Το σόου της μαύρης τρύπας δεν ήρθε ποτέ

Οι αστρονόμοι κάθονταν σε αναμμένα κάρβουνα την περασμένη άνοιξη, περιμένοντας τη μαύρη τρύπα που βρίσκεται στην καρδιά του Γαλαξία μας να καταπιεί μια μάζα αερίου και να προκαλέσει υπερθέαμα. Τρεις νέες μελέτες δείχνουν τώρα να εξηγούν το γιατί.

Το 2002 τα τηλεσκόπια εντόπισαν ένα σύννεφο αερίου, με την ονομασία G2, να πλησιάζει στον Τοξότη Α* (προφέρεται Α αστερίσκος του Τοξότη), μια περιοχή στην καρδιά του Μίλκι Ουέι στην οποία κρύβεται μια μαύρη τρύπα βαρέων βαρών, με μάζα εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από του Ήλιου (τέτοιες μαύρες τρύπες πιστεύεται εξάλλου ότι υπάρχουν στα κέντρα όλων των μεγάλων γαλαξιών).

Οι αστρονόμοι προέβλεπαν τότε ότι ένα μέρος του νέφους G2 θα προσέκρουε φέτος την άνοιξη στο δίσκο υλικού που περιβάλλει τη μαύρη τρύπα. Η σύγκρουση υψηλής ενέργειας θα δημιουργούσε μια έντονη λάμψη που ίσως αποκάλυπτε νέα στοιχεία για τη συμπεριφορά του τέρατος.

Το σόου όμως δεν ήρθε ποτέ. Στην πιο πρόσφατη από τις νέες μελέτες, ο ερευνητής που είχε προβλέψει τη σύγκρουση του G2, ο Στέφαν Γκίλεσεν του Ινστιτούτου Εξωγήινης Φυσικής Max Planck στη Γερμανία, παρουσιάζει νέες παρατηρήσεις από το «Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο» (VLT) του Ευρωπαϊκού Νότιου Αστεροσκοπείου (ESO) στη Χιλή.

Οι παρατηρήσεις δείχνουν ότι το G2 κινείται σε σχεδόν ταυτόσημη τροχιά με το G1, ένα άλλο νέφος αερίου που είχε πλησιάσει τη μαύρη τρύπα πριν από 13 χρόνια. Αυτό υποδηλώνει ότι τα G1 και G2 δεν ήταν ανεξάρτητα, απομονωμένα μεταξύ τους νέφη, αλλά αποτελούν τμήματα ενός μακρόστενου νέφους που μοιάζει με νήμα.

Το σόου δεν ήρθε επειδή η ροή υλικού προς τη μαύρη τρύπα είναι μικρή αλλά συνεχής, και δεν έρχεται σε ριπές που θα μπορούσαν να προκαλέσουν λάμψεις.

Η έρευνα, η οποία αναρτήθηκε στην υπηρεσία προδημοσίευσης arXiv, βρίσκεται σε συμφωνία με μελέτη για το ίδιο θέμα που είχε δημοσιευτεί τον Απρίλιο στο Astrophysical Journal Letters.

Διαφορετική γνώμη έχει ωστόσο ομάδα αστρονόμων στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Λος Άντζελες. Όπως αναφέρει ο δικτυακός τόπος του περιοδικού Nature, η ερευνητές ανέφεραν με άρθρο τους στην Διεθνή Ένωση Αστρονομίας ότι το G2 ίσως κρύβει στην καρδιά του ένα άστρο, του οποίου η βαρυτική έλξη προστάτευσε το νέφος αερίου από τις ορέξεις τη μαύρης τρύπας. Αυτό θα σήμαινε ότι το G2 δεν αποτελεί μέρος ενός μεγαλύτερου νήματος αερίου.

Σε κάθε περίπτωση, οι αστρονόμοι έχουν να ελπίζουν σε ένα μελλοντικό σόου. Σε μερικά χρόνια έως μερικές δεκαετίες, το G2 θα διασχίσει, ακολουθώντας μια σπειροειδή διαδρομή, το δίσκο σκόνης και αερίου που περιβάλλει τον Τοξότη Α*. Το πέρασμα θα μπορούσε να αποκαλύψει νέα στοιχεία για τις ιδιότητες του δίσκου, καθώς και για τις διατροφικές συνήθειες της μελανής οπής.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ