Η τρύπα του όζοντος στην Ανταρκτική δεν θα επουλωθεί πριν το 2065

36

Το «κλείσιμο» της τρύπας του όζοντος πάνω από τονότιοπόλο θα καθυστερήσει τουλάχιστον μια δεκαετία σε σχέση με προηγούμενες εκτιμήσεις, καθώς παλιά μοντέλα ψυγείων και κλιματιστικών αυτοκινήτων συνεχίζουν να απελευθερώνουν καταστρεπτικές ουσίες.

Τουλάχιστον, το στρώμα του όζοντος πάνω από την Αρκτική, το οποίο είχε αραιωθεί λιγότερο από ό,τι στην Ανταρκτική, θα έχει επουλωθεί σχεδόν πλήρως έως το 2045, όπως έδειξε η ίδια έρευνα της Εθνικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας των ΗΠΑ.

Η τρύπα του όζοντος πάνω από την Ανταρκτική επεκτείνεται εποχιακά μέχρι τις νοτιότερες περιοχές της λατινικής Αμερικής, ενώ η τρύπα της Αρκτικής επηρεάζει την άνοιξη κατοικημένες περιοχές της βόρειας Ευρώπης.

Η αυξημένη ηλιακή υπεριώδης ακτινοβολία του ήλιου που φτάνει μέχρι το έδαφος στις περιοχές αυτές αυξάνει για τους κατοίκους και τα ζώα της περιοχής τον κίνδυνο καταρράκτη και καρκίνου του δέρματος.

Η καταστροφή του στρατοσφαιρικού όζοντος οφείλεται κυρίως στους χλωροφθοράνθρακες (CFC), ουσίες που χρησιμοποιούνταν παλαιότερα σε ψυγεία και κλιματιστικά (φρέον), σε σπρέι και διαλύτες. Η χρήση τους καταργήθηκε σταδιακά σε 180 χώρες έπειτα από την ενεργοποίηση του Πρωτοκόλλου του Μόντρεαλ το 1987. Η συμφωνία καταργούσε παράλληλα και άλλες χλωριωμένες και βρωμιωμένες ουσίες που αντιδρούν με το όζον.

Η αποδόμηση των ουσιών αυτών στην ατμόσφαιρα χρειάζεται δεκαετίες για να ολοκληρωθεί, καθυστερώντας την αναπλήρωση του πολικού όζοντος.

Η νέα μελέτη, που παρουσιάστηκε σε συνέδριο της Αμερικανικής Γεωφυσικής Εταιρείας στο Σαν Φρανσίσκο, δείχνει ότι η μείωση του χλωρίου και του βρωμίου στην ατμόσφαιρα καθυστερεί. Μάλιστα το 15% της σημερινής ετήσιας παγκόσμιας εκπομπής αυτών των ενώσεων αντιστοιχεί στις ΗΠΑ και τον Καναδά, χώρες στις οποίες η παραγωγή τους έχει σταματήσει.

H τρύπα του όζοντος πάνω από την Ανταρκτική ανακαλύφθηκε τη δεκαετία του 1980 και έκτοκε παρακολουθείται στενά τόσο από δορυφόρους όσο και από επίγειους σταθμούς.

Η τρύπα επηρεάζεται και από μετεωρολογικούς παράγοντες, καθώς ορισμένα ψυχρά ρεύματα αέρα επιτείνουν την καταστροφή του όζοντος -στο Νότιο Πόλο οι θερμοκρασίες είναι γενικά χαμηλότερες, γι αυτό και η τρύπα της Ανταρκτικής είναι πάντα μεγαλύτερη από της Αρκτικής.

Εξαιτίας των ιδιαίτερων κλιματικών συνθηκών, το μέγεθος της φετινής τρύπας πλησίασε την έκταση-ρεκόρ που καταγράφηκε το 2003. Το Σεπτέμβριο, η τρύπα έφτασε σε μέγεθος τα 26 εκατ. τετραγωνικά χιλιόμετρα, περίπου όσο η έκταση της Βορείου Αμερικής.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ,Associated Press