Αχανές κοίτασμα ήλιου καθησυχάζει την αγωνία για ελλείψεις

Από τα μπαλόνια μέχρι τους μαγνητικούς τομογράφους και τον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων, το ήλιο είναι μακράν πιο σημαντικό από ό,τι θα φανταζόταν κανείς. Με τα διεθνή αποθέματα να στερεύουν, η ανακάλυψη ενός γιγάντιου κοιτάσματος ηλίου στην Τανζανία καθησυχάζει τις ανησυχίες, τουλάχιστον για μερικά ακόμα χρόνια.

Το νέο απόθεμα υπολογίζεται στα 1,53 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα, ποσότητα που θα μπορούσε να γεμίσει 600.000 πισίνες ολυμπιακών διαστάσεων και να καλύψει το σύνολο της παγκόσμιας ζήτησης για επτά χρόνια.

Το ήλιο είναι το δεύτερο πιο άφθονο στοιχείο στο Σύμπαν, στη Γη όμως σπανίζει: είναι τόσο ελαφρύ ώστε διαρρέει στο Διάστημα με την πρώτη ευκαιρία. Οι μικρές ποσότητες που υπάρχουν σήμερα στον πλανήτη παράγονται από τη διάσπαση ραδιενεργών στοιχείων όπως το ουράνιο και το θόριο.

Λόγω της μεγάλης πυκνότητάς τους, τα ραδιενεργά αυτά στοιχεία βρίσκονται συνήθως σε μεγάλα βάθη, και το ήλιο που παράγουν εγκλωβίζεται σε πετρώματα, όπως συμβαίνει και με το φυσικό αέριο.

Αυτός είναι ο λόγος που το μεγαλύτερο μέρος του ηλίου που παράγεται σήμερα σε παγκόσμιο επίπεδο απομονώνεται από το φυσικό αέριο.

Μέχρι σήμερα, όλα τα γνωστά αποθέματα ηλίου είχαν ανακαλυφθεί κατά τύχη στη διάρκεια ερευνών για υδρογονάνθρακες.

Τώρα, ερευνητές στη Βρετανία και τη Νορβηγία παρουσιάζουν το πρώτο μεγάλο κοίτασμα που ανακαλύπτεται εσκεμμένα. Η ανακάλυψη βασίστηκε στην εκτίμηση ότι η ηφαιστειακή δραστηριότητα στην κοιλάδα του Ριφτ Βάλεϊ στην Τανζανία προσφέρει τις μεγάλες ποσότητες θερμότητας που απαιτούνται για την απελευθέρωση του ηλίου από πετρώματα μεγάλου βάθους και τη συσσώρευσή του σε υπόγειες κοιλότητες.

Η ανακάλυψη διασφαλίζει την κάλυψη της ζήτησης για πολύ καιρό, και επιπλέον ανοίγει το δρόμο για την ανακάλυψη κι άλλων κοιτασμάτων στο μέλλον, δήλωσε ο Κρις Μπάλενταϊν του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, μέλος της ομάδας που παρουσίασε τα ευρήματα στο συνέδριο Γεωχημείας Goldschmit στη Γιοκοχάμα της Ιαπωνίας.

Το κοίτασμα στο Ριφτ Βάλεϊ αντιστοιχεί περίπου στο ένα τρίτο του συνόλου των αμερικανικών αποθεμάτων, που φτάνει τα 4,3 δισ. κυβικά μέτρα.

Το ήλιο χρησιμοποιείται σήμερα σε υγρή μορφή ως ψυκτικό για τους υπεραγώγιμους μαγνήτες των μαγνητικών τομογράφων και άλλων μηχανημάτων. Χρησιμοποιείται επίσης για την ανίχνευση διαρροών στη βιομηχανία, στην πυρηνική ενέργεια.

Οι ανάγκες είναι τόσο μεγάλες και τα αποθέματα είναι τόσο μικρά ώστε ορισμένοι ειδικοί είχαν προτείνει την απαγόρευση της χρήσης ήλιου σε μπαλόνια ή άλλες μη κρίσιμες εφαρμογές.’

«Με τους σημερινούς ρυθμούς χρήσης, όλα τα γνωστά αποθέματα ήλιου θα έχουν εξαντληθεί μέχρι το 2030 ή το 2040» επισήμανε ο Μπάλενταϊν.

Η ανακάλυψη της ομάδας του υπόσχεται τώρα να μας δώσει περισσότερο χρόνο.

Βαγγέλης Πρατικάκης

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ