Ο Παπακωστόπουλος μιλά στο in.gr για την Ιφιγένεια του χθες και του σήμερα

Ποια στοιχεία από το πρωτότυπο έργο έχουν κρατηθεί στην παράσταση;
Η «Ιφιγένεια» αποτελεί μια σύνθεση από φωνές προσφύγων που ζούν σήμερα στη Γερμανία, δικά μου κείμενα και αποσπάσματα από την τραγωδία του Ευριπίδη «Ιφιγένεια εν Αυλίδι». Η Ελλάδα εδώ ως Ένωση των Ελεύθερων Λαών παραπέμπει στη σύγχρονη Ευρώπη. Η Ιφιγένεια, που καταφθάνει ως πρόσφυγας στην Αυλίδα, συμβολίζει κάθε πρόσφυγα που αναζητά καταφύγιο στην Ένωση της Δημοκρατίας και της Ελευθερίας. Ο Αγαμέμνων ως Αρχηγός της Συμμαχίας βρίσκεται αντιμέτωπος με ένα υπαρξιακό δίλημμα. Η θυσία της Ιφιγένειας – δηλαδή το κλείσιμο των συνόρων της Ένωσης – θα σήμαινε για αυτόν αυτόματα τη θυσία των ανθρωπιστικών αρχών και αξιών που ο ίδιος διακηρύττει ως Θεματοφύλακας των Ιδανικών της. Είναι όμως ο μόνος τρόπος για να κατευνάσει τις αντιδράσεις των εσωτερικών του αντιπάλων, αλλιώς απειλείται και ο ίδιος να γίνει το επόμενο θύμα της οργής των πολιτών. Όπως και στην «Ιφιγένεια εν Αυλίδι», ο Αγαμέμνων εδώ θα πρέπει να πάρει τις αποφάσεις του, ενώ μέσα του παλεύουν η συνείδηση και το ηθικό χρέος από τη μια με την αχαλίνωτη επιθυμία του να παραμείνει στην εξουσία από την άλλη.

Ποιο είναι το σημείο εκείνο που ενώνει τα μέρη αυτής της τριλογίας;
Και τα τρία έργα έχουν μια κοινή θεματική: την κρίση της Δημοκρατίας στη σημερινή Ευρώπη. Μέσα από τα έργα «Αντιγόνη», «Ιφιγένεια» και «Eurexit» – που εμπνεέται από την τραγωδία του Αισχύλου «Αγαμέμνων» – προσεγγίζουμε διαφορετικές πτυχές αυτής της κρίσης.

Πως ενσωματώνονται στην παράσταση οι ιστορίες των μεταναστών;
Το πρώτο εξάμηνο του 2016 οργάνωσα μια σειρά συνεντεύξεων με πρόσφυγες που ζουν στη Γερμανία. Στη συνέχεια γύρισα μαζί τους μια ταινία στην οποία οι πρόσφυγες εξιστορούν τις δικές τους εμπειρίες, ιστορίες φυγής και ελπίδας στη νέα τους πατρίδα. Τέλος συνέδεσα αυτό το κινηματογραφικό υλικό με δικά μου κείμενα και αποσπάσματα από την τραγωδία του Ευριπίδη «Ιφιγένεια εν Αυλίδι» δημιουργώντας έτσι το νέο έργο. Το αρχαίο δράμα συναντά εδώ το σύγχρονο Θέατρο – Ντοκουμέντο.

Δίνεται στην παράσταση απάντηση στην στάση που πρέπει να κρατήσουν οι χώρες της Ευρώπης απέναντι στους πρόσφυγες;
Όχι, στην παράσταση αποκαλύπτεται με σκωπτικό τρόπο το πώς οι σημερινοί ηγέτες της Ευρώπης ενεργούν απέναντι στους πρόσφυγες, διασφαλίζοντας πάντα ότι δεν θα διακινδυνεύσουν την παραμονή τους στην εξουσία. Απουσιάζει μια εμπνευσμένη ευρωπαϊκή πολιτική.

Ποια είναι η δική σας άποψη;
Το προσφυγικό πρόβλημα αποτελεί αυτή τη στιγμή σίγουρα τη σημαντικότερη πρόκληση που έχει να αντιμετωπίσει η Ενωμένη Ευρώπη. Και εκεί θα αποδειχθεί εάν αυτή η Ευρώπη πράγματι έχει κοινές αξίες και αρχές, ώστε να μπορέσει να έχει και ένα κοινό μέλλον.

Νατάσα Μαστοράκου

in.gr