Το τηλεσκόπιο Planck γίνεται «το ψυχρότερο αντικείμενο του Διαστήματος»

36

Περίπου δύο μήνες μετά την εκτόξευσή του, το ευρωπαϊκό διαστημικό τηλεσκόπιo Planck καταψύχθηκε στην τελική θερμοκρασία λειτουργίας του, στους -273.05°C, και έγινε έτσι «το ψυχρότερο γνωστό αντικείμενο στο Διάστημα».Το όργανο είναι τώρα έτοιμο να μελετήσει τον ηλεκτρομαγνητικό απόηχο της Μεγάλης Έκρηξης.

Το Planck σχεδιάστηκε να μετρά απειροελάχιστες διακυμάνσεις της θερμοκρασίας σε όλο το εύρος του ουρανού. Για να μπορούν να καταγράφει τόσο μικρές μεταβολές, της τάξης του ενός εκατομμυριοστού του ενός βαθμού Κελσίου, οι αισθητήρες του τηλεσκοπίου πρέπει να ψύχονται μόλις 0,1 βαθμό Κελσίου πάνω από το απόλυτο μηδέν.

Σε αυτή τη θερμοκρασία, μικρότερη από ό,τι έχει καταγραφεί οπουδήποτε στο Σύμπαν.

Συγκριτικά, οι μαγνήτες του Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων στο CERN είναι πολύ θερμότεροι, αφού λειτουργούν στους 1,6 βαθμούς Κελσίου πάνω από το απόλυτο μηδέν.

Για να διατηρείται πάντα κρύο, το τηλεσκόπιο Planck βασίζεται κατ αρχάς σε ένα σύστημα παθητικής ψύξης που ακτινοβολεί θερμότητα στο Διάστημα και διατηρεί τη θερμοκρασία των οργάνων γύρω στους -230°C. Τρία συστήματα ψύξης αφαιρούν στη συνέχεια σχεδόν όλη την εναπομένουσα θερμική ενέργεια.

Ακτινοβολία υποβάθρου

Το τηλεσκόπιο Planck θα προσφέρει τις ακριβέστερες μέχρι σήμερα μετρήσεις της μικροκυματικής ακτινοβολίας υποβάθρου (CMB), το απόφωτο της αρχαιότερης ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας που φώτισε το Σύμπαν.

Η ακτινοβολία CBM βρίσκεται παντού γύρω μας, παρουσιάζει όμως απειροελάχιστες διακυμάνσεις σε όλη την έκταση του ουρανού.

Οι διακυμάνσεις αυτές επιτρέπουν στους επιστήμονες να υπολογίσουν το σχήμα και τη δομή του Σύμπαντος όπως ήταν λίγες εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια μετά τη γέννησή του, που χρονολογείται στα 13,7 δισ. έτη.

Το τηλεσκόπιο Planck εκτοξεύτηκε στις 14 Μαΐου μαζί με το επίσης ευρωπαϊκό τηλεσκόπιο Herschel, το οποίο βλέπει τον ουρανό σε διαφορετικό τμήμα του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος, στην περιοχή του άνω υπέρυθρου. Η ακτινοβολία αυτή διαπερνά τα νέφη αερίου και σκόνης στο διάστημα και μεταφέρει πληροφορίες για τα πρώτα στάδια σχηματισμού των άστρων.

Το Herschel πρέπει επίσης να λειτουργεί σε βαθιά ψύξη, είναι όμως λίγο θερμότερο από το Planck στους 0,3 βαθμούς Κελσίου πάνω από το απόλυτο μηδέν.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ