Γιγάντιες σφαίρες προσομοιώνουν το «δυναμό» της Γης

Το σκηνικό μοιάζει να στήθηκε για ταινία επιστημονικής φαντασίας: δύο ομόκεντρες μεταλλικές σφαίρες, γεμάτες με 13 τόνους λιωμένου νατρίου, περιστρέφονται μέσα σε ένα ατσάλινο προστατευτικό κουβούκλιο, προσομοιώνοντας τον πυρήνα της Γης.

Οι σφαίρες, ένα πείραμα κόστους δύο εκατομμυρίων δολαρίων, βρίσκονται στο Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ, όπου η ομάδα του Ντάνιελ Λάθροπ θέλει να γίνει η πρώτη που αναδημιουργεί το γήινο μαγνητικό πεδίο.

Σύμφωνα με την κρατούσα «θεωρία του δυναμό», το μαγνητικό πεδίο του πλανήτη δημιουργείται από ρεύματα λιωμένου σιδήρου στο εξώτερο στρώμα του πυρήνα.

Αυτός ο υγρός, εξώτερος πυρήνας πιστεύεται ότι περιβάλλει έναν εσωτερικό πυρήνα που αποτελείται κι αυτός από σίδηρο, σε στέρεα όμως κατάσταση.

Επειδή ο σίδηρος είναι αγώγιμο και μαγνητικό υλικό, η κίνηση του εξώτερου πυρήνα σε σχέση με τον εσώτερο δημιουργεί ένα ηλεκτρομαγνητικό πεδίο, περίπου όπως συμβαίνει στο δυναμό μιας ηλεκτρογεννήτριας.

Αρκετοί έχουν προσπαθήσει, κανείς όμως δεν έχει καταφέρει ως σήμερα να αναπαράγει αυτό το φαινόμενο στο εργαστήριο.

Ο Δρ Λάθροπ ελπίζει να το πετύχει επενδύοντας στην κλίμακα του πειράματος -τις μεγαλύτερες σφαίρες που έχουν κατασκευαστεί γι΄αυτό το σκοπό. «Τα δυναμό είναι εύκολο να δημιουργηθούν στη φύση. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο και στο εργαστήριο» σχολιάζει ο ερευνητής στο δικτυακό τόπο του περιοδικού Nature.

Η εξωτερική μεταλλική σφαίρα, με διάμετρο τριών μέτρων, είναι σχεδιασμένη να περιστρέφεται έως και τέσσερις φορές το δευτερόλεπτο. Είναι επίσης απόλυτα στεγανή, αφού θα γεμίσει με 13 τόνους λιωμένου νατρίου στους 105 βαθμούς Κελσίου, το οποίο μιμείται το ρευστό σίδηρο στον πυρήνα της Γης.

Το ρόλο του εσώτερου πυρήνα παίζει μια μικρότερη μεταλλική σφαίρα, διαμέτρου ενός μέτρου, η οποία περιστρέφεται ανεξάρτητα έως και 12 φορές το δευτερόλεπτο.

Αναγκάζοντας τις σφαίρες να περιστρέφονται με διάφορους συνδυασμούς ταχυτήτων, οι ερευνητές ελπίζουν να δημιουργήσουν ένα αυτοσυντηρούμενο μαγνητικό δίπολο, όπως το μαγνητικό δίπολο της Γης.

Ο Λάθροπ περιμένει τώρα να παραλάβει το τελευταίο φορτίο νατρίου πριν ξεκινήσει την κύρια φάση του πειράματος.

Εφόσον επιτύχει το στόχο του, ο ερευνητής ελπίζει μεταξύ άλλων να διευκρινίσει αν η εξασθένιση του γήινου μαγνητικού που παρατηρείται τον τελευταίο αιώνα προμηνύει μια αντιστροφή των μαγνητικών πόλων της Γης, ένα φαινόμενο που πιστεύεται ότι συμβαίνει κάθε μερικές εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ