Παρασκευή 29 Μαρτίου 2024
weather-icon 21o
Η επιτυχία των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων

Η επιτυχία των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων

Το ζήτημα των διαρθρωτικών μεταβολών είναι κρίσιμο για την εξέλιξη της Ελληνικής κρίσης. Αποτελεί ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο ζήτημα για το οποίο πολύ εύκολα εγκαλείται η Ελληνική πλευρά για αθέτηση των υποχρεώσεών της προς τα μέλη της τρόικα.

Το ζήτημα των διαρθρωτικών μεταβολών είναι κρίσιμο για την εξέλιξη της Ελληνικής κρίσης. Αποτελεί ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο ζήτημα για το οποίο πολύ εύκολα εγκαλείται η Ελληνική πλευρά για αθέτηση των υποχρεώσεών της προς τα μέλη της τρόικα. Νομίζω πως αξίζει να αναφερθούμε στις βασικές προϋποθέσεις επιτυχούς εφαρμογής ενός προγράμματος διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων σύμφωνα με τον OECD (Economic Policy Reforms:Going for Growth» 2011) και να τις σχολιάσουμε. Σύμφωνα με τον OECD οι προϋποθέσεις αυτές είναι οι ακόλουθες:

1.Οι κυβερνήσεις πρέπει να έχουν μία καθαρή εκλογική εντολή για να εφαρμόσουν το συγκεκριμένο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων

Πράγματι γνωρίζουμε πως όταν πραγματοποιούνται μεταρρυθμίσεις με αυταρχικό τρόπο έχουν εξαιρετικά περιορισμένο ορίζοντα επιτυχίας. Εάν μία κυβέρνηση δεν έχει ξεκάθαρη εκλογική εντολή, οι διαρθρωτικές μεταβολές μπορούν να πετύχουν μόνο αν παραχθούν πολύ γρήγορα και εντυπωσιακά αποτελέσματα. Αυτή πάντως δεν είναι η περίπτωση των διαρθρωτικών μεταβολών που μέχρι σήμερα εφαρμόζονται στην περίπτωση της Ελλάδας.

2.Η αποτελεσματική κυβερνητική επικοινωνιακή πολιτική είναι εξαιρετικά σημαντική

Σημαντικές προσπάθειες διαρθρωτικών μεταβολών συνήθως συνδέονται από οργανωμένες προσπάθειες επικοινωνιακής πολιτικής για να πεισθούν οι πολίτες για τη σημασία τους. Έχει μεγάλη σημασία να εξηγήσει κανείς αναλυτικά ποιο θα είναι το κόστος της μη πραγματοποίησης των διαρθρωτικών αλλαγών. Είναι βεβαίως λογικό ότι το κόστος που συνδέεται με το υπάρχον status quo -το οποίο για αυτόν τον λόγο θα πρέπει να αλλάξει- συνήθως δεν είναι εμφανές, οπότε οι αντιστάσεις είναι πολύ μεγαλύτερες.

3.Ο σχεδιασμός των διαρθρωτικών μεταβολών πρέπει να στηρίζεται από σοβαρή επιστημονική δουλειά

Ο σχεδιασμός των μέτρων πολιτικής πρέπει να υπακούει στη γνώση που έχει αποκτηθεί σε καλά οργανωμένους διεθνείς οργανισμούς και μετά από σοβαρή μελέτη του προβλήματος και των επιπτώσεων που θα έχουν οι διαρθρωτικές μεταβολές σε κάθε κοινωνία. Η λογική εξάλλου πως συγκεκριμένα πακέτα πολιτικής μπορούν να κατευθύνονται από τα πάνω μ’ ένα αυταρχικό τρόπο έστω και εάν δεν είναι σεβαστά από ένα ευρύ φάσμα, είναι λανθασμένη. Επιπλέον, το ίδιο πλαίσιο διαρθρωτικών αλλαγών δεν μπορεί να εφαρμόζεται σε όλες τις περιπτώσεις και για τον λόγο αυτό απαιτείται καλή προετοιμασία και ένα σύνολο εξειδικευμένων δράσεων.

4.Οι επιτυχημένες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις απαιτούν σημαντικό χρόνο για να εφαρμοστούν (και πολύ – πολύ περισσότερο χρόνο ν’ αποδώσουν)

Οι πλέον επιτυχημένες διαρθρωτικές μεταβολές θέλουν τουλάχιστον δύο χρόνια (!) να προετοιμαστούν και να υιοθετηθούν και στο χρόνο αυτό δεν περιλαμβάνονται οι πραγματικές επιστημονικές εργασίες, αλλά μόνο η προσαρμογή στις ειδικές τοπικές συνθήκες. Επομένως καταλαβαίνει κανείς πόσο σφιχτά ήταν τα χρονοδιαγράμματα για το Ελληνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και για τον λόγο αυτό το πρόγραμμα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως εξαιρετικά φιλόδοξο. Ένα πρόγραμμα διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων θα πρέπει να αναφέρεται σε ρεαλιστικά χρονοδιαγράμματα προκειμένου να έχει μεγαλύτερες πιθανότητες επιτυχίας.

5.Η κυβερνητική συνοχή είναι σημαντική

Αυτό πρακτικά σημαίνει πως όταν μία κυβέρνηση που αναλαμβάνει διαρθρωτικές μεταβολές εμφανίζει πολυφωνία και έλλειψη εσωτερικής συνοχής, τότε η παραγωγή σύνθετων και αντικρουόμενων μηνυμάτων οδηγεί σε αποτυχία στην εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταβολών. Υπάρχει μάλιστα και ο κίνδυνος να οδηγηθεί σε μια (μεγαλύτερη ή μικρότερη) εκλογική ήττα το πολιτικό κόμμα που τις εφαρμόζει.

6.Κυβερνητική ηγεσία και βασικό ζήτημα.

Η εφαρμογή του προγράμματος διαρθρωτικών μεταβολών απαιτεί μία μακρά διαδικασία διαπραγματεύσεων, συζητήσεων, συγκρούσεις συμφερόντων κ.τ.λ. Συνεπώς, είναι καθοριστικός ο τρόπος που ασκείται η καθοδήγηση των εξελίξεων από την κυβέρνηση (ηγετικός ρόλος) για να μην καταλήξει η εφαρμογή της διαρθρωτικής μεταβολής σε μία απροσδιόριστη εξέλιξη.

7.Η κατάσταση των θεσμών που αναδιοργανώνονται

Γνωρίζουμε πως όσο καλύτερα και αποτελεσματικότερα λειτουργούν (έστω και για συγκεκριμένα συμφέροντα) οι θεσμικές κατασκευές, τόσο δυσκολότερη είναι η μεταβολή τους. Γι αυτό εξάλλου πολύ συχνά αναπτύσσεται μία ολόκληρη φιλολογία, συχνότατα με υπερβολές για το πόσο κακά λειτουργούν ορισμένοι θεσμοί, για να καταστεί δυνατόν να γίνουν ευκολότερα οι προτεινόμενες μεταβολές. Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι μπορεί να μη λειτουργούν ικανοποιητικά, δηλαδή να παράγουν π.χ. ελλείμματα, αλλά παρόλα αυτά να είναι εξαιρετικά δημοφιλείς.

8.Η επιτυχημένη εφαρμογή διαρθρωτικών μεταβολών απαιτεί επιμονή και υπομονή.

Εάν κάποιο μέρος ή παλαιότερες μορφές των μεταρρυθμίσεων έχουν επιχειρηθεί και στο παρελθόν αλλά είτε διεκόπησαν ή είχαν μικρά αποτελέσματα δε θα πρέπει να θεωρούνται αποτυχίες, αλλά ως προπομπός μίας επιτυχημένης προσπάθειας. Γι’ αυτό η επιτυχημένη προσπάθεια έχει το χαρακτηριστικό της μακροχρόνιας επιμονής στην εφαρμογή της και της μακράς υπομονής για τα αποτελέσματά της. Αυτό άλλωστε είναι και ένα βασικό μάθημα που θα πρέπει να λάβουν και να θυμούνται τόσο οι πολιτικοί όσο και οι τεχνοκράτες που εμπλέκονται στον σχεδιασμό παρόμοιων προγραμμάτων.

Διαβάζοντας κανείς την παραπάνω λίστα του OECD νομίζω πως μπορεί να καταλάβει που οφείλονται ως ένα βαθμό οι καθυστερήσεις αλλά ενδεχομένως και ορισμένες αστοχίες του προγράμματος διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που εφαρμόζεται στην Ελλάδα. Ελπίζω πως έστω και τώρα θα γίνουν οι απαραίτητες αλλαγές και βελτιώσεις προκειμένου οι όποιες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις να είναι και επιτυχείς.

Καθ. Παναγιώτης Ε. Πετράκης

Sports in

«Τρελάθηκε» ο Μπαρτζώκας: Οι πανηγυρισμοί μετά το τέλος του Παρτίζαν – Ολυμπιακός (vid)

Ο Γιώργος Μπαρτζώκας ξέσπασε μετά την ανατροπή και το μεγάλο διπλό στο Βελιγράδι και πανηγύρισε έξαλλα τη νίκη του Ολυμπιακού.

Ακολουθήστε το in.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

in.gr | Ταυτότητα

Διαχειριστής - Διευθυντής: Λευτέρης Θ. Χαραλαμπόπουλος

Διευθύντρια Σύνταξης: Αργυρώ Τσατσούλη

Ιδιοκτησία - Δικαιούχος domain name: ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ ΜΜΕ Α.Ε.

Νόμιμος Εκπρόσωπος: Ιωάννης Βρέντζος

Έδρα - Γραφεία: Λεωφόρος Συγγρού αρ 340, Καλλιθέα, ΤΚ 17673

ΑΦΜ: 800745939, ΔΟΥ: ΦΑΕ ΠΕΙΡΑΙΑ

Ηλεκτρονική διεύθυνση Επικοινωνίας: in@alteregomedia.org, Τηλ. Επικοινωνίας: 2107547007

Παρασκευή 29 Μαρτίου 2024