Στην κάλπη προσέρχονται οι Ιρανοί μετά από μία θερμή προεκλογική εκστρατεία

91

Οι μαζικές συγκεντρώσεις, οι αλληλοκατηγορίες και η αβεβαιότητα κυριάρχησαν στο Ιράν, λίγο πριν τις εκλογές της 12ης Ιουνίου και ενώ ο κόσμος παρακολουθεί με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τα γεγονότα που θα κρίνουν, μεταξύ άλλων, την παραμονή στην προεδρία του Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ αλλά και τις σχέσεις με τη Δύση.

Την εβδομάδα πριν από την αναμέτρηση της Παρασκευής –η προεκλογική εκστρατεία τερματίστηκε επίσημα την Τετάρτη– κυριάρχησαν οι μεγάλες συγκεντρώσεις και η ρητορική σε υψηλούς τόνους.

Οι συγκεντρώσεις της Δευτέρας ήταν οι μεγαλύτερες που έχουν γίνει στην Τεχεράνη την τελευταία δεκαετία και οδήγησαν την πρωτεύουσα σε παράλυση. Η μία οργανώθηκε από το στρατόπεδο του νυν προέδρου, συντηρητικού, Μαχμούντ Αχμαντινεζάντ και η άλλη από το στρατόπεδο του βασικού του αντιπάλου, του μεταρρυθμιστή Χουσεΐν Μουσαβί.

Στο επίκεντρο της προεκλογικής εκστρατείας του Χ.Μουσαβί είναι η βελτίωση των σχέσεων του Ιράν με τον δυτικό κόσμο. Οι μεταρρυθμιστές πιστεύουν ότι ο κ. Αχμαντινετζάντ κατέστρεψε την οικονομία του Ιράν και την εικόνα της χώρας στον κόσμο.

Την Τρίτη, ο πρώην πρόεδρος και ηγέτης των «πραγματιστικών συντηρητικών» της χώρας Ακμπάρ Χασεμί Ραφσαντζανί ζήτησε από τον θρησκευτικό ηγέτη της χώρας Αλί Χαμενεΐ να εμποδίσει τυχόν προσπάθεια των οπαδών του Αχμαντινεζάντ να υπονομεύσουν τις εκλογές.

«Είναι αναγκαίο οι εκλογές αυτές να είναι τίμιες και καθαρές», τονίζει ο Ραφσαντζανί σε επιστολή που έστειλε προς τον αγιατολάχ Χαμενεΐ. Είχε προηγηθεί επίθεση του Αχμαντινεζάντ εναντίον των αντιπάλων του, τους οποίους κατηγόρησε για διαφθορά.

Ο Αλί Χαμενεΐ προσπάθησε να μείνει έξω από τη διαμάχη, επισημαίνοντας απλά ότι οι συγκεντρώσεις δεν πρέπει να οδηγούν σε συμπλοκές και ταραχές. Αλλοι 14 σιίτες κληρικοί από την πόλη Κομ -τη δεύτερη πιο ιερή πόλη του σιιτικού Ισλάμ μετά την Καρμπάλα-, πάντως, εκφράζουν με κοινή τους δήλωση την ανησυχία ότι η εικόνα του Ιράν πλήττεται από τις δημόσιες αντιπαραθέσεις.

«Αυτά που συμβαίνουν αυτές τις ημέρες υπερβαίνουν όσα θα έπρεπε να συμβαίνουν πριν από μια εκλογική αναμέτρηση», λέει στους New York Times ο Μασχαλάχ Σαμσολβαεζίν, πολιτικός σχολιαστής και πρώην διευθυντής διαφόρων μεταρρυθμιστικών εφημερίδων. «Ο κόσμος εκφράζει με έντονο τρόπο τη δυσαρέσκειά του» συνεχίζει.

Όπως γράφει πάντως στους New York Times ο Ιρανοαμερικανός δημοσιογράφος Τζέισον Ρεζαγιάν, που εργάζεται για το ηλεκτρονικό περιοδικό Tehran Bureau, η αποκωδικοποίηση των συγκεντρώσεων αυτής της εβδομάδας δεν είναι απλή υπόθεση. Η νεολαία της Τεχεράνης ξεχύνεται στους δρόμους για να εκτονωθεί, αλλά τα αισθήματά της δεν είναι κατανάγκη αρνητικά απέναντι στον πρόεδρο.

Πολλοί από τους νέους που συναντούσε τις τελευταίες ημέρες της εκστρατείας στους δρόμους ήταν μέλη της εθνοφρουράς (Basij), η νέα γενιά της ισλαμικής επανάστασης. Η διαφορά τους από τους άλλους είναι ότι διαθέτουν εμπειρία και όπλα.

Σύμφωνα με αναλυτές, το πιο εντυπωσιακό στοιχείο αυτών των ημερών ήταν η μαζική παρουσία των γυναικών, οι οποίες κρατούν σημαίες του Χ.Μουσαβί, φορούν πράσινα κασκόλ (το πράσινο είναι το χρώμα της εκστρατείας του Μουσαβί και το ιερό χρώμα του Ισλάμ) και αποδοκιμάζουν τους υποστηρικτές του Αχμαντινεζάντ. Μάλιστα, κορίτσια ηλικίας ακόμη και 10 ετών μοιράζουν προκηρύξεις υπέρ του πρώην πρωθυπουργού.

Αβέβαιο το αποτέλεσμα

Το αποτέλεσμα των εκλογών της Παρασκευής θεωρείται σχεδόν αδύνατο να προβλεφθεί. Ο Μ.Αχμαντινεζάντ φέρεται να χαίρει της υποστήριξης του αγιατολάχ Χαμενεΐ, αλλά ο 67χρονος Χ.Μουσαβί είναι σε θέση να κάνει την έκπληξη.

Ωστόσο, λίγες ώρες πριν από τις εκλογές, σε μήνυμά του ο πολιτικός προϊστάμενος των Φρουρών της Επανάστασης, Γιαντολάχ Τζαβανί, προειδοποιούσε εμμέσως τους οπαδούς του Μουσαβί ότι δεν θα γίνει ανεκτή η δημιουργία δύναμης υπό την αιγίδα του Μουσαβί. Προχώρησε, ακόμη, και σε παραλληλισμούς με την «βελούδινη επανάσταση» στην Τσεχοσλοβακία το 1989.

Ένας άλλος μεταρρυθμιστής υποψήφιος, ο Μέχντι Καρουμπί, δέχεται πιέσεις να εγκαταλείψει τη μάχη ώστε να μη διασπαστούν οι ψήφοι του μεταρρυθμιστικού στρατοπέδου.

«Παρόλο που δεν μπορώ να προβλέψω τι θα γίνει, διαπιστώνω ότι ο Μουσαβί προσελκύει όλο και περισσότερα μέλη της σιωπηλής πλειοψηφίας, διανοούμενους, βιομήχανους, καθώς και τη μεσαία τάξη, ανθρώπους που στο παρελθόν είχαν χάσει κάθε ελπίδα ότι μπορεί να γίνει κάτι στο Ιράν», επισημαίνει στην εφημερίδα Independent ο δρ. Ρεζά Μοχλαβί, διευθυντής του Κέντρου Ιρανικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Ντάρχαμ.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ,ΑΠΕ-ΜΠΕ