Πόκερ πιέσεων ΗΠΑ – Τουρκίας με «όμηρο» το Κομπανί

Η αμερικανική πίεση στην Άγκυρα για να κινηθεί εναντίον των τζιχαντιστών στη βόρεια Συρία εντείνεται σε όλο και εμφανέστερο βαθμό: Λέγοντας πως το Κομπανί δεν σώζεται μόνο με επιδρομές, το Πεντάγωνο στέλνει έμμεσο αλλά σαφές μήνυμα στην Τουρκία πως οφείλει να αναλάβει δράση.

Ο Ερντογάν, θέλοντας συνολική στρατηγική για την πτώση του Άσαντ, ζητά εγκαθίδρυση ζώνης ασφαλείας αλλά η Ουάσινγκτον δεν είναι πρόθυμη να το αποδεχθεί, προτιμώντας να αποφύγει πλήρη εμπλοκή στη συριακή εμφύλια σύρραξη.

Tο πρόβλημα θα μπορούσε να ανακεφαλαιωθεί ως εξής: Οι στόχοι ΗΠΑ και Τουρκίας διαφέρουν. Η Ουάσινγκτον επικεντρώνεται στην εξουδετέρωση της τζιχαντιστικής ISIS σε Συρία και Ιράκ, ενώ η Άγκυρα θέτει σε προτεραιότητα την πτώση της συριακής κυβέρνησης και την αποτροπή ενίσχυσης των Κούρδων στα νότια σύνορά της.

• Το Πεντάγωνο προειδοποιεί, το Κομπανί δεν σώζεται μόνο με επιδρομές
• Στρατιώτες στους δρόμους της Κωνσταντινούπολης λόγω των ταραχών
• Γιατί η Τουρκία παρακολουθεί άπραγη το Κομπανί «να πέφτει από στιγμή σε στιγμή»

Όταν το Πεντάγωνο ξεκαθάρισε ότι οι αεροπορικές επιδρομές «από μόνες τους δεν αρκούν, δεν θα λύσουν το πρόβλημα, δεν θα σώσουν την πόλη» δεν ομολογούσε αμερικανική αδυναμία, αλλά πίεζε την Τουρκία να αναλάβει «από εκεί και πέρα».

Η στρατηγική του Ομπάμα για την αντιμετώπιση της ISIS είναι τα αεροπορικά πλήγματα «χωρίς να πατήσουν αμερικανικές μπότες στο έδαφος», όπως επαναλαμβάνεται στην Ουάσινγκτον, με παράλληλη ενίσχυση τοπικών ομάδων στο έδαφος που θα ανακόψουν και θα εκδιώξουν τους τζιχαντιστές. Εάν στο Ιράκ οι ομάδες αυτές υπάρχουν, στη Συρία η μετριοπαθής αντιπολίτευση είναι σχεδόν απούσα και η εκπαίδευση και στήριξή της από τις ΗΠΑ θα χρειαστεί τουλάχιστον μήνες μέχρι να δώσει αποτελέσματα.

Οι Κούρδοι της βόρειας Συρίας θα μπορούσαν να ενισχυθούν, αλλά για αυτό θα χρειαζόταν κίνηση από την Τουρκία: Η Άγκυρα δεν επιτρέπει να περάσουν από τα εδάφη της υλικό και μαχητές προς τις ομάδες του κουρδικού YPG -που έχει στενές σχέσεις με το PKK.

Οι ίδιοι οι Κούρδοι επιδιώκουν πρωτίστως αυτό, δηλαδή ενίσχυση μέσω των τουρκικών εδαφών, και πολύ λιγότερο επέμβαση των τουρκικών δυνάμεων -οι επιφυλάξεις έχουν να κάνουν με τη δυσπιστία που δεν έχει εξαφανιστεί παρά την «ειρηνευτική διαδικασία» Άγκυρας και Κούρδων.

Για να κάνει κινήσεις, η Άγκυρα έθεσε τρεις όρους στις ΗΠΑ: Ζώνη απαγόρευσης πτήσεων πάνω από τη βόρεια Συρία, παράλληλη ζώνη ασφαλείας στο έδαφος και υποστήριξη τοπικών ενόπλων ομάδων που θα στραφούν εναντίον του Άσαντ.

Στην πιο πρόσφατη δημόσια άσκηση αμερικανικής πίεσης, το Πεντάγωνο ανέφερε ότι «αυτή τη στιγμή, δεν είναι στο τραπέζι των στρατιωτικών επιλογών η δημιουργία ζώνης ασφαλείας». Νωρίτερα, ο ΥΠΕΞ Τζον Κέρι δεν το είχε αποκλείσει, όπως ούτε και η Βρετανία ή η Γαλλία.

Όμως, η εγκαθίδρυση ζώνης ασφαλείας θα ήταν άμεση εμπλοκή των ΗΠΑ στον ίδιο τον συριακό εμφύλιο, πράγμα στο οποίο, όπως χαρακτηριστικά υπογραμμίζουν οι New York Times, «ο Λευκός Οίκος δικαίως αντιστεκόταν και έχει επιμείνει ότι ο στόχος είναι να εξουδετερωθεί η ISIS, όχι να επιδιωχθεί ανατροπή του Άσαντ».

«Το μεγαλύτερο ρίσκο στην απόφασή του να επιτεθεί στην ISIS στη Συρία από αέρος ήταν πως θα μπορούσε να οδηγήσει τις ΗΠΑ μέσα σε έναν πολεμο που προσπαθούσε να αποφύγει» τονίζει η εφημερίδα.

Το τουρκικό αίτημα ζώνης απαγόρευσης πτήσεων στη βόρεια Συρία και ζώνης ασφαλείας είχε αρθρωθεί ήδη από το 2011. Η Ουάσινγκτον το απέρριπτε εξαιτίας της ισχύος της συριακής αεροπορίας, των τεράστιων στρατιωτικών πόρων που θα απαιτούσε και της αμφίβολης ισχύος και αξιοπιστίας της συριακής αντιπολίτευσης -πράγματα που, οπως από την πλευρά της σημειώνει η Washington Post, ισχύαν τότε τουλάχιστον όσο ισχύουν και σήμερα.

Επιμέλεια: Β.Ψυχογιός

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ