Πέμπτη 28 Μαρτίου 2024
weather-icon 21o
Για τις υπερβολές στις επιστημονικές ειδήσεις «φταίνε τα πανεπιστήμια»

Για τις υπερβολές στις επιστημονικές ειδήσεις «φταίνε τα πανεπιστήμια»

Μην πυροβολείτε το δημοσιογράφο: οι υπερβολικοί ισχυρισμοί στις ειδήσεις Υγείας προέρχονται συχνά από τα δελτία Τύπου των ίδιων των πανεπιστημίων, διαπιστώνει έρευνα στη Βρετανία.

Μην πυροβολείτε το δημοσιογράφο: οι υπερβολικοί ισχυρισμοί στις ειδήσεις Υγείας προέρχονται συχνά από τα δελτία Τύπου των ίδιων των πανεπιστημίων, διαπιστώνει έρευνα στη Βρετανία.

Η μελέτη, η οποία δημοσιεύεται στο British Medical Journal, πυροδοτεί τώρα μια διαμάχη για τις ευθύνες των γραφείων Τύπου των ερευνητικών ιδρυμάτων, αλλά και των ίδιων των επιστημόνων, για παρεκτροπές που αποδίδονται συνήθως στα ΜΜΕ.

Η έρευνα εξετάζει 462 δελτία Τύπου που εκδόθηκαν από 20 μεγάλα βρετανικά πανεπιστήμια το 2011, καθώς και τα αντίστοιχα άρθρα που εμφανίστηκαν σε 12 μεγάλες υπηρεσίες ειδήσεων, συμπεριλαμβανομένων όλων των εφημερίδων εθνικής κυκλοφορίας, του BBC και του Reuters.

Η ανάλυση έδειξε ότι το 40% των δελτίων Τύπου προσέφερε απροκάλυπτες συμβουλές σε θέματα υγείας, οι οποίες δεν υπήρχαν στην πρωτότυπη επιστημονική δημοσίευση. Το 33% έκανε λόγο για σχέσεις αιτίες αποτελέσματος ενώ υπήρχαν μόνο απλές στατιστικές συνδέσεις· και το 36% ανέφερε ότι τα ευρήματα ισχύουν και στον άνθρωπο, ενώ η μελέτη είχε πραγματοποιηθεί σε ζώα ή κυτταρικές καλλιέργειες.

«Αν και είναι σύνηθες να κατηγορούνται τα ΜΜΕ και οι δημοσιογράφοι τους για τις ειδήσεις που θεωρούνται υπερβολικές, κίτρινες, ή κινδυνολογικές, το κύριο εύρημά μας ήταν ότι το μεγαλύτερο μέρος της διόγκωσης που ανίχνευσε η μελέτη μας δεν συνέβη de novo στα ΜΜΕ, αλλά υπήρχε ήδη στα κείμενα των δελτίων Τύπου που παρήγαγαν οι ακαδημαϊκοί και τα ιδρύματά τους» γράφουν οι ερευνητές.

Περιέργως, η μελέτη έδειξε ότι τα υπερβολικά δελτία Τύπου δεν είχαν μεγαλύτερη πιθανότητα να κερδίσουν κάλυψη στα ΜΜΕ.

Ωστόσο τα δημοσιογραφικά άρθρα που βασίστηκαν σε τέτοια δελτία Τύπου αναπαρήγαγαν τις υπερβολές τους: το 58% αυτών των ειδήσεων έδινε συμβουλές Υγείας που δεν προέκυπταν από την πρωτότυπη μελέτη. Το 81% έκανε λόγο για σχέσεις αιτίας-αποτελέσματος, και το 86% υπερέβαλε ως προς τη σχέση των ευρημάτων με την ανθρώπινη υγεία.

Συγκριτικά, μόνο το 10 με 18 τοις εκατό των ειδήσεων που βασίστηκαν σε επιστημονικά ορθά δελτία Τύπου κατέληξαν να τραβούν την επιστήμη από τα μαλλιά.

Οι ερευνητές παραδέχονται βέβαια ότι τα γραφεία Τύπου των πανεπιστημίων πιέζονται να προσελκύσουν το ενδιαφέρον του κοινού, και είναι δύσκολο να το πετύχουν χωρίς ζωντανή γλώσσα. Το ίδιο εξάλλου, μπορεί να ισχύει για τους ίδιους τους επιστήμονες.

«Οι αλλαγές στο ύφος της παρουσίασης ανάμεσα στις επιστημονικές δημοσιεύσεις και τα δελτία Τύπου είναι αναμενόμενες προκειμένου να προσελκύσουν το ενδιαφέρον των δημοσιογράφων» γράφουν στη μελέτη.

«Όμως το να επιζητά κανείς την υπεραπλούστευση και το αναγνωστικό ενδιαφέρον δεν δικαιολογεί τις υπερβολές» τονίζουν.

Ο επικεφαλής της μελέτης, ο καθηγητής Πέτροτς Σάμερ του Πανεπιστημίου του Κάρντιφ, αναγνωρίζει πάντως ότι το πρόβλημα είναι απίθανο να εξαλειφθεί: «Πιθανότατα είμαστε αναγκασμένοι να αποδεχτούμε ότι πρέπει να υπάρχει μια ισορροπία. Το αναγνωστικό κοινό μιας εφημερίδας δεν ενδιαφέρεται για τα ξερά άρθρα που δημοσιεύονται στις επιστημονικές επιθεωρήσεις».

Επιμέλεια: Βαγγέλης Πρατικάκης

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ

Sports in

O Τζόλης των 17 γκολ και η… αδικία του Πογέτ (vids)

Ο Γκουστάβο Πογέτ δεν έκανε σωστή διαχείριση στο ματς με τη Γεωργία και αυτό φαίνεται από τον Χρήστο Τζόλη, που είναι ο πιο φορμαρισμένος Έλληνας παίκτης αυτή τη στιγμή και ήταν εκτός αποστολής.

Ακολουθήστε το in.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

in.gr | Ταυτότητα

Διαχειριστής - Διευθυντής: Λευτέρης Θ. Χαραλαμπόπουλος

Διευθύντρια Σύνταξης: Αργυρώ Τσατσούλη

Ιδιοκτησία - Δικαιούχος domain name: ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ ΜΜΕ Α.Ε.

Νόμιμος Εκπρόσωπος: Ιωάννης Βρέντζος

Έδρα - Γραφεία: Λεωφόρος Συγγρού αρ 340, Καλλιθέα, ΤΚ 17673

ΑΦΜ: 800745939, ΔΟΥ: ΦΑΕ ΠΕΙΡΑΙΑ

Ηλεκτρονική διεύθυνση Επικοινωνίας: in@alteregomedia.org, Τηλ. Επικοινωνίας: 2107547007

Πέμπτη 28 Μαρτίου 2024