Τεχνητή μήτρα κρατά ζωντανά πρόωρα αρνάκια

Τα μωρά που γεννιούνται πολύ πρόωρα θα έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες
επιβίωσης αν φτάσει τελικά στα μαιευτήρια η νέα τεχνητή μήτρα που
αναπτύχθηκε σε αμερικανικό νοσοκομείο: μια πλαστική σακούλα που γεμίζει
με τεχνητό αμνιακό υγρό κράτησε ζωντανά πρόωρα αρνάκια για διάστημα
μέχρι και τεσσάρων εβδομάδων.

Η πρόοδος της νεογνολογίας τις τελευταίες δεκαετίες έχει σπρώξει πολύ προς τα πίσω το όριο πέρα από το οποίο ένα πρόωρο βρέφος μπορεί να επιζήσει. Ακόμα κι έτσι, όμως, για ένα μωρό στην 23η εβδομάδα της κύησης (όταν ζυγίζει γύρω στα 600 γραμμάρια) η πιθανότητα επιβίωσης είναι μόλις 15%.

Το ποσοστό, όμως, εκτινάσσεται στο 80% στις 25 εβδομάδες κύησης. Κι αυτό σημαίνει ότι μια τεχνητή μήτρα που φροντίζει το βρέφος μόνο για λίγες εβδομάδες θα είχε σημαντικό όφελος ως προς την πιθανότητα επιβίωσης.

Θα περιόριζε επίσης τις επιπλοκές που προκαλεί σήμερα η παραμονή στη θερμοκοιτίδα, όπως τα προβλήματα που εμφανίζουν οι πνεύμονες όταν αναγκάζονται να αναπνεύσουν αέρα πριν αναπτυχθούν αρκετά.

Πειραματικά συστήματα εξωμήτριας κύησης είχαν δοκιμαστεί και στο παρελθόν, χρησιμοποιούσαν όμως εξωτερικές αντλίες για να διοχετεύουν αίμα στο έμβρυο -αυτό ασκεί πίεση στην καρδιά και μπορεί να προκαλέσει τελικά καρδιακή ανεπάρκεια, λένε οι συντάκτες της νέας μελέτης.

Το νέο σύστημα που ανέπτυξαν οι ερευνητές στο Νοσοκομείο Παίδων της Φιλαδέλφεια είναι μια πλαστική σακούλα με έναν σωλήνα που διοχετεύει συνεχώς τεχνητό αμνιακό υγρό (χλιαρό νερό με άλατα και θρεπτικά συστατικά) και έναν δεύτερο σωλήνα που το αδειάζει.

Ο ομφάλιος λώρος συνδέεται με ένα εξωτερικό σύστημα οξυγόνωσης που χρησιμοποιεί την ίδια την καρδιά του εμβρύου για την κυκλοφορία του αίματος. Αισθητήρες συνδεδεμένοι με τη σακούλα μετρούν διάφορες παραμέτρους και κρατούν το υγρό περιβάλλον της σακούλας σταθερό.

Η τελευταία σειρά δοκιμών, αναφέρει η ομάδα στο Nature Communications, πραγματοποιήθηκε σε οκτώ αρνάκια που αφαιρέθηκαν από τη μήτρα της μητέρας του όταν βρίσκονται σε στάδιο ανάπτυξης αντίστοιχο με ένα μωρό 23 εβδομάδων.

Και τα οκτώ επέζησαν για διάστημα μέχρι 28 ημερών, οπότε οι πνεύμονές τους ήταν πια έτοιμη να αναπνεύσουν αέρα αντί αμνιακό υγρό. Ορισμένα πάντως εμφάνισαν επιπλοκές όπως λοιμώξεις.

«Δείχνουν να έχουν ομαλή ανάπτυξη από όλες τις απόψεις» λέει ο Δρ Άλαν Φλέικ, επικεφαλής της μελέτης.

Τα περισσότερα πειραματόζωα θανατώθηκαν για εξετάσεις, ένα όμως ταΐστηκε με μπιμπερό και σήμερα έχει ηλικία ενός έτους, χωρίς να παρουσιάζει επιπλοκές.

Η ερευνητική ομάδα επισημαίνει πάντως ότι απαιτούνται περαιτέρω δοκιμές σε πειραματόζωα, ενώ οι πρώτες δοκιμές σε ανθρώπους δεν αναμένονται σε λιγότερο από τρία χρόνια.

Ακόμα κι αν όλα πάνε καλά, η τεχνητή μήτρα είναι εντελώς απίθανο να αντικαταστήσει σύντομα την πραγματική -οι ερευνητές τονίζουν ότι δεν θα προσπαθήσουν να σπρώξουν το όριο της επιβίωσης πριν από τις 23 εβδομάδες.

Βαγγέλης Πρατικάκης

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ