Η ορμόνη της αγάπης κάνει τη γυναίκα μαμά

Είναι η ορμόνη που φέρνει όλα τα καλά: κινητοποιεί το σεξουαλικό ενδιαφέρουν, προσφέρει χαλάρωση μετά τον οργασμό, ενισχύει τις σχέσεις εμπιστοσύνης και το δεσμό ανάμεσα στη μητέρα και το μωρό. Νέα μελέτη αποκαλύπτει πώς η ωκυτοκίνη, η περίφημη ορμόνη της αγάπης, μεταμορφώνει ακόμα και τα άτεκνα, παρθένα θηλυκά σε στοργικές θετές μητέρες.

Η νέα δημοσίευση στο περιοδικό Nature αποκαλύπτει παράλληλα έναν νέο μηχανισμό δράσης αυτής της πολυμήχανης ορμόνης: φαίνεται ότι συνδέεται σε εξειδικευμένους νευρώνες του ακουστικού φλοιού και ρυθμίζει τη ροή των «κοινωνικών» πληροφοριών που επεξεργάζεται ο εγκέφαλος.

Στην περίπτωση των ποντικών που χρησιμοποιήθηκαν στα πειράματα, η ορμόνη δείχνει να ξυπνά το ενδιαφέρον για τα καλέσματα των νεογνών, ακόμα και σε θηλυκά ποντίκια που κανονικά δεν θα εκδήλωναν μητρική συμπεριφορά.

• Περισσότερες ειδήσεις για την ωκυτοκίνη

Λόγω του ρόλου της στην επεξεργασία κοινωνικών ερεθισμάτων, όπως το κλάμα των μωρών στη συγκεκριμένη περίπτωση, η ωκυτοκίνη θα μπορούσε να αξιοποιηθεί στην αντιμετώπιση ψυχικών διαταραχών, προτείνει η ερευνητική ομάδα στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης. Τέτοιες παθήσεις είναι για παράδειγμα η επιλόχιος κατάθλιψη, η κοινωνική φοβία και η μετατραυματική διαταραχή.

Οι ερευνητές πειραματίστηκαν αρχικά με ποντίκια που είχαν μόλις γεννήσει μικρά. Τα νεογέννητα ποντικάκια κλαίνε με υπερηχητικούς ήχους όταν ενοχλούνται ή μετακινηθούν από τη φωλιά, και η μητέρα αντιδρά άμεσα σε αυτό το κλάμα και τρέχει στα μωρά της.

Τα πρώτα πειράματα αποκάλυψαν την παρουσία υποδοχέων της ωκυτοκίνης στον ακουστικό φλοιό από τον οποίο περνά ο ήχος του κλάματος. Η ορμόνη συνδέεται με αυτούς τους υποδοχείς και αλλάζει άμεσα τον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος αντιδρά στο κοινωνικό ερέθισμα του κλάματος.

Πράγματι, το χημικό μπλοκάρισμα των υποδοχέων έκανε τις νέες μητέρες να αγνοούν σχεδόν τελείως το κλάμα των νεογέννητων ποντικών.

Επιπλέον, οι ενέσεις ωκυτοκίνης στον εγκέφαλο έναναν ακόμα κα τα παρθένα θηλυκά ποντίκια, τα οποία κανονικά δεν θα εκδήλωναν μητρικές συμπεριφορές, να σπεύδουν σε ξένα νεογέννητα ποντίκια αμέσως μόλις άκουγαν το κλάμα τους. Έγλυφαν τα ξένα παιδιά και τα έπιαναν από το σβέρκο για να τα μεταφέρουν σε πιο ασφαλές μέρος.

Το εντυπωσιακό είναι ότι αυτό το αφύσικο μητρικό ενδιαφέρον ήταν μόνιμο, καθώς διατηρήθηκε ακόμα και όταν μπλοκαρίστηκαν τεχνητά οι υποδοχείς ωκυτοκίνης στα παρθένα θηλυκά ποντίκια.

Με κάποιο τρόπο η ωκυτοκίνη «μεταμόρφωσε τον θηλυκό εγκέφαλο σε μητρικό» σχολίασε ο νευροεπιστήμονας Ρόμπερτ Φρέμκε, πρώτος συγγραφέας της μελέτης.

Η ομάδα του σχεδιάζει τώρα περαιτέρω μελέτες για το ρόλο της ωκυτοκίνης σε άλλες κοινωνικές συμπεριφορές. «Οι μελλοντικές μας έρευνες θα περιλαμβάνουν πειράματα που θα μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε τις φυσικές συνθήκες, πέρα από την απόκτηση παιδιών, κάτω από τις οποίες η ωκυτοκίνη παράγεται στον εγκέφαλο.

Βαγγέλης Πρατικάκης

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ