Παρασκευή 29 Μαρτίου 2024
weather-icon 21o
Steve McCurry: Από τα υψίπεδα του Αφγανιστάν στη Βραζιλία για το ημερολόγιο της Pirelli

Steve McCurry: Από τα υψίπεδα του Αφγανιστάν στη Βραζιλία για το ημερολόγιο της Pirelli

H Pirelli επέλεξε, οι εικόνες για το φετινό της ημερολόγιο να προέλθουν από το φακό του Steven McCurry, ενός φωτογράφου του δρόμου, με "θητεία" στο Αφγανιστάν και φωτογραφίες που, πλέον, έχουν γίνει συνώνυμες με την ιστορία. Μια ματιά στα ενσταντανέ που προκύπτουν από ένα "lifestyle" θέμα από το βλέμμα ενός μάχιμου φωτογράφου με φόντο το Rio, δικαιώνει την επιλογή.

Ποιες είναι οι εντυπώσεις σας από το Rio; Υπήρξαν στοιχεία που σας άρεσαν και στοιχεία τα οποία θελήσατε να αναδείξετε;

Steve McCurry: Έχω έρθει στο Rio δύο φορές στο παρελθόν, κατά τη διάρκεια του Καρναβαλιού. Ήταν πολύ διασκεδαστικό, πολύς χορός και καυτός αισθησιασμός.

Την επόμενη φορά, βρέθηκα σε εκείνο το λόφο, κοιτάζοντας τη θέα του Rio όπως τη βλέπετε και στο ημερολόγιο και, κατά τύχη, ξαναβρήκα αυτό το συναίσθημα με το capoeira.

Την πρώτη φορά που βρέθηκα στο Rio μου φάνηκε μυθικό, με τα βουνά του, τις παραλίες του και το απίστευτο φως του. Είναι ένα από τα συναρπαστικότερα αστικά τοπία στον κόσμο. Τίποτα δεν καταφέρνει ούτε καν να το πλησιάσει.

Υπάρχει μια συγκεκριμένη συνοικία που ονομάζεται Lapa, μια πολύ ζωντανή περιοχή όπου οι άνθρωποι κυκλοφορούν τις νύχτες, είναι γεμάτη από ξενοδοχεία γ’ κατηγορίας, γκράφιτι και βρίσκεται δίπλα στη γειτονιά της Santa Teresa με τα παλιά της τραμ. Τα βρήκα πολύ περισσότερο ενδιαφέροντα από τις παραλίες και την Copacabana, οι μικρές γειτονιές είναι πολύ πιο ενδιαφέρουσες οπτικά.

Ενδιαφέρουσες οπτικά από ποια άποψη;

Στην ποιότητα του φωτός, την ατμόσφαιρά τους, στο μυστήριο τους, στοιχεία που εντείνονται περισσότερο τη νύχτα. Είχα πάντα μια φυσική προτίμηση προς το σκοτάδι της νύχτας και τα ατμοσφαιρικά παιχνιδίσματα των σκιών.

Σπάνια φωτογραφίζω την ημέρα σε φυσικό, δυνατό φως. Μου αρέσει μια σκοτεινή, βουβή ατμόσφαιρα με ήπιες αντιθέσεις και όπου το φως προέρχεται από μαγαζιά, σπίτια και τα φώτα του δρόμου.

Δεν ήταν παράξενο για σας να συνεργάζεστε με μοντέλα;

Μερικές από τις γυναικείες παρουσίες ήταν μοντέλα, αλλά όλο αυτό έχει να κάνει με τις χάρες τους και για αυτό ακριβώς το λόγο, δεν τις φωτογράφισα γυμνές. Δεν έχει να κάνει με τα σώματά τους. Ούτε με τη σεξουαλικότητά τους. Μπορείς να κάνεις μια sexy φωτογράφιση παντού, ακόμα και στο lobby ενός ξενοδοχείου.

Για αυτό που, όμως, εγώ ήθελα να κάνω, χρειαζόμουν ένα σκηνικό, ένα φόντο, κάτι που να δημιουργεί μια υποβλητική ατμόσφαιρα. Δημιουργούσα ουσιαστικά ένα σκηνικό, με στοιχεία σε πρώτο πλάνο και στοιχεία στο φόντο, δίνοντας μια κατ’ επίφαση αίσθηση του τόπου.

Γιατί ποια είναι όλα εκείνα τα στοιχεία που κάνουν το Rio αυτό που είναι; Τα γκράφιτι, τα bar, τα bodegas, το απίστευτο φως, ο όγκος του υδραγωγείου, οι συνοικίες, το μυστηριώδες sexy κορίτσι που περπατά στο υδραγωγείο. Υπάρχει πολύ ζωή στους δρόμους που «μεταδίδεται» από τα γύρω bar. Μου άρεσε πολύ αυτό.

Ακόμα και την ημέρα;

Ναι. Πάρτε για παράδειγμα αυτή τη λήψη με το μοντέλο που κάθεται στο κατώφλι μιας πόρτας με φόντο το γκράφιτι της βραζιλιανικής σημαίας και τη γυναίκα στο παράθυρο. Είναι μια πλήρης σκηνή. Όταν πρωταντίκρισα εκείνη τη σημαία σκέφτηκα ότι θα ήταν διασκεδαστικό να παίξω με τα χρώματά της, το πράσινο και το κίτρινο, τα κυρίαρχα χρώματα και το συνδυασμό που προκύπτει.

Όταν έγινε η φωτογράφιση έβρεχε πολύ όλη νύχτα και αυτό έδωσε μια υπέροχη γυαλάδα στο δρόμο. Ξεκίνησα λίγο πριν τις οχτώ το βράδυ και φωτογράφιζα για περίπου τέσσερις ώρες, καθώς χρειαζόμασταν σκέπαστρα για τη βροχή.

Είχα το μοντέλο στη διάθεσή μου για ολόκληρη μέρα, μόνο που εγώ ήθελα να κάνω τη φωτογράφιση κατά τη διάρκεια της νύχτας και όχι της ημέρας. Είναι top model, αλλά καθόταν εκεί, σε ένα στενό κατώφλι, με οικογένειες και παιδιά να περνούν από μπροστά της και να την σκουντάνε με τα βρεγμένα τους αδιάβροχα, με τη φράση «Πού πήγα και έμπλεξα;», να περνάει, προφανώς, από το μυαλό της.

Και επειδή εγώ βρισκόμουν, για τις ανάγκες της φωτογράφισης, στην απέναντι πλευρά του δρόμου, περίπου δεκαπέντε μέτρα μακριά της, δεν μπορούσε καν να με δει. Είχα μόνο από πάνω μου ένα σκέπαστρο και ήταν και όλοι αυτοί οι άνθρωποι που πηγαινοερχόντουσαν. Απλώς λάτρεψα εκείνη τη λήψη, ειδικά αυτή τη γυναίκα στο παράθυρο.

Πόσο διαφορετικό είναι να φωτογραφίζεις ανθρώπους που ποζάρουν για σένα;

Οι ελπίδες και οι προσδοκίες μου ήταν να φωτογραφίσω τα μοντέλα ως κανονικούς, καθημερινούς ανθρώπους. Είναι επαγγελματίες, ποζάρουν, δεν μπορούν να κάνουν διαφορετικά. Ξεκινούν να παίρνουν πόζες. Στο χώρο της μόδας, πρέπει να δείξουν τα ρούχα που φορούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και κάπως έτσι, παίρνουν ένα συγκεκριμένο ύφος, βάζοντας τα χέρια τους πίσω από το κεφάλι και δίνουν μια προσωπικότητα στο ρούχο.

Ωστόσο, αυτό που προσπαθούσα εγώ ήταν να τις φωτογραφήσω χωρίς όλο αυτό το «περιτύλιγμα». Αυτό ήταν η μία σκέψη. Από την άλλη όμως, ουσιαστικά έτσι είναι – μαθημένες να παίρνουν πόζες. Και κάπως έτσι σκέφτηκα: Άφησέ τις να κάνουν αυτό που ξέρουν, είναι όμορφες, ξέρουν να παίζουν με το φακό, ξέρουν τι ύφος να πάρουν και έτσι, το σύνολο της δουλειάς έγινε με εμένα να τις φωτογραφίζω ενώ αυτές έκαναν τα δικά τους και να προσπαθώ, κατά έναν τρόπο, να τις περιορίζω –τις κινήσεις, τις πόζες, το υπερβολικό ύφος- για να το κάνω να δείχνει πιο ρεαλιστικό. Ως φωτογράφος του δρόμου, όταν φωτογραφίζεις ανθρώπους θέλεις να αποτυπώσεις ένα φάσμα συναισθημάτων.

Έτσι προσδιορίζετε τον εαυτό σας; Ως φωτογράφο του δρόμου;

Ναι, είμαι ένας φωτογράφος του δρόμου που αποτυπώνει «υπαρκτές καταστάσεις» και ο πλέον ενδιαφέρων τρόπος να δουλέψεις είναι να ξεκινήσεις να περπατάς στους δρόμους, απαθανατίζοντας τη ζωή όπως συμβαίνει, κατά τύχη.

Ποιες ήταν οι προκλήσεις που συναντήσατε στο Rio;

Είπαν ότι υπήρχε πρόβλημα με την ασφάλεια, ωστόσο ήμασταν μεγάλο συνεργείο. Περάσαμε δύο μέρες σε μια φαβέλα και δεν είχαμε κανένα απολύτως πρόβλημα. Τρεις από τις φαβέλες τις οποίες επισκέφτηκα ήταν τόσο ασφαλείς, σε σημείο που δεν είχαμε μαζί μας ούτε προσωπικό ασφαλείας ούτε όπλα – ήμασταν απολύτως ελεύθεροι. Ένιωθα ασφαλής. Ήθελα να φωτογραφίσω σε μια φαβέλα και, όπως και στις τενεκεδουπόλεις της Ινδίας, υπήρχε υγρασία, σκοτάδι και πλήθος κόσμου στους δρόμους να χαζεύει – το λάτρεψα.

Και το πλήθος;

Αυτό συνέβαινε σε όλη μου τη ζωή; Αν σταματήσεις οπουδήποτε στην Ινδία, αμέσως θα συγκεντρωθεί γύρω σου ένα πλήθος, αλλά δεν με ενοχλεί καθόλου. Δεν με επηρεάζει καθόλου όλο αυτό το χάος που επικρατεί όταν δουλεύω στο δρόμο. Είναι λίγο σαν να βρίσκεσαι μέσα σε μια καταιγίδα –αλλά προστατευμένος μέσα σε ένα κουκούλι στο κέντρο μιας καταιγίδας.

Ένα πράγμα που αποτελεί πάντα πρόκληση, είναι ότι ουσιαστικά δουλεύεις πάντα κόντρα στο χρόνο. Ξεκινάς τη φωτογράφιση και όλα πρέπει να έχουν γίνει μέσα σε ένα δίωρο. Είναι ένας κόσμος όπου πρέπει να φτιαχτούν μαλλιά, να γίνει το μακιγιάζ, να γίνει το ρεπεράζ και η σκηνοθεσία του χώρου, ενώ ίσως υπάρχει και ένα μοντέλο που θα θέλει να προλάβει κάποια πτήση. Όλα, λοιπόν, πρέπει να συνδυαστούν και να γίνουν εξαιρετικά γρήγορα.

Και πρέπει να είναι και το δικό σου όραμα. Να μείνεις πιστός στη δική σου εσωτερική φωνή. Όλα γίνονται διαισθητικά και όλα είναι θέμα διαίσθησης, αν χάσεις λοιπόν το δρόμο σου, είσαι χαμένος. Βρίσκεσαι να περπατάς σε ένα χωριό ή μια πόλη και αναρωτιέσαι: «Να πάω αριστερά ή δεξιά;» και ακολουθείς την μύτη σου.

Εξερευνάς. Θες να το κάνεις με τους δικούς σου όρους και το δικό σου τρόπο. Ορισμένοι από τους δρόμους οδηγούν σε αδιέξοδα, αλλά σιγά-σιγά θα εντοπίσεις κάτι και θα έρθει εκείνη η ευτυχής συγκυρία που θα βρεις το ιδανικό στιγμιότυπο.

Η εικόνα σας με το κορίτσι που πουλούσε πιπεριές στον πάγκο με συγκίνησε πολύ.

Ήταν ένα κορίτσι που συνάντησα κατά τύχη, όχι μοντέλο. Τραβάω πολλές φωτογραφίες. Περιμένω να έρθει εκείνη η στιγμή όπου θα υπάρχει ένα αίσθημα έντασης στην εικόνα. Όταν οι άνθρωποι χαμογελούν ή όταν ξεκουράζονται.

Αν κινούνται, θέλω να αποτυπώσω το αίσθημα της κίνησης στη φωτογραφία. Να μην είναι στατική. Θέλω να αποτυπώσω τον τρόπο που οι άνθρωποι κινούνται, τον τρόπο που τοποθετούν το σώμα τους στο χώρο και τις χιλιάδες παραλλαγές που προκύπτουν από αυτό. Θέλω κάτι φυσικό, αληθινό και αυθεντικό, όσο το δυνατόν περισσότερο. Ίσως και να τράβηξα πενήντα λήψεις εκείνου του κοριτσιού.

Είστε γνωστός για τις εικόνες σας από το Αφγανιστάν όπου πήγατε το 1979. Τι σας ώθησε σε ένα τόσο επικίνδυνο ταξίδι;

Έδειχνε σαν κάτι σημαντικό, μια περιπέτεια, μια μεγάλη ευκαιρία να παρακολουθήσεις την καθημερινή ζωή σε μια απομακρυσμένη περιοχή του Hindu Kush. Το ίδιο είχα κάνει και για τους Καλάς που ζουν κοντά στο Chitral, σε μια απομακρυσμένη κοιλάδα, περίπου δύο ημέρες μακριά από την Peshawar.

Δεν ήταν Μουσουλμάνοι, θα μπορούσες να τους αποκαλέσεις ενός είδους παγανιστές και πέρασα λίγο καιρό μαζί τους. Ζούσαν χωμένοι μέσα στα βουνά. Προφανώς ακόμα ζουν εκεί, επιβιώνοντας με χίλιους κόπους. Μάλλον, πλέον, δεν θα έχουν απομείνει παρά λίγες χιλιάδες.

Στο πρώτο μου ταξίδι στο Αφγανιστάν έμειναν για ένα μήνα. Επέστρεψα τον Αύγουστο και τράβηξα περισσότερες φωτογραφίες. Ήμουν στο Kunar του Noyristan και όπου θέλαμε να πάμε, έπρεπε να πάμε περπατώντας. Οι άνθρωποι ήταν, σε σχέση με σήμερα, ντυμένοι πολύ πιο παραδοσιακά και είχαν για όπλα, παλιά τουφέκια Enfield.

Ποια ήταν η μεγαλύτερη επιτυχία σας ως φωτογράφου;

Ήταν το 1980 όταν εκείνες οι εικόνες από το Αφγανιστάν ξεκίνησαν να δημοσιεύονται στο Geo, το Stern και το Paris Match. Εικόνες Αφγανών που πολεμούσαν ενάντια στην ίδια την κυβέρνησή τους. Το American Photographer είχε ένα μεγάλο αφιέρωμα στις εικόνες με τα πορτραίτα των Αφγανών.

Οι New York Times επέλεξαν ορισμένες από αυτές και τις αναπαρήγαγαν στο πρωτοσέλιδό τους. Ήταν ωραία. Οι φωτογραφίες μπορεί να ήταν κάποιων μηνών, αλλά είχαν γίνει ιστορικές.

auto.in.gr

Sports in

Οριστικό: Απορρίφθηκε το αίτημα της Φενέρμπαχτσε πριν τον Ολυμπιακό

Οριστική απόφαση για τον αγώνα Σούπερ Καπ της Φενέρμπαχτσε πριν τα ματς με τον Ολυμπιακό για το Europa Conference League

Ακολουθήστε το in.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

in.gr | Ταυτότητα

Διαχειριστής - Διευθυντής: Λευτέρης Θ. Χαραλαμπόπουλος

Διευθύντρια Σύνταξης: Αργυρώ Τσατσούλη

Ιδιοκτησία - Δικαιούχος domain name: ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ ΜΜΕ Α.Ε.

Νόμιμος Εκπρόσωπος: Ιωάννης Βρέντζος

Έδρα - Γραφεία: Λεωφόρος Συγγρού αρ 340, Καλλιθέα, ΤΚ 17673

ΑΦΜ: 800745939, ΔΟΥ: ΦΑΕ ΠΕΙΡΑΙΑ

Ηλεκτρονική διεύθυνση Επικοινωνίας: in@alteregomedia.org, Τηλ. Επικοινωνίας: 2107547007

Παρασκευή 29 Μαρτίου 2024