Στον πόλεμο κατά της ρύπανσης με… ένα βυτιοφόρο

Του Δημήτρη Ιμπραήμ*

Μερικές πληροφορίες για να μπορέσουμε να αντιληφθούμε το μέγεθος του προβλήματος. Mία σχετική μικρή ποσότητα πετρελαίου διέρρευσε στον Σαρωνικό κόλπο μετά τη βύθιση του δεξαμενόπλοιου Αγία Ζώνη ΙΙ, τα ξημερώματα της Κυριακής. Η διαρροή αυτή συνέβη δίπλα στην πρωτεύουσα και το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας, ελάχιστα μίλια μακριά από το επιχειρησιακό κέντρο του αρμόδιου – για την αντιμετώπιση τέτοιων καταστροφών -υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας. Τέσσερις ημέρες μετά η διαρροή έχει καταστρέψει σημαντικές παραλίες στη Σαλαμίνα, η ρύπανση έχει φτάσει στις ακτές της Αττικής και τα μέσα για την αντιμετώπισή της κρίνονται επιεικώς ανεπαρκή. Τετάρτη βράδυ στη Σαλαμίνα βρίσκεται μόλις ένα βυτιοφόρο για τον καθαρισμό των παραλιών από τα Σελήνια μέχρι την Κυνοσούρα.

Ο μηχανισμός για την αντιμετώπιση της ρύπανσης στο Σαρωνικό είναι ο ίδιος που θα κληθεί να αντιμετωπίσει ένα ενδεχόμενο περιστατικό ρύπανσης από διαρροή πετρελαίου σε περίπτωση που υλοποιηθούν τα σχέδια για εξόρυξη υδρογονανθράκων στο Ιόνιο και το Κρητικό Πέλαγος. Και όμως σε μία χώρα, η οποία στηρίζει σχεδόν το 1/5 του ΑΕΠ της στον τουρισμό και άρα στην καλή κατάσταση του φυσικού της περιβάλλοντος, η εξόρυξη πετρελαίου ακόμα και σε μεγάλα βάθη φαντάζει καλή ιδέα.
Την ίδια στιγμή, η μετάβαση σε μία οικονομία μηδενικών εκπομπών και η απεξάρτηση από το πετρέλαιο έχει ήδη ξεκινήσει. Ο τομέας των μεταφορών και ο τομέας της θέρμανσης παγκοσμίως εξηλεκτρίζονται. Η Κίνα μόλις πριν λίγες ημέρες ανακοίνωσε ότι θα σταματήσει την παραγωγή και τις πωλήσεις αυτοκινήτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης, μία κίνηση που θα αλλάξει τα πάντα στο ενεργειακό μέλλον του πλανήτη. Αντίστοιχες συζητήσεις έχουν ξεκινήσει και στην Ευρώπη.

Η Ελλάδα διαθέτει συγκριτικό πλεονέκτημα σε αυτή τη μετάβαση με δεδομένο το πλούσιο ανανεώσιμο δυναμικό που διαθέτει. Για να το αξιοποιήσει όμως θα πρέπει να κάνει μία στροφή μακριά από τα ορυκτά καύσιμα, προς ένα ενεργειακό σύστημα που στηρίζεται κατά 100% σε ΑΠΕ. Η μετάβαση αυτή δεν θα γίνει από τη μία στιγμή στην άλλη, αλλά μπορεί να ξεκινήσει σήμερα. Μία καλή πρώτη αρχή είναι να αποκατασταθεί ταχύτατα η ζημιά που έχει προκληθεί στη Σαλαμίνα και τον υπόλοιπο Σαρωνικό, να αποδοθούν οι ευθύνες σε κάθε υπαίτιο και να αποζημιωθούν οι πολίτες που έχουν πληγεί. Θα χρειαστεί όμως μεγαλύτερη προσπάθεια από αυτή που βλέπουμε να καταβάλλει μέχρι σήμερα η κυβέρνηση.

*Ο Δημήτρης Ιμπραήμ είναι διευθυντής εκστρατειών στην Greenpeace