Αναπάντεχη μείωση στην απορρόφηση διοξειδίου του άνθρακα από τη βλάστηση

Διαψεύδοντας τις προηγούμενες επιστημονικές εκτιμήσεις, η ικανότητητα των φυτών να απορροφούν διοξείδιο του άνθρακα από την ατμόσφαιρα φαίνεται ότι σταμάτησε να αυξάνεται και πλέον βρίσκεται σε πτώση.

Η παρατηρούμενη αύξηση της θερμοκρασίας και της συγκέντρωσης CO₂ θα περίμενε κανείς να ωφελούν τη βλάστηση του πλανήτη -τα φυτά γενικά αγαπούν τη ζέστη, και το διοξείδιο του άνθρακα είναι πρώτη ύλη για τη διαδικασία της φωτοσύνθεσης.

Πράγματι, το διάστημα 1982-1999 η παγκόσμια φυτική παραγωγικότητα αυξήθηκε κατά 6%, όπως έδειχνε μελέτη που δημοσίευσε το 2003 η ομάδα του Στιβ Ράνινγκ, οικολόγου στο Πανεπιστήμιο της Μοντάνα στο Μίσουλα.

Τώρα, νέα μελέτη του Ράνινγκ στο περιοδικό Science δείχνει ότι η τάση αυτή έχει πλέον αντιστραφεί: δορυφορικά δεδομένα δείχνουν ότι η Καθαρή Πρωτογενής Παραγωγή (η ετήσια παραγωγή βιομάζας) μειώθηκε κατά περίπου 1% το διάστημα 2000-2009.

Το φαινόμενο αποδίδεται κυρίως στις ξηρασίες, οι οποίες πιθανότατα συνδέονται με την κλιματικη αλλαγή.

«Είναι μια αρκετά σοβαρή προειδοποίηση ότι οι υψηλότερες θερμοκρασίες δεν θα βελτιώνουν επ΄αόριστο την ανάπτυξη των φυτών» σχολιάζει ο Δρ Ράνινγκ, ο οποίος δηλώνει μάλιστα ότι εξεπλάγη από τα αποτελέσματα της έρευνας.

Για να εκτιμήσουν το ποσό του διοξειδίου που απορροφάται από τα φυτά, ο Ράνινγκ και ο συνεργάτης του Μαοσένγκ Ζάο εξέτασαν δορυφορικά δεδομένα της NASA σε συνδυασμό με παράγοντες που είναι γνωστό ότι επηρεάζουν τη βλάστηση, από τη διαθεσιμότητα του νερού μέχρι τη διάρκεια της ημέρας.

Η απορρόφηση CO₂ αυξήθηκε μεν στο Βόρειο Ημισφαίριο, μειώθηκε όμως κατά μεγαλύτερο ποσοστό στο Νότιο Ημισφαίριο.

Το φαινόμενο είναι δύσκολο να εξηγηθεί επαρκώς, οι ερευνητές ωστόσο το αποδίδουν κυρίως στις ξηρασίες που πλήτουν το Νότιο Ημισφαίριο και συνδέονται με την κλιματική αλλαγή (ξηρασίες καταγράφονται και στο Βόρειο Ημισφαίριο, εκεί όμως ο περιοριστικός παράγοντας για την ανάπτυξη των φυτών είναι η διάρκεια της ημέρας και όχι η διαθεσιμότητα νερού).

Αυτό σημαίνει ότι η ίδια η κλιματική αλλαγή θα μπορούσε να μειώσει την ικανότητα των φυτών να περιορίζουν την αύξηση της θερμοκρασίας.

Τα ανησυχητικά ευρήματα θα μπορούσαν να επηρεάσουν και τις διεθνείς διαπραγματεύσεις για την καταπολέμηση της παγκόσμιας θέρμανσης, δεδομένου ότι τα δάση θεωρούνται συχνά «απορροφητήρες άνθρακα» που αντισταθμίζουν μέρος των εκπομπών.

Πάντως ο Δρ Ράνινγκ είναι προσεκτικός στο να επισημαίνει ότι σαφέστερη εικόνα για το φαινόμενο μπορεί να υπάρξει μόνο με πιο μακροπρόθεσμες μελέτες.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ,Associated Press