ο ίδιος προτιμά να είναι Ρομπέν των Δασών και γνωρίζει πώς να είναι πραγματιστής», γράφει.

H 24Ore περιγράφει στις οικονομικές της σελίδες «τη διπλή μπλόφα»: «Ο ΣΥΡΙΖΑ δηλώνει έτοιμος να διακόψει την πληρωμή τόκων για να εξαναγκάσει την τρόικα σε αλλαγή στρατηγικής επειδή πιστεύει πως κάτι τέτοιο θα είχε συνέπειες που δεν θα δέχονταν οι εταίροι» γράφει παρουσιάζοντας τη θέση του κόμματος. Στην άλλη πλευρά, υποστηρίζει, «οι πιστωτές απορρίπτουν την αναδιάρθρωση του χρέους επειδή πιστεύουν πως κατά βάθος ο Τσίπρας δεν θέλει να εγκαταλείψει την Ευρωζώνη». Ωστόσο, σημειώνει, «τα περιθώρια είναι λεπτά επειδή δεν μπορεί υποτιμηθεί ο κίνδυνος εξόδου από το ευρώ «από ατύχημα»».

Η περίπτωση του ισπανικού ενδιαφέροντος για την ελληνική κάλπη είναι ιδιαίτερη: Το Podemos στη Μαδρίτη, η οποία προχωρά σε εκλογές το Δεκέμβριο, μοιάζει πολύ με τον ΣΥΡΙΖΑ και η ενασχόληση των ισπανικών ΜΜΕ με τον Αλ.Τσίπρα γίνεται πάντοτε με συνειρμούς για το εσωτερικό ισπανικό τοπίο.

«Ο Τσίπρας ανοίγει μία νέα εποχή» γράφει η ισπανική El Pais, λέγοντας πως η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ εγκαινιάζει ένα νέο κομματικό σύστημα και εξαναγκάζει την Ευρώπη να αναθεωρήσει την πολιτική της απέναντι στην κρίση.

Ωστόσο, «κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει με βεβαιότητα εάν η στάση και τα μετριοπαθέστερα μηνύματα που έδωσε ο Τσίπρας τις τελευταίες εβδομάδες ταυτίζονται με αυτά που πιστεύει η βάση του κόμματος». «Δεν θα είναι εύκολη η διακυβέρνηση μεταξύ των απαιτήσεων των ευρωπαίων εταίρων και της πίεσης των πιο ριζοσπαστικών αριστερών φωνών» καταλήγει η εφημερίδα.

Αντιθέτως, ο τίτλος της ισπανικής ABC είναι από τους πιο επιθετικούς: «Στην Ελλάδα νίκησε ο λαϊκισμός» γράφει η εφημερίδα, λέγοντας πως ο ΣΥΡΙΖΑ «επικράτησε με έναν χείμαρρο υποσχέσεων για να βελτιώσει την κατάσταση, αλλά χωρίς να εξηγεί πώς θα το καταφέρει».

Με μία αναλογία σχετικά τολμηρή, οι Financial Times ρωτούν «εάν ο Τσίπρας θα αποδειχθεί Λούλα ή Τσάβες». Ο αρθρογράφος της εφημερίδας επισημαίνει σε αρκετά σημεία πως η ανάδειξη του αρχηγού του ΣΥΡΙΖΑ συνοδεύεται με πολλά που θυμίζουν τον Ανδρέα Παπανδρέου: Εκείνος «είχε συγκρουσιακή πολιτική τακτική και πύρινη ρητορική αλλά στα ουσιαστικά σημεία της εξωτερικής του πολιτικής ήταν πραγματιστής» σημειώνει.

Ο αρθρογράφος θεωρεί πρόωρη ακόμη την οριστική απάντηση στο ερώτημα της πορείας που θα ακολουθήσει ο Τσίπρας. «Εάν ακολουθήσει την οδό του πραγματισμού, τον ευνοεί ότι σήμερα η Ελλάδα δεν βρίσκεται στη μετεμφυλιακού χαρακτήρα ιδεολογική εμπόλεμη κατάσταση του 1981, αλλά δεν τον ευνοεί ότι τα ακραία αριστερά τμήματα απεχθάνονται τον πραγματισμό» λέει. Καταλήγει γράφοντας πως «η ασφαλέστερη εκτίμηση είναι ότι, σε αντίθεση με τον Ανδρέα Παπανδρέου, το πιθανότερο είναι πως ο Τσίπρας δεν θα μείνει στην κυβέρνηση για οκτώ συνεχή χρόνια».

Η Wall Street Journal κυκλοφορεί τη Δευτέρα με πρωτοσέλιδο «Η ελληνική ψήφος στήνει νέα σύγκρουση στην Ευρώπη». Λέγοντας πως η Ευρωζώνη τα τελευταία πέντε χρόνια διαφωνούσε για το εάν η διέξοδος από την κρίση θα έρθει με μείωση του κράτους και απορρύθμιση των αγορών ή με επεκτατική δημοσιονομική και νομισματική πολιτική, τα χαρακώματα πλέον έχουν γίνει πιο χαοτικά και η διέξοδος ακόμη πιο θολή.

Βλέποντας πιθανό η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ να ενισχύσει τις φωνές στην Ευρώπη εναντίον της λιτότητας, χαρακτηρίζει την έκβαση των εκλογών «το πιο ακραίο παράδειγμα αποδυνάμωσης των «μέινστριμ» κομμάτων που κυριαρχούσαν στην Ευρώπη» ενώ προστίθεται στο τρίγωνο ανταγωνισμού μεταξύ Βερολίνου, ΕΚΤ και νότιας Ευρώπης. «Οι ελπίδες πως ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να πυροδοτήσει πολιτική και οικονομική αλλαγή πιθανώς θα προσκρούσουν στα ψυχρά δεδομένα: Η Ελλάδα είναι μικρή, δεν έχει συμμάχους και βρίσκεται αντιμέτωπη με χρεοκοπία χωρίς κεφάλαια που μπορεί να μπλοκάρει το Βερολίνο» γράφει.

Επιμέλεια: Β.Ψυχογιός

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ