Νέα θεωρία για τα αίτια της μαζικής εξαφάνισης ειδών πριν από 251 εκατ. χρόνια

36

Ένας κομήτης ή αστεροειδής, παρόμοιος σε μέγεθος με αυτόν που οδήγησε στην εξαφάνιση τους δεινόσαυρους, προσέκρουσε στη Γη πριν από 251 εκατομμύρια χρόνια και προκάλεσε τη μεγαλύτερη καταγεγραμμένη μαζική εξαφάνιση ειδών, σύμφωνα με δημοσίευση στο περιοδικό Science την Πέμπτη.

Όπως αναφέρει το BBC, η κύρια ένδειξη που συνηγορεί υπέρ της νέας θεωρίας είναι τα σπάνια ισότοπα αργού και ηλίου που βρέθηκαν εγκλωβισμένα σε «κλουβιά» από άτομα άνθρακα, τα οποία ονομάζονται φουλερένια. Πρόκειται για μόρια που αποτελούνται από 60 ή παραπάνω άτομα άνθρακα και πήραν το όνομά τους από τον αρχιτέκτονα Buckminster Fuller, τα σχέδια του οποίου θυμίζουν έντονα τη δομή τους.

«Τα ισότοπα αυτά σχηματίζονται σε αστέρες άνθρακα» αναφέρει ο δρ. Λούαν Μπέκερ, του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον.

Τα μοριακά «απομεινάρια» του μετεωρίτη βρέθηκαν σε σχετικά υψηλές συγκεντρώσεις σε ιζήματα ηλικίας 251 εκατομμυρίων ετών (τέλος Πέρμιου, αρχές Τριασσικού) στην Ιαπωνία, την Κίνα και την Ουγγαρία.

Η θέση πρόσκρουσης δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστεί, καθώς ελάχιστα πετρώματα έχουν παραμείνει στο γήινο φλοιό από την εποχή εκείνη, κατά την οποία όλες οι σημερινές ήπειροι ήταν ενωμένες στην υπερ-ήπειρο της Πανγαίας.

Ο δρ. Μπέκερ και ο συνεργάτης του Ρόπμερτ Πορέντα, του Πανεπιστημίου του Ρότσεστερ στη Νέα Υόρκη, εκτιμούν πως ο αστεροειδής ή κομήτης είχε διάμετρο έξι έως 12 χιλιομέτρων, περίπου όσο και ο μετεωρίτης που ίσως οδήγησε στην εξαφάνιση τους δεινόσαυρους πριν από 65 εκατομμύρια χρόνια.

Κατέληξαν στο συμπέρασμα αυτό υποθέτοντας πως, αν ο μετεωρίτης είχε μέγεθος μεγαλύτερο των 12χλμ., η συγκέντρωση των φουλερένιων θα ήταν μεγαλύτερη. Αν ήταν μικρότερος των έξι χιλιομέτρων, οι επιπτώσεις της πρόσκρουσης δεν θα εκτείνονταν σε ολόκληρο τον πλανήτη.

Η μεγαλύτερη μαζική εξαφάνιση ειδών στην ιστορία της Γης

«Η πρόσκρουση ενός σώματος αυτού του μεγέθους απελευθερώνει ενέργεια περίπου ένα εκατομμύριο φορές περισσότερη από ό,τι ο ισχυρότερος καταγεγραμμένος σεισμός του προηγούμενου αιώνα» αναφέρει ο δρ. Πορέντα.

Η πρόσκρουση συνέπεσε χρονικά με την ενεργοποίηση ηφαιστείων στην περιοχή της σημερινής Σιβηρίας. Η λάβα που ανέβλυσε από τον υποκείμενο μανδύα σε διάστημα ενός εκατομμυρίου ετών θα ήταν αρκετή για να καλύψει ολόκληρο τον πλανήτη με ένα στρώμα πάχους τριών μέτρων.

Οι δύο ερευνητές θεωρούν πως η πρόσκρουση του μετεωρίτη και η αυξημένη ηφαιστειακή δραστηριότητα ήταν οι αιτίες της εξαφάνισης του 90% των θαλάσσιων οργανισμών και του 70% των χερσαίων, σε διάστημα 8.000 έως 100.000 ετών.

Τα απολιθώματα των περίπου 15.000 ειδών τριλοβιτών (πρωτόγονο θαλάσσιο αρθρόποδο) είναι άφθονα σε στρώματα ηλικίας μεγαλύτερης των 251 εκατομμυρίων ετών, αλλά απουσιάζουν εντελώς από νεότερα στρώματα.

Αν η θεωρία των δύο ερευνητών είναι σωστή, οι πτώσεις μετεωριτών ήταν τα κύρια γεωλογικά φαινόμενα που καθόρισαν τα χρονικά όρια της ακμής των ερπετών αλλά και τη μετέπειτα πορεία της εξέλιξης.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ