Άνθρωπος, το πρώτο «υπεραρπακτικό» στην ιστορία του πλανήτη

Από τη βιομηχανική αλιεία μέχρι τους πλούσιους τουρίστες που σκοτώνουν λιοντάρια για διασκέδαση στην Αφρική, ο άνθρωπος έχει γίνει πραγματική μηχανή εξόντωσης άγριων ζώων. Είναι το πρώτο «υπεραρπακτικό» που επηρεάζει τον πλανήτη με τόσο δραματικό τρόπο, επιβεβαιώνει μελέτη στο Science.

«Η φοβερή αποτελεσματικότητα της τεχνολογίας εξόντωσης, τα παγκόσμια οικονομικά συστήματα και η διαχείριση των φυσικών πόρων, η οποία δίνει προτεραιότητα σε βραχυπρόθεσμα οφέλη για την ανθρωπότητα, έχουν οδηγήσει στον ανθρώπινο υπερθηρευτή» σχολιάζει ο Κρις Ντάριμοντ του Πανεπιστημίου της Βικτώρια στον Καναδά, επικεφαλής της νέας δημοσίευσης.

«Οι επιπτώσεις είναι το ίδιο ακραίες με τις συμπεριφορές μας και ο πλανήτης δέχεται την επιβάρυνση της αρπακτικής κυριαρχίας μας» προειδοποιεί.

Διαβάστε επίσης:

• Η Γη ξαναζεί τις τελευταίες μέρες των δεινοσαύρων
• O άνθρωπος «αύξησε 1.000 φορές» τις εξαφανίσεις ειδών

Οι ερευνητές είχαν την ιδέα για τη νέα μελέτη στη διάρκεια μιας άσχετης έρευνας πεδίου σε ένα νησάκι έξω από τον Καναδά. Παρατήρησαν τότε ότι οι αλιείς της περιοχής σκοτώνουν πολύ περισσότερα ψάρια από ό,τι άλλοι θηρευτές, και σκέφτηκαν να εξετάσουν αν συμβαίνει το ίδιο σε παγκόσμια κλίμακα.

Η μελέτη, μια μετα-ανάλυση 300 προηγούμενων ερευνών που χρειάστηκε δέκα χρόνια για να ολοκληρωθεί, έδειξε μεταξύ άλλων ότι ο άνθρωπος κυνηγά ενήλικα ψάρια με ρυθμό μέχρι και 14 φορές μεγαλύτερο σε σχέση με άλλους θηρευτές των ωκεανών.

Χάρη στις μεθόδους βιομηχανικής αλιείας, η ψαριά σε παγκόσμιο επίπεδο εκτιμάται ότι φτάνει τον αστρονομικό αριθμό των 100 εκατομμυρίων τόνων το χρόνο -πολύ πέρα από τις δυνατότητες και του πιο πεινασμένου και επιθετικού αρπακτικού.

Η κατάσταση είναι εξίσου απελπιστική στην ξηρά. Ο άνθρωπος, προκύπτει από την ανάλυση, σκοτώνει άγρια φυτοφάγα ζώα περίπου με τον ίδιο ρυθμό που υπολογίζεται για άλλους θηρευτές όπως ο λύκος και η αρκούδα. Ο άνθρωπος, όμως, κυνηγά άγρια σαρκοφάγα ζώα με ρυθμό εννέα φορές μεγαλύτερο από ό,τι άλλα αρπακτικά που κυνηγούν αρπακτικά.

Μια άλλη σημαντική διαφορά, προσθέτουν οι ερευνητές, είναι ότι ο άνθρωπος έχει απομακρυνθεί από την πάγια τακτική άλλων αρπακτικών να κυνηγούν κυρίως νεαρά άτομα. Η εξόντωση ενήλικων ατόμων που βρίσκονται στο άνθος της αναπαραγωγικής ηλικίας δημιουργεί μια επιπλέον εξελικτική πίεση που δυσχεραίνει την επιβίωση απειλούμενων ειδών.

Η τάση των ανθρώπων να κυνηγούν τα πιο μεγαλόσωμα, ενήλικα ζώα, επισημαίνουν οι ερευνητές, ήδη επηρεάζει την εξέλιξη ορισμένων ψαριών και άλλων ζώων, τα οποία εξελίσσονται σε πιο μικρόσωμες μορφές και ενίοτε αλλάζουν ακόμα και συμπεριφορές.

Κάποια είδη ίσως καταφέρουν έτσι να επιζήσουν. Άλλα, όμως, είναι καταδικασμένα να πεθάνουν στα νύχια του κυρίαρχου υπερκυνηγού.

Επιμέλεια: Βαγγέλης Πρατικάκης

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ