Ο κομήτης του Rosetta είναι στην πραγματικότητα σιαμαία δίδυμα

Πριν από μερικά δισεκατομμύρια χρόνια, στο νεογέννητο Ηλιακό Σύστημα, δύο κομήτες συγκρούστηκαν με χαμηλή ταχύτητα και ενώθηκαν για πάντα. Σχημάτισαν έτσι το αντικείμενο που ονομάζεται σήμερα κομήτης 67P, την κατάμαυρη χιονόμπαλα που μελετά η ευρωπαϊκή αποστολή Rosetta.

Ο κομήτης 67P/Churyumov–Gerasimenko, όπως είναι το πλήρες όνομά του, έχει περίεργο σχήμα που θυμίζει πλαστικό παπάκι. Από την αρχή της αποστολής οι ερευνητές αναρωτιούνταν αν ο κομήτης αποτελούνταν εξαρχής από δύο επιμέρους λοβούς, ή αν προέκυψε από τη συνένωση δύο ξεχωριστών σωμάτων.

Διαβάστε επίσης:

• Μετρήσεις του Rosetta ανατρέπουν θεωρία για τους ωκεανούς της Γης
• Δραματικό φινάλε σχεδιάζεται για τον κυνηγό κομητών Rosetta
• To Rosetta ανατρέπει θεωρία για το σχηματισμό του Ηλιακού Συστήματος

Την απάντηση δίνουν τώρα εικόνες υψηλής ανάλυσης από την κάμερα Osiris του Rosetta. Οι παρατηρήσεις αποκαλύπτουν ότι και οι δύο λοβοί καλύπτονται από αλλεπάλληλα στρώματα υλικών, τα οποία τυλίγουν κάθε λοβό ξεχωριστά και συναντώνται υπό γωνία στον «λαιμό» της πάπιας, το σημείο ένωσης των δύο επιμέρους τμημάτων.

«Μπορείτε να φανταστείτε αυτή τη διαστρωμάτωση σαν κρεμμύδι. Σε αυτήν την περίπτωση, όμως, βλέπουμε δύο ξεχωριστά κρεμμύδια που σχηματίστηκαν ανεξάρτητα και μετά συνενώθηκαν» λέει ο Ματέο Μασιρόνι του Πανεπιστημίου της Πάντοβα στην Ιταλία, πρώτος συγγραφέας της δημοσίευσης στο περιοδικό Nature.

«Τα στρώματα [των δύο τμημάτων] έχουν κλίση σε αντίθετες κατευθύνσεις κοντά στον λαιμό του κομήτη» προσθέτει.

Η ανακάλυψη επιβεβαιώθηκε από μετρήσεις της δύναμης της βαρύτητας σε όλη την επιφάνεια του κομήτη. Σε γενικές γραμμές, τα στρώματα υλικών πρέπει να σχηματίστηκαν κάθετα στη δύναμη της βαρύτητας, μια διάταξη που ήταν δυνατό να αναπαραχθεί με υπολογιστικά μοντέλα μόνον στην περίπτωση που ο κομήτης αποτελείται από δύο ενωμένα τμήματα.

Ο χάρτης του βαρυτικού πεδίου συνηγορεί στην υπόθεση της ένωσης δύο επιμέρους σωμάτων (ESA /Rosetta /MPS for OSIRIS Team MPS /UPD /LAM /IAA/SSO /INTA /UPM /DASP /IDA; M. Massironi et al.)

Η σύγκρουση ανάμεσα στους δύο κομήτες «πρέπει να συνέβη με χαμηλή ταχύτητα προκειμένου να διατηρηθούν αυτά τα στρώματα μέχρι το βάθος που δείχνουν τα δεδομένα μας» επισημαίνει ο Μασιρόνι.

«Επιπλέον, οι εντυπωσιακές δομικές ομοιότητες ανάμεσα στους δύο λοβούς υποδηλώνει ότι, παρά την διαφορετική προέλευσή τους, πρέπει να σχηματίστηκαν από παρόμοιες διαδικασίες» προσθέτει ο Μπγιορν Ντάβιντστον του Πανεπιστημίου της Ουψάλα στη Σουηδία.

«Διαστρωμάτωση υλικών έχει παρατηρηθεί στην επιφάνεια κι άλλων κομητών, κάτι που σημαίνει ότι πέρασαν από παρόμοια διαδικασία σχηματισμού».

Το Rosetta θα συνεχίσει να παρακολουθεί τον κομήτη για έναν ακόμα χρόνο, καθώς απομακρύνεται από τον Ήλιο, και θα μπορούσε να προσφέρει νέα στοιχεία για αυτά τα γεωλογικά απολιθώματα από το σχηματισμό του Ηλιακού Συστήματος.

Βαγγέλης Πρατικάκης

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ