Δημοσιονομικό Σύμφωνο, ESM και ανάπτυξη στο επίκεντρο της Συνόδου Κορυφής

Το Δημοσιονομικό Σύμφωνο και η τελική συμφωνία για το μόνιμο μηχανισμό στήριξης ESM μαζί με την ανάπτυξη και την απασχόληση βρίσκονται στο επίκεντρο της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ που διεξάγεται εν μέσω απεργιακής παράλευσης στο Βέλγιο. Στις Βρυξέλλες συζητείται, παράλληλα, το ελληνικό ζήτημα, την ώρα που η Αθήνα δεν έχει κλείσει ακόμη τη συμφωνία για το PSI και βρίσκεται σε διαβουλεύσεις για το πρόγραμμα της νέας δανειακής σύμβασης.

Για πρώτη φορά εδώ και πολλούς μήνες η Σύνοδος Κορυφής -που βρίσκεται σε εξέλιξη από τις 16:00 (ώρα Ελλάδος)- δεν διεξάγεται σε ατμόσφαιρα εκτάκτου ανάγκης ως προς το ευρώ. Η Σύνοδος διεξάγεται εν μέσω της γενικής απεργίας κατά της λιτότητας που παραλύει το Βέλγιο.

• Γενική απεργία στο Βέλγιο την ώρα που συνεδριάζει η ΕΕ

Το Δημοσιονομικό Σύμφωνο, που προβλέπει επιβολή αυτόματων κυρώσεων στις χώρες που παρουσιάζουν υπερβολικά ελλείμματα, αναμένεται να συγκεντρώσει τις υπογραφές των περισσότερων χωρών-μελών, όχι όμως και της Βρετανίας.

Το κείμενο, που φέρει την επίσημη ονομασία «Συνθήκη σταθερότητας, Συντονισμού και Διακυβέρνησης της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης», προβλέπει την εισαγωγή στις εθνικές νομοθεσίες του «χρυσού κανόνα» που θα υποχρεώνει τις κυβερνήσεις να τηρούν δημοσιονομική ισορροπία, ενώ παράλληλα ενισχύει τον αυτοματισμό στην επιβολή κυρώσεων εναντίον των χωρών με υπερβάλοντα δημοσιονομικά ελλείμματα.

Αν και ο στόχος είναι η εφαρμογή των προβλεπομένων στο Δημοσιονομικό Σύμφωνο στις χώρες της Ευρωζώνης, ως απάντηση στην κρίση χρέους, συνεχίζονται οι διπλωματικές προσπάθειες για την προσέλκυση κι άλλων χωρών της ΕΕ.

Η Γερμανία θα επιθυμούσε να υπάρχει συναίνεση για το Σύμφωνο και από την Δανία, την Πολωνία και τη Σουηδία, που δεν μέλη της Ευρωζώνης.

Από την πλευρά της, η Τσεχία φαίνεται πως θα καθυστερήσει να υπογράψει το Σύμφωνο, λόγω αντιπαραθέσεων στο εσωτερικό του κυβερνητικού συνασπισμού και η Ιρλανδία προσανατολίζεται στην προσφυγή σε δημοψήφισμα.

Η Τσεχία «δύσκολα θα δεχθεί» το Σύμφωνο με την παρούσα μορφή του, δήλωσε ο Τσέχος πρωθυπουργός Πετρ Νέτσας από τις Βρυξέλλες. «Θα ήθελα να εκφράσω τις σοβαρές επιφυλάξεις μου» ανέφερε λίγο πριν από την έναρξη της Συνόδου Κορυφής.

Πάντως, βασικός πολέμιος του Συμφώνου παραμένει η Βρετανία και όλα δείχνουν πως οι αντιρρήσεις της -όπως της είχε εκφράσει ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον στην τελευταία Σύνοδο του Δεκεμβρίου- δεν πρόκειται να καμφθούν.

Το Λονδίνο σε κάθε περίπτωση δεν προτίθεται στο στάδιο αυτό να εμποδίσει τις ευρωπαϊκές χώρες να χρησιμοποιήσουν τους ευρωπαϊκούς θεσμούς για να φέρουν σε πέρας το νέο Δημοσιονομικό Σύμφωνο, όπως δήλωσε ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών στο BBC, κατά τα φαινόμενα σε μια προσπάθεια να κατευνάσει τα πνεύματα.

Ο Ουίλιαμ Χέιγκ ανέφερε πως «δεν έχουμε την πρόθεση να δράσουμε τώρα», προσθέτοντας πως η Βρετανία«επιφυλάσσεται συγκεκριμένα όσον αφορά τη χρησιμοποίηση του Δικαστηρίου».

«Αν η χρησιμοποίηση των ευρωπαϊκών θεσμών απειλήσει τα θεμελιώδη δικαιώματα της Βρετανίας ή πλήξει τα ζωτικά συμφέροντά μας, όπως η ενιαία αγορά, τότε θα αναλάβουμε νομική δράση» είπε.

Παράλληλα, η Σύνοδο Κορυφής θα δώσει το «πράσινο φως» για την έναρξη λειτουργίας του μόνιμου μηχανισμού στήριξης (ESM) τον Ιούλιο, ένα χρόνο νωρίτερα από ότι είχε αρχικά σχεδιαστεί. Ο ESM θα έχει «δύναμη πυρός» 500 δισ. ευρώ, χωρίς την οικονομική συμβολή της Βρετανίας.

Ο ESM θα αντικαταστήσει τον προσωρινό μηχανισμό EFSF, ο οποίος χρηματοδοτεί αυτή τη στιγμή τα προγράμματα διάσωσης της Ελλάδας, της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας. Οι ηγέτες της ΕΕ ελπίζουν ότι ο ESM θα ενισχύσει τις άμυνες απέναντι στην κρίση χρέους, ωστόσο από άλλες πλευρές -όπως από τον Ιταλό πρωθυπουργό Μ.Μόντι, την επικεφαλής του ΔΝΤ Κρ.Λαγκάρντ και τον Αμερικανό υπουργό Οικονομικών Τ.Γκάιτνερ- εκφράζεται η άποψη ότι οι δυνάμεις του EFSF και του ESM θα πρέπει να συνδυαστούν κι όχι να λειτουργούν εκ παραλλήλου.

Ειδικότερα, το ΔΝΤ επισημαίνει πως εάν αυξηθεί η ευρωπαϊκή «δύναμη πυρός», χώρες εκτός ΕΕ θα πεισθούν να συνεισφέρουν περισσότερα στο Ταμείο, ώστε να ενισχυθεί η δυνατότητα αντιμετώπισης της κρίσης και να καθησυχαστούν οι αγορές.

Ωστόσο, η Γερμανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ έχει δηλώσει ότι δεν είναι τώρα η στιγμή για να συζητηθεί αυτό το θέμα, παραπέμποντάς το στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ τον Μάρτιο.

Την ίδια ώρα, με την ανεργία να πλήττει την Ευρώπη και τα μαύρα σύννεφα της ύφεσης να πυκνώνουν, οι ηγέτες της ΕΕ αναμένεται να ανακοινώσουν μέτρα στήριξης της ανάπτυξης και της δημιουργίας θέσεων απασχόλησης.

Οι ηγέτες της ΕΕ αναμένεται να ανακοινώσουν ότι 20 δισ. ευρώ από τους αναξιοποίητους πόρους, που περιλαμβάνονται στους προϋπολογισμούς της Ένωσης για τα έτη 2007 – 2013, θα κατευθυνθούν σε προγράμματα δημιουργίας θέσεων εργασίας, και ειδικά για τους νέους.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση διαθέτει στον προϋπολογισμό της 82 δισεκατομμύρια ευρώ που παραμένουν αδιάθετα και τα οποία προορίζονται για τη συγχρηματοδότηση έργων που υποστηρίζουν την ανάπτυξη και την απασχόληση, ανέφερε τη Δευτέρα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

«Θα προτείνουμε να επαναδιατεθούν τα ποσά των διαρθρωτικών ταμείων που δεν έχουν χρησιμοποιηθεί» δήλωσε ο πρόεδρος της Επιτροπής Ζοζέ Μπαρόζο.

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες αναμένεται, επίσης, να δώσουν το «πράσινο φως» για παροχή ρευστότητας από τις τράπεζες σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.

Εξ άλλου, υψηλά στην ατζέντα της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ βρίσκεται το ελληνικό ζήτημα. Με δεδομένο ότι δεν έχει κλείσει η συμφωνία με τους ιδιώτες για το «κούρεμα» των ομολόγων, στη Σύνοδο Κορυφής δεν αναμένεται πρόοδος σε σχέση με τη νέα δανειακή σύμβαση, ύψους 130 δισ. ευρώ, που συμφωνήθηκε τον Οκτώβριο.

Όπως σχολιάζουν και τα διεθνή μέσα ενημέρωσης, η Αθήνα βρίσκεται ένα βήμα μακριά από το να κλείσει τη συμφωνία για το PSI, ωστόσο φαίνεται απίθανο αυτό να συμβεί έως τις 16:00 (ώρα Ελλάδας), όταν αρχίζουν οι εργασίες της Συνόδου Κορυφής.

Αυτό δεν σημαίνει ότι στη διάρκεια των εργασιών της Συνόδου Κορυφής, καθώς και στο περιθώριο των διαβουλεύσεων δεν θα τεθεί το ζήτημα του νέου προγράμματος της δανειακής σύμβασης.

Ο πρωθυπουργός Λουκάς Παπαδήμος συναντήθηκε την Κυριακή με τους πολιτικούς αρχηγούς που στηρίζουν την κυβέρνηση και συμφωνήθηκαν οι βασικές γραμμές της διαπραγμάτευσης εν όψει της Συνόδου Κορυφής.

Υπό το φως των γερμανικών απαιτήσεων για επίτροπο στην Ελλάδα με αρμοδιότητα επί του προϋπολογισμού, οι πολιτικοί αρχηγοί συμφώνησαν ότι κάτι τέτοιο αποκλείεται να γίνει αποδεκτό. Παράλληλα, συμφώνησαν ότι δεν θα συναινέσουν σε περικοπή του 13ου και 14ου μισθού, καθώς και σε μείωση του κατώτατου μισθού στον ιδιωτικό τομέα.

Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι ο Λουκάς Παπαδήμος έχει την εξουσιοδότηση να διαπραγματευτεί, βάσει αυτών των «κόκκινων γραμμών», ωστόσο εάν οι εταίροι επιμείνουν σε σκληρά και ταπεινωτικά μέτρα, θα πρέπει να διαβουλευθεί εκ νέου με τους τρεις πολιτικούς αρχηγούς πριν από την τελική απόφαση.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ