Φορολογία κερδών ΑΕ, ΕΠΕ και άλλων νομικών προσώπων

Με τον νέο φορολογικό νόμο 3943/2011, ρυθμίζεται η φορολογία των νομικών προσώπων του άρθρου 101 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, δηλ. οι ΑΕ, οι ΕΠΕ, οι συνεταιρισμοί κλπ.. Η ισχύς του νόμου αυτού αφορά τα κέρδη που προκύπτουν από τη χρήση 2010 και μετά. Με τον νόμο αυτό επανέρχεται το προηγούμενο καθεστώς που ίσχυε με τον Ν.3697/2008, με το οποίο υπήρχε παρακράτηση φόρου στα διανεμόμενα κέρδη, μεταβάλλοντας πλέον τους συντελεστές. Έτσι ο Ν.3842/2010, ένα μόλις χρόνο μετά την ψήφισή του, όσον αφορά την φορολογία των νομικών προσώπων που αναφέρονται παραπάνω δεν ίσχυσε και δεν θα ισχύσει ποτέ.

Όσον αφορά τις νέες διατάξεις περί Ε.Π.Ε. και Συνεταιρισμών αυτές εξομοιώνουν τον τρόπο φορολογίας και παρακράτησης φόρου επί των διανεμομένων κερδών τους με τα ισχύοντα στις Α.Ε., δηλαδή προβλέπεται ότι εκτός από τη φορολογία του συνόλου των κερδών σε επίπεδο Νομικού Προσώπου και παρακράτηση φόρου επί των διανεμομένων κερδών αυτών. Σημειώνεται ότι οι προηγούμενες διατάξεις που ίσχυαν (εξαιρέσει των διατάξεων του Ν. 3842/2010) δεν προέβλεπαν καμία παρακράτηση φόρου επί των διανεμομένων κερδών των προσώπων αυτών.

Αναλυτικότερα οι μεταβολές έχουν ως εξής :

1. Φορολογικός Συντελεστής

Οι διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 109 του Κ.Φ.Ε., όπως αντικαθίστανται, έχουν εφαρμογή για τα παρακάτω νομικά πρόσωπα:

α) ημεδαπές ανώνυμες εταιρίες.

β) δημόσιες, δημοτικές και κοινοτικές επιχειρήσεις και εκμεταλλεύσεις κερδοσκοπικού χαρακτήρα ανεξάρτητα αν αποτελούν ή όχι ίδια νομικά πρόσωπα.

γ) συνεταιρισμοί που έχουν συσταθεί νόμιμα και οι ενώσεις τους.

δ) Οι αλλοδαπές επιχειρήσεις που λειτουργούν με οποιονδήποτε τύπο εταιρίας, καθώς και οι κάθε είδους αλλοδαποί οργανισμοί που αποβλέπουν στην απόκτηση οικονομικών ωφελημάτων.

ε) ημεδαπές εταιρίες περιορισμένης ευθύνης.

Ειδικά για τα εισοδήματα οικονομικού έτους 2011 (δηλώσεις φορολογίας το 2011 για τη χρήση του 2010), ο συντελεστής φορολογίας ορίζεται σε είκοσι τέσσερα τοις εκατό (24%). Με βάση τη νέα διάταξη ορίζεται συντελεστής 20% για τα κέρδη του οικονομικού έτους 2012 και μετά. Με το προηγούμενο καθεστώς προβλεπόταν σταδιακή μείωση του φορολογικού συντελεστή και ο συντελεστής 20% θα εφαρμοζόταν για κέρδη που θα προέκυπταν στις διαχειριστικές περιόδους που αρχίζουν από την 1^η Ιανουαρίου 2014 και μετά. Επίσης, προβλέπεται ότι και τα Νομικά Πρόσωπα που θα κλείσουν υπερδωδεκάμηνη χρήση η οποία αναφέρεται στο οικονομικό έτος 2011 θα φορολογηθούν με συντελεστή 24%, αντί του προβλεπομένου 25% με τις προηγούμενες διατάξεις, καθόσον η διαχειριστική τους χρήση μπορεί να είχε αρχίσει προ της 1.1.2010.

2. Παρακράτηση φόρου στα διανεμόμενα κέρδη

Με το νέο φορολογικό νόμο το ποσοστό παρακράτησης φόρου επί των διανεμομένων κερδών των Α.Ε. 10% αυξάνεται σε 21% για διανομές κερδών που εγκρίνονται από Γενικές Συνελεύσεις εντός του 2011 και σε 25% για διανομές κερδών που εγκρίνονται από Γενικές Συνελεύσεις από την 1.1.2012 και μετά.

Οι έχοντες εισοδήματα, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται και μερίσματα, που φορολογούνται με συντελεστή φόρου μέχρι 25% με βάση την κλίμακα του φόρου (για μερίσματα του 2011 στο 21%) φορολογούνται για τα μερίσματα με τις γενικές διατάξεις και τυγχάνουν επιστροφής φόρου του πιστωτικού υπολοίπου. Εάν τα μερίσματα αθροιζόμενα με τα λοιπά εισοδήματα είναι 22.000 ευρώ και κάτω, όπου ο συντελεστής της κλίμακας είναι 24% λόγω της παρακράτησης φόρου με 25% ο μικρομέτοχος δικαιούται επιστροφής. Τα αντίστοιχα ποσά για τα μερίσματα που θα εγκριθούν εντός της χρήσεως 2011 θα είναι 16.000 ευρώ και κάτω, καθόσον η παρακράτηση επί των μερισμάτων θα γίνει με συντελεστή 21%.

Για τους έχοντες υψηλότερα εισοδήματα εξαντλείται κάθε περαιτέρω υποχρέωση αφού το εισόδημα αυτό (μέρισμα) θα έχει προέλθει ύστερα από φορολογία με 20% σε επίπεδο νομικού προσώπου και 25% σε επίπεδο παρακράτησης διανεμομένων. Οι νέες αυτές διατάξεις περί παρακράτησης φόρου ισχύουν και επί διανομής ή κεφαλαιοποίησης κερδών προηγουμένων χρήσεων.

Πλέον, με το νέο φορολογικό νόμο, στην διάκριση σε διανεμόμενα κέρδη και μη διανεμόμενα με την αντίστοιχη παρακράτηση φόρου στα διανεμόμενα εντάσσονται και οι Εταιρείες Περιορισμένης Ευθύνης (ΕΠΕ). Με το προηγούμενο καθεστώς θεωρούνταν ότι διανέμονταν όλα τα κέρδη της ΕΠΕ, και αν η διάταξη δεν όριζε την διάκριση μεταξύ διανεμομένων και αδιανέμητων κερδών στις ΕΠΕ, θα φορολογούνταν τα συνολικά της κέρδη σαν διανεμόμενα.

Η παρακράτηση φόρου ενεργείται κατά την καταβολή ή πίστωση των δικαιούχων με τα εισοδήματα αυτά και σε κάθε περίπτωση μέσα σε ένα μήνα από την έγκριση του ισολογισμού από την τακτική γενική συνέλευση των μετόχων. Αν διανεμηθούν μερίσματα από κέρδη προηγούμενων χρήσεων, η παρακράτηση φόρου ενεργείται μέσα σε ένα μήνα από τη λήψη της απόφασης διανομής από τη γενική συνέλευση των μετόχων. Ειδικά επί διανομής προμερισμάτων, η παρακράτηση φόρου ενεργείται κατά την καταβολή ή πίστωση των δικαιούχων με τα εισοδήματα αυτά και σε κάθε περίπτωση μέσα σε ένα μήνα από τη λήψη της απόφασης διανομής από το διοικητικό συμβούλιο. Ο φόρος που παρακρατείται αποδίδεται με την υποβολή δήλωσης στο Δημόσιο εφάπαξ μέσα στον επόμενο μήνα από αυτόν στον οποίο έγινε η παρακράτηση.

Νικόλαος Παπαγιάννης, οικονομολόγος – φοροτεχνικός, ΑΜΙΑ, επιστημονικός συνεργάτης της Επιστημονικής Ομάδας της Epsilon Net

in.gr