Προσφυγικό δράμα άνευ προηγουμένου στις ακτές της Ιταλίας

Παγωμένη μπροστά σε ένα προσφυγικό δράμα άνευ προηγουμένου στέκεται η Ιταλία. Σκηνές τρόμου εκτυλίχθηκαν στα ανοιχτά της Λαμπεντούζα όταν πλοιάριο με 500 μετανάστες από την υποσαχάρια Αφρική έμεινε ακυβέρνητο και στη συνέχεια βυθίστηκε μέσα σε κόλαση φωτιάς.

Εκατοντάδες είναι οι νεκροί στην προσπάθεια των μεταναστών να «αγγίξουν» την Ευρώπη, με τα ιταλικά μέσα ενημέρωσης να μιλούν για «νεκροταφείο μεταναστών» στη θάλασσα της Λαμπεντούζα.

Επέζησαν «μόνο οι πιο δυνατοί» και αυτοί είναι μόλις 155. Έχουν ανασυρθεί μέχρι στιγμής 114 σοροί, ανάμεσά τους μία έγκυος και τρία παιδιά, ενώ έχουν εντοπιστεί δεκάδες άλλοι νεκροί μετανάστες στο βυθισμένο πλοίο. Για τους υπολοίπους, η ιταλική ακτοφυλακή, οι καραμπινιέρι και δεκάδες ψαράδες από τη Λαμπεντούζα συνεχίζουν τις έρευνες, όμως οι ελπίδες για τους αγνοούμενους σβήνουν.

Η τραγωδία εκτυλίχθηκε λίγα μίλια από τις ακτές του νησιού Κονίλιο. Το πλοιάριο, που είχε ξεκινήσει από το λιμάνι Μιζουράτα της Λιβύης, άρχισε να πλέει ακυβέρνητο και να βάζει νερά όταν σταμάτησε η μηχανή του. Συνήθως οι διακινητές έχουν κινητά ή δορυφορικά τηλέφωνα για να καλούν σε βοήθεια όταν πλησιάζουν στη στεριά ή αντιμετωπίζουν προβλήματα, όμως αυτή τη φορά δεν είχαν.

Κάποιοι στο πλοιάριο άναψαν φωτιά σε μία κουβέρτα για να προσελκύσουν την προσοχή άλλων πλοίων, όμως οι φλόγες επεκτάθηκαν και ξεκίνησε ο εφιάλτης. Όλοι οι επιβαίνοντες μετακινήθηκαν στη μία πλευρά του πλοιαρίου για να γλιτώσουν από τη φωτιά, με αποτέλεσμα αυτό να αναποδογυρίσει και εκατοντάδες άνδρες, γυναίκες και παιδιά να πέσουν στη θάλασσα.

«Μόνοι οι πιο δυνατοί επέζησαν» δήλωσε η Σιμόνα Μοσκαρέλι του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης στη Ρώμη.

Οι περισσότεροι μετανάστες, που προέρχονταν από την Ερυθραία και τη Σομαλία, δεν ήξεραν να κολυμπούν, ανέφερε βασιζόμενη στις πρώτες συνομιλίες του Οργανισμού με επιζώντες. Μόνο τρεις από τις 100 γυναίκες που φέρεται να επέβαιναν στο πλοιάριο έχουν επιζήσει. Και ούτε ένα παιδί.

Σοκ και ντροπή προκαλούν την ίδια στιγμή οι μαρτυρίες μεταναστών ότι τρεις μηχανότρατες ψαράδων πέρασαν μπροστά τους και δεν σταμάτησαν να τους βοηθήσουν.

Στη Ρώμη σήμανε συναγερμός και η πολιτική «σταμάτησε» μετά το ναυάγιο. Ακυρώθηκαν συνεντεύξεις Τύπου και πολιτικές συναντήσεις, και εκδόθηκαν ανακοινώσεις που εξέφραζαν συλλυπητήρια για τα θύματα και ταυτόχρονα ζητούσαν την άμεση παρέμβαση της ΕΕ.

Μπροστά στις τραγωδίες με θύματα αθώους είναι απόλυτη ανάγκη να αναληφθούν ενέργειες εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δήλωσε ο πρόεδρος της Ιταλικής Δημοκρατίας Τζόρτζιο Ναπολιτάνο.

Ο υπουργός Εσωτερικών Αντζελίνο Αλφάνο και πολλοί Ιταλοί αξιωματούχοι απαίτησαν επίσης η Ευρωπαϊκή Ένωση να καταβάλλει συνολικά προσπάθειες για να βοηθήσει τις χώρες που δέχονται κύματα μεταναστών. «Ας ελπίσουμε ότι η ΕΕ θα συνειδητοποιήσει πως αυτό δεν είναι ιταλικό πρόβλημα, αλλά ευρωπαϊκό» δήλωσε ο Αφάνο, ο οποίος και αναχώρησε για τη Λαμπεντούζα.

Για τον τόπο της τραγωδίας αναχώρησε και η πρόεδρος της ιταλικής Βουλής των Αντιπροσώπων Λάουρα Μπολντρίνι, η οποία ανέφερε σε μήνυμά της: «Είμαστε όλοι θύματα, έκοντες άκοντες, της παγκοσμιοποίησης της αδιαφορίας, την οποία ο Πάπας κατήγγειλε με τόση έμφαση, ακριβώς από τη Λαμπεντούζα».

«Είναι πραγματικά ντροπή» είπε ο ίδιος ο προκαθήμενος της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, ο οποίος είχε επιλέξει τη Λαμπεντούζα για το πρώτο ταξίδι του εντός ιταλικούς εδάφους, καταγγέλλοντας την αδιαφορία του κόσμου για την τύχη των μεταναστών και ζητώντας σεβασμό και προστασία.

Η επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων Σεσίλια Μάλστρομ σχολίασε, εν τω μεταξύ, μέσω tweet πως η Ένωση πρέπει να υπερδιπλασιάσει τις προσπάθειες για να πολεμήσει τους δουλεμπόρους που εκμεταλλεύονται την ανθρώπινη απόγνωση.

Μόνη «παραφωνία» η δήλωση της ξενόφοβης Λέγκας του Βορρά που επέρριψε την «ηθική ευθύνη» για την τραγωδία στην Λάουρα Μπολντρίνι και την υπουργό Ενσωμάτωσης των Μεταναστών Σεσίλ Κιέντζ, η οποία και έχει βρεθεί επανειλημμένα στο στόχαστρο ρατσιστικών σχολίων από την ακροδεξιά.

Την ίδια ώρα, οι Αρχές στη Λαμπεντούζα πάσχιζαν να αντιμετωπίσουν την κατάσταση. «Χρειαζόμαστε φέρετρα, όχι ασθενοφόρα» δήλωνε ο Πιέτρο Μπάρτολο, επικεφαλής των υπηρεσιών υγείας της Λαμπεντούζα, στο Radio 24.

Ο δήμαρχος της Λαμπεντούζα μίλησε για τεραστίων διαστάσεων τραγωδία. «Αγαπητέ Λέτα, έλα να μετρήσεις νεκρούς μαζί μου» είπε ο Τζούσι Νικολίνι απευθυνόμενος στον Ιταλό πρωθυπουργό. Και δεν ήταν πρόκληση και οργή, αλλά κραυγή βοήθειας, όπως επισημαίνει ο ιταλικός Τύπος.

Το κέντρο υποδοχής μεταναστών στη Λαμπεντούζα έχει «υπερχειλίσει» και η κατάσταση είναι δύσκολα διαχειρίσιμη. Τη νύχτα πριν το ναυάγιο είχαν φτάσει άλλα δύο πλοιάρια με μετανάστες, το ένα με Σύρους και το δεύτερο με Λίβυους. Σε ένα χώρο που μπορεί να στεγάσει 250 άτομα έχουν στριμωχτεί περισσότερα από 1.000.

Εκατοντάδες μετανάστες φθάνουν στις ιταλικές ακτές σε καθημερινή βάση, ιδίως το καλοκαίρι όταν οι καιρικές συνθήκες είναι πιο ήρεμες. Η Λαμπεντούζα βρίσκεται σε απόσταση περίπου 120 χιλιομέτρων από την Τυνησία, και είναι μία από τις πλησιέστερες πύλες προς την ΕΕ για τους Αφρικανούς μετανάστες.

Σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, 8.400 μετανάστες έφτασαν στην Ιταλία και τη Μάλτα το πρώτο εξάμηνο του 2013, σχεδόν διπλάσιοι από τους 4.500 που είχαν φτάσει το ίδιο χρονικό διάστημα το 2012. Δεκάδες χιλιάδες είχαν φτάσει οι αφίξεις στο μαζικό μεταναστευτικό κύμα που ακολούθησε την Αραβική Άνοιξη το 2011.

Ευαγγελία Μπίφη

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ