Διαπλανητικό ραντάρ εντόπισε χαμένο σκάφος στη Σελήνη

Πώς εντοπίζουμε ένα αντικείμενο σε μέγεθος ψυγείου να περιφέρεται κάπου γύρω από τη Σελήνη; Με το διαπλανητικό ραντάρ της NASA φυσικά.

Ερευνητές της υπηρεσίας καμαρώνουν ότι κατάφεραν να βρουν το Chandrayaan-1, έναν ινδικό δορυφόρο που τέθηκε σε τροχιά γύρω από το φεγγάρι το 2008 και σταμάτησε να λειτουργεί λιγότερο από έναν χρόνο αργότερα. Έκτοτε, η αποστολή θεωρείται επίσημα «χαμένη».

«O εντοπισμός του ινδικού Chandrayaan-1 ήταν υπόθεση για ντετέκτιβ, αφού η τελευταία επαφή με το σκάφος ήταν τον Αύγουστο του 2009» λέει η Μαρίνα Μπρόζοβιτς, επικεφαλής της προσπάθειας στο Εργαστήριο Αεριώθησης (JPL) της NASA στην Καλιφόρνια.

Το πιθανότερο ήταν ότι ο δορυφόρος περιφέρεται μέχρι και σήμερα γύρω από τη Σελήνη, ωστόσο η τροχιά του θα μπορούσε να είχε αλλάξει δραστικά λόγω βαρυτικών ανωμαλιών που συναντά συχνά στην πορεία του.

Και η Ινδία σίγουρα δεν είχε τα μέσα να το εντοπίσει, δεδομένου ότι τα οπτικά τηλεσκόπια τυφλώνονται από τη λάμψη του φεγγαριού και δεν μπορούν να δουν μικρά αντικείμενα κοντά του.

Τη λύση έδωσε το σύστημα ραντάρ της NASA, το μόνο που θα μπορούσε να διακρίνει από απόσταση 380.000 χιλιομέτρων ένα κυβικό αντικείμενο με πλευρά 1,5 μέτρων.

Όλα τα ραντάρ εκπέμπουν μικροκύματα και στη συνέχεια ανιχνεύουν την ανάκλαση αυτών των κυμάτων πάνω στο αντικείμενο – στόχο. Τα ραντάρ της αστυνομίας που μετρούν την ταχύτητα των οχημάτων έχει εμβέλεια γύρω στο 1,5 χιλιόμετρα, ενώ τα ραντάρ εναέριας κυκλοφορίας φτάνουν τα 100 περίπου χιλιόμετρα, επισημαίνει η NASA για λόγους σύγκρισης.

Η υπηρεσία χρησιμοποίησε έναν μακράν πιο ισχυρό πομπό, ένα ραδιοτηλεσκόπιο στην Καλιφόρνια με πιάτο διαμέτρου 70 μέτρων. Οι ερευνητές του Εργαστηρίου Αεριώθησης (JPL) στόχευσαν τη δέσμη μικροκυμάτων εκεί όπου θα μπορούσε κρύβεται ο χαμένος δορυφόρος, και κατέγραψαν την ανάκλαση των κυμάτων με ένα δεύτερο ραδιοτηλεσκόπιο στο Γκριν Μπανκ της Βιρτζίνια.

Πράγματι, το ραντάρ κατάφερε να βρει την αγνοούμενη αποστολή και να εκτιμήσει την απόσταση, την ταχύτητα και την τροχιά της. Και οι επόμενες παρατηρήσεις με το σύστημα διαπλανητικού ραντάρ επιβεβαίωσαν την επιτυχία εντοπίζοντας το σκάφος στις θέσεις που προέβλεψαν οι ερευνητές με βάση τα νέα δεδομένα.

Μέχρι σήμερα, η τεχνολογία του διαπλανητικού ραντάρ είχε χρησιμοποιηθεί κυρίως για τον εντοπισμό μακρινών, μεγάλων αστεροειδών, τώρα όμως φαίνεται πως έχει το δυναμικό να βοηθήσει και στον σχεδιασμό μελλοντικών αποστολών στη Σελήνη, λένε οι ερευνητές.

Βαγγέλης Πρατικάκης

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ